Θεόδωρος Αρεταίος 1829-1893 ιατρός και ευεργέτης

Ο Θεόδωρος Αρεταίος (2.8.1829-24.3.1893) ήταν επιφανής Έλληνας ιατρός και ευεργέτης, καθηγητής της Ιατρικής και συγγραφέας πολλών, ιδιαίτερα αξιόλογων ιατρικών συγγραμμάτων.

Βιογραφικά στοιχεία

Το πραγματικό του επίθετο ήταν Κωνσταντινίδης (το άλλαξε αργότερα σε Αρεταίος). Γεννήθηκε στο Ναύπλιο στις 2 Αυγούστου 1829. Ο αρχιτέκτονας πατέρας του καταγόταν από τη Σμύρνη. Έμεινε ορφανός από πατέρα νωρίς και μετακόμισε με την οικογένειά του στην Αθήνα, όπου αντιμετώπισε οικονομικές δυσκολίες εξαιτίας της πρόωρης απώλειας του πατέρα του. Το 1848 ενεγράφη στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και, μη έχοντας τα αναγκαία προς το ζην, μετέβη στο Βερολίνο με τη βοήθεια του Βασιλέως Όθωνα, όπου και ολοκλήρωσε τις σπουδές του στην ιατρική το 1853, αναγορευόμενος σε διδάκτωρ.

Αφού εργάστηκε επί τριετία σε νοσοκομεία του Βερολίνου, της Βιέννης και του Παρισιού, επέστρεψε στην Αθήνα το 1856 και διορίστηκε ιατρός στη τότε ιδρυθείσα Αστυκλινική. Τότε μετέτρεψε κατόπιν βασιλικού διατάγματος το επώνυμό του σε Αρεταίος, προς τιμήν ενός πρωτοπόρου έλληνα ιατρού από την Καππαδοκία που έζησε τον 1ο/2ο αιώνα μ.Χ.

Αργότερα χρημάτισε υφηγητής της εγχειρητικής και επιδεσμολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (1863), έκτακτος καθηγητής της χειρουργικής (1864), τακτικός καθηγητής (1870), κοσμήτωρ (1873-4) και πρύτανης (1879-1880). 

Ήταν από τους πρώτους που τόνισαν την ανάγκη μεταλαμπάδευσης της γνώσης από την Ευρωπαϊκή Δύση στην Ελλάδα

Κατά τα έτη 1860-61 εξέδιδε το περιοδικό «ο Ασκληπιός», όργανο της «εν Αθήναις Ιατρικής Εταιρίας», στο οποίο δημοσίευσε πολλές πραγματείες.

Συνέγραψε επίσης αμιγώς πρωτότυπα εγχειρίδια με εμφανείς επιρροές από την Δύση.

Τα κυριότερα των επιστημονικών του συγγραμμάτων είναι:

Η Χειρουργία παρ' Έλλησιν (1864)

Ανάλεκτα χειρουργικά

Περί των προόδων της χειρουργίας

Ίσχαιμος αγωγή Έσμαρχ κ.ά.

Στη δίτομη «Χειρουργική Παθολογία» του (1880), ο Θεόδωρος Αρεταίος παρουσίασε με συστηματικό τρόπο τόσο θέματα καθημερινής χειρουργικής πρακτικής (απλά χειρουργικά τραύματα, χειρουργικές λοιμώξεις) όσο και πιο σύνθετα θέματα (ζητήματα χειρουργικής ογκολογίας, τραυματολογίας, χειρουργικών παθήσεων του δέρματος και των μαλακών μορίων, αγγειοχειρουργικών και ορθοπαιδικών παθήσεων και παθήσεων του περιφερικού νευρικού συστήματος).

Τιμήθηκε από την ελληνική και άλλες κυβερνήσεις με διάφορα παράσημα.

Ο θάνατός του σε ηλικία 63 ετών (24 Μαρτίου 1893) προκάλεσε μεγάλη θλίψη και πανελλήνια συγκίνηση. Από την μεγάλη περιουσία που απέκτησε, ο Θεόδωρος και η σύζυγός του Ελένη κληροδότησαν το ποσό του ενός εκατομμυρίου δραχμών στο Εθνικό Πανεπιστήμιο Αθηνών προς ίδρυση χειρουργικού και γυναικολογικού νοσοκομείου, το οποίο και ανεγέρθηκε στην Αθήνα, προς τιμή του, φέροντας το όνομά του.