Σαν σήμερα, στις 24 Ιανουαρίου του 1837, με πρωτοβουλία του πρώτου βασιλιά της χώρας, Όθωνα, ψηφίστηκε για πρώτη φορά ένας κώδικας που όριζε την οδική κυκλοφορία, ο “Περί της καθ’ οδόν απαντήσεως των αμαξών, εφίππων κλπ.” Θεωρείται από τους ερευνητές ως ο πρώτος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας, που υπήρξε στην Ελλάδα.
Προς αποφυγήν συγκρούσεων ως εκ της καθ’ οδόν συναντήσεως των αμαξών, εφίππων κλπ. και δια να κατασταθή ούτως η διάβασις εύκολος και μάλιστα ακίνδυνος.
Επί τη προτάσει της επί των Εσωτερικών Γραμματείας, απεφασίσαμεν και διατάττομεν:
1) Οσάκις επί των δημοσίων οδών είτε εντός των πόλεων, είτε επί των κατασκευασθέντων μεγάλων δρόμων του Βασιλείου μας, συναντώνται άμαξαι, έφιπποι κλπ., οφείλει έκαστος να υποχωρή εις τα δεξιά, και να μένη ούτως η δίοδος ελευθέρα απ’ αμφότερα τα διαβαίνοντα μέρη.
2) Όταν οι καθ’ οδόν απαντώμενοι ταχυδρόμοι σαλπίζουν τον της υποχωρήσεως σαλπισμόν, όλοι οι καθ’ οδόν χρεωστούν να υποχωρούν και να περνούν εις τα δεξιά των ταχυδρομικών αμαξών ή ίππων. Εις την αυτήν υποχρέωσιν υπόκεινται, όταν το ταχυδρομείον φθάνη άμαξαν τρέχουσαν έμπροσθεν εφίππους κλπ. και θέλει να περάση εμπρός.
3) Οι παραβάται τιμωρούνται με πρόστιμον πέντε δραχμών προς όφελος των Ταχυδρομικών Ταμείων.
4) Εν περιπτώσει παραβάσεως, η καταμήνυσις γίνεται από μέρους του ηνιόχου και ταχυδρόμου προς τον αρμόδιον Δήμαρχον, δια να ενεργηθή παρ’ αυτού η ανήκουσα καταδίωξις του Ειρηνοδίκου.
5) Ο επί των Εσωτερικών Γραμματεύς επιφορτίζει με την εκτέλεσιν και δημοσίευσιν του παρόντος διατάγματος, το οποίον θέλει γνωστοποιηθή και δια κήρυκος εις όσα μέρη ήθελεν είσθαι αναγκαίον.
Εν Αθήναις την 2 (24) Ιανουαρίου 1837
Εν ονόματι και κατ’ ιδιαιτέραν διαταγήν της Αυτού Μεγαλειότητος του Βασιλέως
Το Υπουργικόν Συμβούλιον
Άρμανσμπεργκ, Ι. Ρίζος, Σμάλτς, Δρ. Μανδόλας, Α.Γ. Κρεζής.
Το Χρονικό
Πολύ πριν εμφανιστούν στους δρόμους τα αυτοκίνητα, οι παντός είδους πινακίδες ρύθμισης της κυκλοφορίας και οι φωτεινοί σηματοδότες, οι κάτοικοι των πόλεων του νεοσύστατου ελληνικού κράτους μετακινούνταν στους τότε χωματόδρομους με τα ζώα τους, με κάρα και άμαξες. Η καθημερινή τους κινητικότητα κατέστησε σύντομα επιτακτική ανάγκη να υπάρξουν κάποιοι κανόνες ελέγχου της ομαλής δημόσιας κυκλοφορίας.
Ένα πρώτο σχετικό διάταγμα εκδόθηκε το 1836, “Διάταγμα περί επιτηρήσεως των δημοσίων οδών”, το οποίο διευκρίνιζε για πρώτη φορά ότι τα πεζοδρόμια είναι για τους πεζούς και εκείνοι απαγορεύεται να περπατάνε στο οδόστρωμα, ενώ όρισε και τη λειτουργία της πρώτης μορφής Τροχαίας.
Απαγορευόταν ρητά πλέον η πρόκληση φθορών στα κάγκελα του δρόμου, τις σημάνσεις και τα δημόσια μνημεία. Οι παραβάτες θα τιμωρούνταν με πρόστιμο των 20 ή 50 δραχμών, ενώ ήταν επίσης υποχρεωμένοι να διορθώσουν τη βλάβη που προκάλεσαν με προσωπική εργασία ή πληρώνοντας αποζημίωση στο Δημόσιο.
Μερικές ημέρες αργότερα εκδόθηκε άλλο ένα Διάταγμα, που αναφερόταν στην τοποθέτηση πέτρινων σκαλιστών πινακίδων, που ενημερώνουν τους οδηγούς για τις αποστάσεις μεταξύ των πόλεων. Αυτές ήταν ουσιαστικά οι πρώτες πινακίδες οδικής σήμανσης στην Ελλάδα.
Στις 24 Ιανουαρίου του 1837 έρχεται ο θεωρούμενος ως πρώτος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας στην Ελλάδα, το Διάταγμα περί των κατά τις οδούς συναντώμενων αμαξών, εφίππων κτλ. Όριζε κάποιους κανόνες κυκλοφορίας για όσους κυκλοφορούν με ζώα ή με τροχοφόρα με σκοπό να αποφεύγονται οι συγκρούσεις.
Μέσα στις επόμενες δεκαετίες κυκλοφόρησαν οι πρώτες πινακίδες με τους αριθμούς κυκλοφορίας των αυτοκινήτων (1875), καθιερώθηκαν τα όρια ταχύτητας και το 1868 εμφανίστηκαν και τα πρώτα διόδια, ενώ επίσης οι δρόμοι οργανώθηκαν σε κατηγορίες (εθνικοί, επαρχιακοί, δημοτικοί, αγροτικοί).
Όταν πλέον οι πρώτες μορφές αυτοκινήτων είχαν αρχίσει να κυκλοφορούν και στην Ελλάδα, πραγματοποιήθηκε το 1924 από την ΕΛΠΑ η πρώτη φάση σήμανσης των ελληνικών δρόμων. Η Ελληνική Λέσχη Περιηγήσεων και Αυτοκινήτων ιδρύθηκε εκείνη την ίδια χρονιά από τους λιγοστούς τότε φίλους του αυτοκινήτου και των τεχνολογικών εξελίξεων της εποχής και συνέχισε τη λειτουργία της μέχρι σήμερα.
Το 1930 θεσμοθετήθηκε ο ν. 4841/1930 “Περί αυτοκινήτων, κυκλοφορίας αυτών και υποχρεώσεων των οδηγών”.
Τον Ιούλιο του 1936 τοποθετήθηκε στην Ελλάδα το πρώτο ηλεκτρικό φανάρι και συγκεκριμένα στην συμβολή των οδών Σταδίου και Πεσματζόγλου της Αθήνας.
Ο πρώτος στη χώρα φωτεινός σηματοδότης αγοράστηκε από το Βερολίνο έναντι 70.000 δραχμών και λειτουργούσε 14 ώρες κάθε μέρα, από τις 08:00 μέχρι τις 22:00, όταν ένας δημοτικός υπάλληλος το έσβηνε μέσω διακόπτη.
Το 1937 υπολογίστηκε ότι περνούσαν από τη συμβολή των οδών Σταδίου και Πεσματζόγλου 11.126 τροχοφόρα/24ωρο. Έτσι, το φανάρι ρυθμίσθηκε στα 20” το πράσινο, στα 10” το κόκκινο και στα 5” το κίτρινο.
Το δεύτερο φανάρι τοποθετήθηκε αργότερα στην συμβολή των εξίσου πολυσύχναστων οδών Σταδίου και Αιόλου, ενώ κάπου τότε σημειώθηκε και ένα ατύχημα με έναν περαστικό που “χάζευε” το πρωτότυπο για τότε φανάρι και παρασύρθηκε από ένα όχημα.
Ο Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας που ισχύει και νομοθετείται να εφαρμόζεται σήμερα θεσπίστηκε τον Μάιο του 1999 και τροποποιήθηκε κυρίως το 2007 και 2008. Η τελευταία τροποποίηση του σημερινού Κ.Ο.Κ. καθιερώθηκε το 2018.
0 Σχόλια