H Στοματίτιδα εμφανίζεται με πληγές, έλκη ή φουσκάλες μέσα στο στόμα, στα μάγουλα, τα ούλα, στο εσωτερικό των χειλιών, ή στη γλώσσα.(1) Αυτές οι πληγές είναι το αποτέλεσμα της φλεγμονής της μεμβράνης που καλύπτει το εσωτερικό του στόματος, γνωστή ως στοματικός βλεννογόνος.(1) Είναι ιδιαίτερα επώδυνες και μπορούν να δυσκολέψουν την κατάποση, εμποδίζοντας καθημερινές δραστηριότητες όπως η ομιλία και το φαγητό.(1)
Οι αλλαγές στο χρώμα του στοματικού βλεννογόνου είναι ένα από τα σημάδια της στοματίτιδας. Όταν ο βλεννογόνος είναι υγιής, το χρώμα του είναι περισσότερο ή λιγότερο ροζ. Μια ερυθρότητα της μεμβράνης και η παρουσία οιδήματος μπορεί να υποδηλώνουν φλεγμονή που μπορεί να οφείλεται σε στοματίτιδα.(1,2)
Όταν η στοματίτιδα προκαλείται από έναν μύκητα όπως ο Candida albicans, μπορεί να εμφανιστούν λευκά μπαλώματα στην επιφάνεια της γλώσσας. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η γλώσσα γίνεται εντελώς λευκή, η οποία μπορεί να εξαπλωθεί στο εσωτερικό των μάγουλων και στην υπόλοιπη στοματική κοιλότητα.(1,3,4)
Στοματίτιδα: τύποι και αιτίες
Οι δύο κύριοι τύποι στοματίτιδας είναι η ερπητική στοματίτιδα, που προκαλείται από μεταδοτικό ιό, και η αφθώδης στοματίτιδα, η οποία μπορεί να έχει μια σειρά αιτιών.(1)
Μεταξύ των πιο κοινών αιτιών στοματίτιδας είναι: (1,2)
- Ιογενής λοίμωξη, όπως απλός έρπης και ο έρπης ζωστήρας
- Μυκητιασική λοίμωξη, όπως για παράδειγμα, Candida albicans ή στοματική τσίχλα
Ορισμένους τύπουs βακτηρίων
- Τραύμα, όπως κατά την έντονη χρήση της οδοντόβουρτσας ή το μικροτραυματισμό που προκαλείται από το τυχαίο δάγκωμα του εσωτερικού ενός μάγουλου
- Κάπνισμα, ερεθιστικές ουσίες ή τρόφιμα που διαταράσσουν τη βλεννογόνο μεμβράνη
- Χημειοθεραπεία ή ακτινοθεραπείες
- Άλλες ασθένειες
Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που σας θέτουν σε κίνδυνο στοματίτιδας, αν και ο μηχανισμός δεν είναι πλήρως γνωστός. Για παράδειγμα, ο Candida albicans είναι ένας μύκητας που υπάρχει φυσικά στο ανθρώπινο σώμα και συνήθως δεν προκαλεί βλάβη. Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να πολλαπλασιαστεί εκθετικά προκαλώντας στοματίτιδα.(3)
Το ψυχολογικό και σωματικό στρες θεωρείται ότι επίσης παίζει ρόλο.(5)
Η κατανάλωση ιδιαίτερα όξινων ή πικάντικων τροφίμων ή το κάπνισμα μπορεί να συμβάλει στην δημιουργία στοματίτιδας. (2,6)
Τα άτομα που υποβάλλονται σε χημειοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία συχνά αναπτύσσουν στοματίτιδα, καθώς ένα εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα αυξάνει την ευπάθεια σε αυτόν τον τύπο φλεγμονής.(1,2)
Άλλοι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν την ξηροστομία και την απουσία σάλιου, απαραίτητα για τη διατήρηση του στοματικού βλεννογόνου υγρού και ενυδατωμένου.(2)
Εάν εμφανίζονται συχνά συμπτώματα στοματίτιδας ή είναι ιδιαίτερα εκτεταμένα και ανθεκτικά χωρίς προφανή αιτία, ο γιατρός σας μπορεί να προτείνει περαιτέρω έρευνες ή εξειδικευμένη βοήθεια.
Στοματίτιδα: κύρια συμπτώματα
Κόκκινα χείλη, λευκή γλώσσα, φουσκάλες, μικρά έλκη, κηλίδες αίματος στο εσωτερικό των μάγουλων. Όταν αντιμετωπίζετε για πρώτη φορά δυσφορία λόγω της στοματίτιδας, πιθανότατα θα κάνετε αυτό που κάνουν οι περισσότεροι άνθρωποι: σταθείτε μπροστά από τον καθρέφτη του μπάνιου και αναζητήστε την πηγή. Μπορεί να ανακαλύψετε φουσκάλες στα χείλη σας ή συστάδες μικρών οιδημάτων στο στόμα σας. Μπορεί να εξελιχθεί σε πόνο, σκασμένα χείλη και δυσκολία κατάποσης.(1,7)
Πώς μπορείτε λοιπόν να αναγνωρίσετε τις πιο κοινές μορφές στοματίτιδας;
Η αφθώδης στοματίτιδα χαρακτηρίζεται από μικρά, στρογγυλά ή ωοειδούς σχήματος έλκη (γνωστά ως άφθες), που μπορεί να εμφανιστούν στα μάγουλα, τη γλώσσα, τον ουρανίσκο ή γύρω από τη βάση των ούλων.(1,4,7) Αυτά τα έλκη μπορεί να εμφανιστούν μεμονωμένα ή σε ομάδες.(1) Είναι λευκά στο κέντρο, κοκκινίζουν προς την εξωτερική άκρη.(1)
Η στοματίτιδα που σχετίζεται με το μύκητα Candida albicans, έχει ως πιο χαρακτηριστικό σύμπτωμα μια λευκή πατίνα που καλύπτει τη γλώσσα και τα μάγουλα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ειδικά σε ενήλικες με μειωμένη ανοσία και σπάνια σε παιδιά, ο μύκητας μπορεί να αποικίσει ένα μεγάλο μέρος του στοματικού βλεννογόνου.(7) Ο πόνος και αίσθημα καύσου μπορούν να δυσκολέψουν την κατάποση και να επηρεάσουν τη γεύση.(7)
Η ερπητική στοματίτιδα προκαλείται από τον ίδιο ιό που προκαλεί επιχείλιο έρπητα, ιό απλού έρπητα τύπου 1. Όπως και η αφθώδης στοματίτιδα, η ερπητική στοματίτιδα είναι εξαιρετικά μεταδοτική. Η εμφάνιση τυπικών κυψελών γεμάτων πύον μπορεί να συνοδεύεται από υψηλό πυρετό. Η αφυδάτωση αποτελεί κίνδυνο για τα παιδιά εάν αρνηθούν τροφή και υγρά λόγω του πόνου της κατάποσης.(8)
Στοματίτιδα: θεραπείες
Ανάλογα τις αιτίες και τη σοβαρότητα, οι στρατηγικές θεραπείας της στοματίτιδα διαφέρουν.
Στην περίπτωση ερπητικής στοματίτιδας ή candida albicans, ο γιατρός θα συνταγογραφήσει τα πιο κατάλληλα αντιιικά ή αντιμυκητιασικά φάρμακα.
Για να επιταχυνθεί η διαδικασία ανάρρωσης και να ανακουφιστείτε από τον πόνο, ενδεχομένως να σας χορηγηθούν φάρμακα και επιθέματα με βάση τα κορτικοστεροειδή ή βενζυδαμίνη. Το Tantum Verde στοματικό διάλυμα και οδοντόπαστα, με βενζυδαμίνη, με διπλή δράση παρέχει ανακούφιση του πόνου μέσω της αναισθητικής και αναλγητικής του δράσης, ενώ οι αντιφλεγμονώδεις ιδιότητές του αντιμετωπίζουν τη βασική αιτία για τη μείωση της φλεγμονής που σχετίζεται με τις διαταραχές του στόματος.(9,10)
Επίσης, υπάρχουν αλλαγές στον τρόπο ζωής που μπορεί να βοηθήσουν. Βεβαιωθείτε ότι παίρνετε αρκετή βιταμίνη Β και σίδηρο και αποφύγετε τα πικάντικα και πολύ όξινα τρόφιμα. Μπορεί να χρειαστεί να κάνετε αλλαγές στις συνήθειες της στοματικής σας υγιεινής, όπως η χρήση μιας μαλακής οδοντόβουρτσας για να μειώσετε την ταλαιπωρία κατά το βούρτσισμα των δοντιών σας. (3,7)
Αντίο στοματίτιδα, καλώς ήρθες πίσω υγιές στόμα!
Τι γίνεται όταν η φλεγμονή επουλωθεί; Βεβαιωθείτε ότι συνεχίζετε να φροντίζετε τη στοματική σας υγιεινή, που είναι ο καλύτερος τρόπος για να διατηρήσετε τα δόντια σας υγιή και να αποτρέψετε διαταραχές του στόματος όπως περιοδοντίτιδα, ουλίτιδα και κακή αναπνοή (θυμηθείτε να μην πιέζετε πολύ σκληρά με την οδοντόβουρτσά σας!), Ακολουθήστε μια διατροφή πλούσια σε υγιεινά τρόφιμα και αν έχετε αμφιβολίες, συμβουλευτείτε το γιατρό ή τον οδοντίατρό σας.
Μπορείτε να καλωσορίσετε πίσω το υγιές στόμα σας με ένα χαμόγελο, έτοιμοι να γελάσετε, να μιλήσετε, να φάτε και να φιλήσετε χωρίς πόνο ή αμηχανία - και να απολαύσετε τα καλύτερα πράγματα στη ζωή!
βιβλιογραφικές αναφορές
Healthline. Stomatitis. Available at: https://www.healthline.com/health/stomatitis [Last accessed June 2022].
O’Brien CP. Can Fam Physician. 2009; 55(9): 891–892.
Vila T, et al. J Fungi (Basel). 2020; 6(1): 15.
ClevelandClinic. Candida Albicans. Available at: https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/22961-candida-albicans#prevention [Last accessed May 2022].
Preeti L, et al. J Oral Maxillofac Pathol. 2011; 15(3):252-256.
Verywellhealth. Non-Irritating Foods to Eat When You Have Mouth Sores. Available at: https://www.verywellhealth.com/what-should-i-eat-if-i-have-mouth-sores-797428 [Last accessed May 2022].
MayoClinic. Oral Thrush. Available at: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/oral-thrush/symptoms-causes/syc-20353533 [Last accessed April 2022].
Perth Children Hospital. Herpes Stomatitis. – Available at: https://pch.health.wa.gov.au/For-health-professionals/Emergency-Department-Guidelines/Herpes-stomatitis [Last accessed April 2022].
Tantum Verde Στοματικό Διάλυμα 0.15% Φύλλο οδηγιών χρήσης.
Tantum Verde Οδοντόπαστα 0.5% Φύλλο οδηγιών χρήσης.
0 Σχόλια