Πασχαλινά Έθιμα από όλη την Ελλάδα

* Κύθνος
Την Κυριακή του Πάσχα, στην πλατεία του νησιού, στήνεται μία κούνια, στην οποία κουνιούνται αγόρια και κορίτσια ντυμένα με παραδοσιακές στολές.
* Σύρος
Η Σύρος βιώνει με ιδιαίτερο τρόπο το Πάσχα. Οι δύο θρησκευτικές της κοινότητες, η Ορθόδοξη και η Καθολική, γιορτάζουν συγχρόνως, με αγάπη, κατάνυξη και αμοιβαίο σεβασμό τις Άγιες Μέρες του Πάσχα.
* Φολέγανδρος
Το έθιμο θέλει την περιφορά της εικόνας της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, να διαρκεί τρεις ημέρες, η οποία μαζί με την πομπή των πιστών, μπαίνει σε όλα τα σπίτια του νησιού.
* Πάτμος
Την Μ. Πέμπτη γίνεται αναπαράσταση του Μυστικού Δείπνου του Νιπτήρα, σε κεντρική πλατεία της Χώρας.
* Κάλυμνος
Το Σάββατο του Λαζάρου παραμένει το έθιμο να ζυμώνουν "Λαζάρους", δηλαδή να πλάθουν ένα ομοίωμα όπου ξεχωρίζουν τα χέρια, τα πόδια και το κεφάλι.
* Κάρπαθος
Στην Κάρπαθο έχουν το πατροπαράδοτο έθιμο το "βυζάντι", δηλαδή αντί για σουβλιστό αρνί, γεμιστό αρνί με ρύζι, πλιγούρι και εντόσθια. Η προετοιμασία του γίνεται το Μ. Σάββατο. Στη συνέχεια, τοποθετείται στον παραδοσιακό Καρπάθιο φούρνο, ο οποίος σφραγίζεται με λάσπη και πηλό και ανήμερα του Πάσχα τον ανοίγουν και γιορτάζουν την ημέρα αυτή με Καρπάθιο κρασί και παραδοσιακούς χορούς.
* Κέρκυρα
Το πρωί του Μ. Σαββάτου ο κόσμος περιμένει την πρώτη Ανάσταση. Όταν τελειώνει η ακολουθία στη Μητρόπολη, χτυπούν οι καμπάνες των εκκλησιών και από τα παράθυρα των σπιτιών πέφτουν κατά χιλιάδες πήλινα δοχεία (μπότιδες) στους δρόμους, με μεγάλο κρότο. Το βράδυ του Μ. Σαββάτου γίνεται η Ανάσταση στην Άνω Πλατεία - φαντασμαγορικό, μοναδικό θέαμα. Όλα τα παράθυρα των γύρω σπιτιών ανοιχτά με κεράκια αναμμένα. Τα παράθυρα των μεγάλων εξαόροφων σπιτιών, μαζί με το καταπληκτικό θέμα των χιλιάδων κεριών και των πιστών που παρακολουθούν την τελετή της Ανάστασης στη μεγαλύτερη πλατεία της Ελλάδας, συνθέτουν μια μεγαλειώδη εικόνα.
* Ζάκυνθος
Στο Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Νικολάου των Ξένων, η περιφορά του Επιταφίου, σύμφωνα με παμπάλαιο τοπικό έθιμο, γίνεται τις πρώτες πρωινές ώρες του Μ. Σαββάτου, ενώ με την ανατολή του ηλίου,ο Δεσπότης σηκώνει την Ανάσταση. Με το πρώτο χτύπημα της καμπάνας, ο Δεσπότης αφήνει ελεύθερα άσπρα περιστέρια ενώ από το καμπαναριό πετάνε στο δρόμο πήλινα δοχεία, όπως και όλοι οι κάτοικοι του νησιού από τα παράθυρά τους.
* Ύδρα
Την Μ. Παρασκευή γίνεται κάτι το μοναδικό, ο Επιτάφιος της συνοικίας Καμίνι μπαίνει στη θάλασσα και διαβάζεται η Ακολουθία του Επιταφίου δημιουργώντας μία ατμόσφαιρα κατανυκτική.
* Καλαμάτα
Εδώ αναβιώνει ένα έθιμο, που πηγάζει από τους απελευθερωτικούς αγώνες του 1821, ο διαγωνισμός των "μπουλουκιών". Οι διαγωνιζόμενοι, με παραδοσιακές ενδυμασίες και οπλισμένοι με σαΐτες, δηλαδή με χαρτονένιους σωλήνες γεμάτους μπαρούτι, επιδίδονται σε σαιτοπόλεμο. στο γήπεδο του μεσσηνιακού με τη συμμετοχή πλήθους κόσμου.
* Λέσβος
Ένα από τα πιο παλιά έθιμα είναι οι "κούνιες" που αναβιώνουν ακόμα στη Λέσβο και στην Κύθνο, όπου την Κυριακή του Πάσχα στήνεται στην πλατεία του νησιού μια κούνια στην οποία ανεβαίνουν κορίτσια και αγόρια ντυμένα με παραδοσιακές στολές. Αυτός ή αυτή που θα κουνήσει κάποιον, δεσμεύεται ενώπιον Θεού και ανθρώπων για γάμο.
* Λιβαδειά
Χαρακτηριστικό είναι επίσης το έθιμο του "λάκκου" που αναβιώνει παραδοσιακά στη Λιβαδειά. Μετά την Ανάσταση και πριν ακόμα ξημερώσει οι Λειβαδίτες ετοιμάζουν με προσοχή το λάκκο όπου θα ανάψει η φωτιά με τη λαμπάδα της Αναστάσεως. Με ραντίσματα νερού και συχνό χτύπημα με ένα μακρύ ξύλο, η θράκα είναι έτοιμη για να ψηθούν τα αρνιά.
* Μονεμβασία, Σύμη, Αστυπάλαια
Ανήμερα ή την επομένη του Πάσχα, γίνεται το κάψιμο του ομοιώματος του Ιούδα παραγεμισμένου από ξύλα και άχυρα. Προηγουμένως, οι νέοι έχουν περιφέρει το ομοίωμα στα χωριά.
* Κοζάνη
Στην Κοζάνη πιστεύουν ότι το "αντέτι", δηλαδή το έθιμο με το αυγό, το κάνουν "για να γίνουν η βρίζα και το στάρι". Αυτό εξηγείται από την αναζωογονητική δύναμη του αυγού ως φορέα ζωής. Σε ορισμένες περιοχές κυλούσαν αυγά πάνω στο τραπέζι και εύχονταν να κυλήσει η Σαρακοστή εύκολα όπως τα αυγά.
* Ορεστιάδα, Διδυμότειχο
Στη δεύτερη Ανάσταση βγάζουν σε δημοπρασία την εικόνα της Αγίας Αναστασίας. 'Όποιος πλειοδοτήσει, κρατά την εικόνα στο γύρο που κάνουν, σχηματίζοντας το "μαγικό κύκλο", ο οποίος προστατεύει το χωριό από κάθε κακό.
Χριστόδουλος Χατζηβασιλείου - Μαρία Σταυροπούλου Εφημερίδα "Πόρτα ανοιχτή"