Ίδρυμα Ευγενίδου 1956

Το Ίδρυμα Ευγενίδου (εναλλακτικά γνωστό ως Ευγενίδειο Ίδρυμα) είναι ένα εκπαιδευτικό κοινωφελές ίδρυμα, που ιδρύθηκε στην Ελλάδα το 1956, σύμφωνα με την επιθυμία του εφοπλιστή Ευγένιου Ευγενίδη, ο οποίος με την διαθήκη του παραχώρησε τμήμα της περιουσίας του για τη σύσταση και λειτουργία του ιδρύματος: 

Συνιστώ εν Αθήναις κατά τούς ορισμούς του Ελληνικου Δικαίου Ίδρυμα υπό το όνομα ΙΔΡΥΜΑ ΕΥΓΕΝΙΔΟΥ, του οποίου σκοπός είναι νά συμβάλη εiς τήν εκπαίδευσιν νέων Ελληνικής ιθαγενείας εν τω επιστημονικώ καί τεχνικώ πεδίω.

— Ευγένιος Ευγενίδης, 21 Αυγούστου 1952

Ως και σήμερα, το ίδρυμα ερείδεται κατ' αποκλειστικότητα σε ιδίους πόρους για τη συντήρηση και τη λειτουργία του.

Το Ευγενίδειο Ίδρυμα εδρεύει σε κτήριο ευρισκόμενο επί της λεωφόρου Συγγρού, κοντά στο Δέλτα του Φαλήρου, όπου στεγάζεται και το Ευγενίδειο Πλανητάριο. 

Ίδρυση και πρώτες ενέργειες 

Κατά την επιθυμία του διαθέτη, στις 10 Φεβρουαρίου 1956 συστήθηκε με σχετικό Βασιλικό Διάταγμα το «Ίδρυμα Ευγενίδου» και τέθηκε υπό την διοίκηση της αδελφής του, Μαριάνθης Σίμου. Στην πρώιμη εκείνη περίοδο της λειτουργίας του, το ίδρυμα προέταξε την έκδοση θεωρητικών και τεχνικών επιστημονικών βιβλίων. Περαιτέρω, οργανώθηκε από το ίδρυμα Τεχνική και Τεχνολογική Βιβλιοθήκη για τους σπουδαστές τεχνικών σχολών και το γενικό κοινό, καθώς και μια πρωτοφανής τότε έκθεση πειραματικής Φυσικής. Για την πολυδιάστατη προσφορά του, το Ίδρυμα Ευγενίδου τιμήθηκε το Δεκέμβριο του 1965 με το Χρυσούν Μετάλλιον της Ακαδημίας Αθηνών. 

Με την υπ΄ αρίθμ. 611288/5031 9 Αυγούστου 1966 Απόφαση του τότε Υπουργού Εμπορικής Ναυτιλίας της Ελλάδας ανατέθηκε στο Ευγενίδειο Ίδρυμα η έκδοση τεχνικών και θεωρητικών βιβλίων και ακαδημαϊκών βοηθημάτων όλων των Ακαδημαϊκών Σχολών του Εμπορικού Ναυτικού. Περαιτέρω, διά της ίδιας απόφασης συγκροτήθηκε Επιτροπή Εκδόσεων που λειτούργησε σε στενή συνεργασία με τη Διεύθυνσης Ναυτικής Εκπαίδευσης του ΥΕΝ. 

Μετά τον θάνατό της στις 17 Απριλίου 1981, τη Μαριάνθη Σίμου διαδέχθηκε στην προεδρία του Ιδρύματος ο στενός επιχειρηματικός συνεργάτης του Ευγένιου Ευγενίδη, Νίκος Βερνίκος – Ευγενίδης, που προήδρευσε μέχρι τον θάνατό του στις 7 Νοεμβρίου 2000. Έκτοτε, πρόεδρος του Ιδρύματος είναι ο Λεωνίδας Δημητριάδης – Ευγενίδης. 

Μετέπειτα δράσεις

Στις 7 Ιουνίου του 1966, εγκαινιάστηκε το πρώτο πλανητάριο του Ιδρύματος· το 2003, το ίδρυμα εγκαινίασε το Νέο Ψηφιακό Πλανητάριο, που λειτουργεί ως και σήμερα στο κτήριο του Ιδρύματος  Εκεί, στεγάζεται και η Διαδραστική Έκθεση Φυσικής και Βιοτεχνολογίας (σε τρεις ορόφους),  πολύτομος βιβλιοθήκη και συνεδριακοί χώροι.  Έργο του ιδρύματος είναι επίσης η ετήσια απονομή υποτροφιών και η έκδοση τεχνικών και ναυτιλιακών βιβλίων· μέχρι σήμερα το Ίδρυμα Ευγενίδου έχει εκδώσει περισσότερα από 550 βιβλία, και πλέον των 48,5 εκατομμυρίων αντιτύπων.