Paul Auster 1947-2024 Αμερικανός συγγραφέας

3.2.1947-30.4.2024

Ο Πολ Μπέντζαμιν Όστερ (αγγλικά: Paul Benjamin Auster, Νιούαρκ, 3.2.1947-30.4.2024) ήταν Αμερικανός συγγραφέας και θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους συγγραφείς παγκοσμίως.

Ήταν µέλος της Αµερικανικής Ακαδηµίας Τεχνών και Γραµµάτων και τα βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε περισσότερες από σαράντα γλώσσες.

Ανάμεσα στα μυθιστορήματά του είναι Η Τριλογία της Νέας Υόρκης (1987), Το Παλάτι του Φεγγαριού (1989), Ο Ίλιγγος (1994), Το Βιβλίο των Ψευδαισθήσεων (2002), Αόρατος (2009) και 4 3 2 1 (2017). Ήταν επίσης ποιητής, δοκιμιογράφος, μεταφραστής, σεναριογράφος και σκηνοθέτης.

Βιογραφία

Ο Πολ Όστερ γεννήθηκε από εβραίους γονείς πολωνικής καταγωγής, τον Σάμουελ και την Κουίνι. Πήγε σχολείο στο Μέιπλγουντ (Maplewood) και αποφοίτησε από το Λύκειο Columbia High. Σπούδασε φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Κολούμπια. Μετά το τέλος των σπουδών του, και αφού μπάρκαρε για κάποιο χρονικό διάστημα με ένα δεξαμενόπλοιο, πήγε στη Γαλλία, όπου αφοσιώθηκε στη μελέτη σύγχρονων Γάλλων ποιητών. Όλο αυτό το διάστημα έγραφε κυρίως ποιήματα, που όμως δεν κατάφερε να δημοσιεύσει. Το 1974 επιστρέφει στη Νέα Υόρκη και πιάνει δουλειά σ' έναν μεγάλο εκδοτικό οίκο, ως υπεύθυνος των μεταφράσεων από τα γαλλικά. Αυτή την εποχή δημοσιεύει ορισμένα από τα ποιήματά του και μεταφράσεις Γάλλων συγγραφέων, όπως των Στεφάν Μαλαρμέ και Τζόζεφ Ζουμπέρ.

Ήταν παντρεμένος με τη συγγραφέα Σίρι Χούστβεντ, από το 1981 έως τον θάνατό του. Η πρώτη του γυναίκα ήταν η αναγνωρισμένη συγγραφέας Λίντια Ντέιβις. Ήταν πατέρας δύο παιδιών, του Ντάνιελ (με την Ντέιβις) και της Σόφι (με τη Χούστβεντ).

Του είχε απονεμηθεί ο τίτλος του Εταίρου από το Εθνικό Κληροδότημα των Η.Π.Α. για τις Τέχνες, τόσο για τον πεζό λόγο όσο και για την ποίηση. Το 1990 του απονεμήθηκε το βραβείο Μόρτον Ντάπουν Ζέιμπελ από την Αμερικανική Ακαδημία και το Ινστιτούτο Τεχνών και Γραμμάτων. Το 2006 του απονεμήθηκε το βραβείο του Πρίγκιπα των Αστουριών για τη λογοτεχνία.

Ήταν επίσης αντιπρόεδρος του Αμερικάνικου Κέντρου PEN (Pen American Centre).

Συγγραφή

Το πρώτο μυθιστόρημα του Όστερ λεγόταν Squeeze Play και κυκλοφόρησε το 1976 με το ψευδώνυμο Πολ Μπέντζαμιν. Όπως αναφέρει ο ίδιος ο Όστερ στο αυτοβιογραφικό Hand to Mouth, όπου περιλαμβάνεται -σαν υποσημείωση- το μυθιστόρημα, το Squeeze Play γράφτηκε με την ελπίδα να του αποφέρει χρήματα, αφού εκείνο τον καιρό ο συγγραφέας αντιμετώπιζε σοβαρά οικονομικά προβλήματα. Ωστόσο, ο στόχος δεν επιτεύχθηκε.

Το πρώτο του πεζογραφικό βιβλίο ως Πολ Όστερ δημοσιεύτηκε το 1979 (είχαν προηγηθεί κάποιες ποιητικές συλλογές που όμως πέρασαν σχεδόν απαρατήρητες). Έχει τίτλο Η επινόηση της μοναξιάς και είναι γραμμένο σε πρόζα. Σημειώνει αξιόλογη επιτυχία και τ' όνομά του αρχίζει να γίνεται γνωστό. Ωστόσο, όταν, έχοντας πια αποφασίσει οριστικά να εγκαταλείψει την ποίηση για χάρη της πεζογραφίας, προσπαθήσει να εκδώσει ένα μυθιστόρημα, τη Γυάλινη Πόλη, το βιβλίο θα απορριφθεί από δεκάδες εκδοτικούς οίκους πριν τελικά ένας μικρός εκδοτικός οίκος της Καλιφόρνιας το αναλάβει. Η επιτυχία είναι ακαριαία. Οι κριτικές τον εγκωμιάζουν και το βιβλίο έχει θεαματικές πωλήσεις.

Ακολούθησαν τα βιβλία Φαντάσματα και Κλειδωμένο Δωμάτιο, που μαζί με τη Γυάλινη Πόλη συνθέτουν την Τριλογία της Νέας Υόρκης. Και τα τρία βιβλία, όπως και άλλα του Όστερ, έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά.

Οι ιστορίες του φαίνονται ιστορίες μυστηρίου, αλλά δεν είναι απλές, αστυνομικές ιστορίες. Ο Όστερ χρησιμοποιεί την αστυνομική ιστορία για να αναζητήσει υπαρξιακά θέματα και ερωτήσεις γύρω από την ταυτότητα, δημιουργώντας έτσι το δικό του μεταμοντέρνο στιλ γραφής. Η αναζήτηση της ταυτότητας απασχόλησε τον Όστερ και στα μετέπειτα μυθιστορήματά του. Στα επόμενα βιβλία του βλέπουμε επίσης να επικεντρώνει το βάρος του στο ρόλο των συμπτώσεων και των τυχαίων γεγονότων στη ζωή και επίσης σε ανθρώπους που βρίσκονται αναγκασμένοι να δουλέψουν για κάποιο μεγαλύτερο σχέδιο κάποιου αγνώστου, το οποίο σχέδιο δεν μπορούν να καταλάβουν επακριβώς.

Θάνατος

Απεβίωσε από καρκίνο του πνεύμονα στις 30 Απριλίου 2024 σε ηλικία 77 ετών, στη Νέα Υόρκη.

Μυθιστορήματα

Squeeze Play (με το ψευδώνυμο Πολ Μπέντζαμιν)- 1976

The New York Trilogy - Η Τριλογία της Νέας Υόρκης

City of Glass (Γυάλινη Πόλη) - 1985

Ghosts (Φαντάσματα) - 1986

The Locked Room (Το Κλειδωμένο Δωμάτιο) - 1986

In the Country of Last Things (Στη χώρα των Έσχατων Πραγμάτων) - 1987

Moon Palace (Το Παλάτι του Φεγγαριού) - 1989

The Music of Chance (Η Μουσική του Πεπρωμένου) - 1990

Leviathan (Λεβιάθαν) - 1992

Mr. Vertigo (Ίλιγγος) - 1994

Timbuktu (Τιμπουκτού) - 1999

The Book of Illusions (Το Βιβλίο των Ψευδαισθήσεων) - 2002

Oracle Night (Η Νύχτα των Χρησμών) - 2004

The Brooklyn Follies (Τρέλες στο Μπρούκλιν) - 2005

Travels in the Scriptorium (Ενοχές δίχως Τύψεις) - 2006

Man in the Dark, 2008

Invisible, 2009

Sunset Park, 2010 (ελλην.μετάφραση: Σάνσετ Παρκ, μετάφ. Σπύρος Γιανναράς, εκδ. «Μεταίχμιο», Αθήνα 2014