Απεβίωσε: 22 Μαΐου 2005, Αθήνα
Κηδεύτηκε: Εξωκκλήσι Προφήτη Ηλία, Ραχούλα, Καρδίτσας
Κόμμα: Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας
Διάδοχος: Γρηγόρης Φαράκος
Βραβεία: Τάγμα του Λένιν, Τάγμα του Καρλ Μαρξ, Βραβείο της Φιλίας των Λαών
Ο Χαρίλαος Φλωράκης ήταν σημαντικός Έλληνας πολιτικός και Γενικός Γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας από το 1972 μέχρι το 1989. Η ζωή του είναι συνυφασμένη με τη νεότερη ιστορία του ΚΚΕ, καθώς υπήρξε μέλος του και συμμετείχε σε διάφορες δραστηριότητες του, ειδικότερα από το 1943 και μετά. Μιλούσε αγγλικά και ρωσικά.
Γεννήθηκε στις 20 Ιουλίου του 1914 στο χωριό Ραχούλα του Δήμου Ιτάμου των θεσσαλικών Αγράφων, από το οποίο καταγόταν η μητέρα του, Στυλιανή. Ο πατέρας του, Γιάννης, καταγόταν από το Κλειστό Ευρυτανίας και είχε ξυλεμπορικό κατάστημα στην Καρδίτσα το οποίο καταστράφηκε από πυρκαγιά το 1930. Ήταν το 4ο από τα έξι παιδιά της οικογένειάς του. Είναι μόλις 15 χρονών, όταν συνδέεται για πρώτη φορά με το κομμουνιστικό κίνημα, διαβάζοντας το Αλφάβητο του Κομμουνισμού. Μικρός, ήθελε να γίνει αεροπόρος, ο πατέρας του, όμως, τον απέτρεψε, τονίζοντάς του την επικινδυνότητα του επαγγέλματος αυτού. Τελικά, αποφοίτησε από την Επαγγελματική Σχολή Ταχυδρομείων, Τηλεγραφίας και Τηλεφωνίας (ΤΤΤ). Το 1929, όταν ο βενιζελισμός με το ιδιώνυμο διώκει τους κομμουνιστές, εκείνος οργανώνεται στις Ομάδες Πρωτοπόρων μαθητών της ΟΚΝΕ.
Δράση
Συμμετέχει στη δράση κατά της δικτατορίας του Ιωάννη Μεταξά μέσα από τις τάξεις του πανίσχυρου συνδικάτου των ΤΤΤ. Το 1940 παίρνει μέρος στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο. Ως υπάλληλος των ΤΤΤ, αναπτύσσει συνδικαλιστική δράση και διατελεί γραμματέας της Εκτελεστικής Επιτροπής της συνδικαλιστικής ομοσπονδίας του κλάδου.
Το 1941 γίνεται μέλος του ΚΚΕ και παίρνει δραστήρια μέρος στην, κατά την γερμανική Κατοχή, ανασυγκρότησή του. Εργάζεται κάτω από συνθήκες πλήρους παρανομίας ενώ οδηγείται δύο φορές στα κρατητήρια. Παίρνει μέρος στην οργάνωση και καθοδήγηση της απεργίας των "Τριατατικών" τον Απρίλη του 1942, στην πρώτη μεγάλη απεργία υπό κατοχή στην Ελλάδα και μία από τις πρώτες απεργίες στην κατεχόμενη Ευρώπη. Προσχωρεί στο ΕΑΜ μία ακριβώς μέρα μετά την ίδρυσή του, πολεμά τους κατακτητές από τις γραμμές του ΕΛΑΣ με το ψευδώνυμο Καπετάν Γιώτης και φθάνει στο βαθμό του ταγματάρχη.
Μετά το τέλος του πόλεμου συμμετείχε στα Δεκεμβριανά και στον Εμφύλιο Πόλεμο από τις τάξεις του ΔΣΕ, διατελώντας διοικητής της 1ης Μεραρχίας του, φθάνοντας στο βαθμό του υποστράτηγου.[1] Με τον καπετάν Διαμαντή (Γιάννη Αλεξάνδρου) ήταν επικεφαλής της δύναμης 3.000 ανδρών του ΔΣΕ. Τα μεσάνυχτα της 20ής Ιανουαρίου 1949, επιτέθηκαν στο Καρπενήσι, κι ύστερα από τρίωρη μάχη το κατέλαβαν. Ο ΔΣΕ αναγκάζεται να εγκαταλείψει το Καρπενήσι στις 8 Φεβρουαρίου.
Ο Χ. Φλωράκης μετείχε και στη μάχη = κατάληψη της Καρδίτσας
Παρ' όλα αυτά, τον Αύγουστο του 1949, ο εμφύλιος έληξε με ήττα του ΔΣΕ. Μετά την ήττα του ΔΣΕ, πέρασε τα σύνορα, καταφεύγοντας στην ΕΣΣΔ και στη Ρουμανία. Εκεί σπουδάζει και αποφοιτά αριστούχος από την Ακαδημία Πολέμου Φρούντζε της Μόσχας. Στη Ρουμανία, στη 3η Συνδιάσκεψη του ΚΚΕ, είχε πει:
«Σύντροφοι, οι αγωνιστές που βρίσκονται στη Σοβιετική Ένωση, στη μεγάλη μας πατρίδα, σήμερα βρίσκονται σε μια ανοδική πορεία για την εκπλήρωση της αποστολής που εκφράζεται με το σύνθημα του κόμματός μας: Να κατακτήσουμε τα κάστρα που λέγονται επιστήμη, τέχνη, μόρφωση...».
Επιστροφή
Το 1949 εκλέγεται μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ. Διώκεται, φυλακίζεται και εξορίζεται συνολικά 18 χρόνια. Τα 12 κατάδικος και ισοβίτης στις φυλακές και 6 χρόνια στις εξορίες. Πολλές φορές κάθεται στο εδώλιο του κατηγορουμένου και δικάζεται σε ισόβια κάθειρξη. Από τις πιο γνωστές, η Μεγάλη Δίκη, το Μάιο του 1960 στο στρατοδικείο της Αθήνας. Το Δεκέμβρη του 1972, στη 17η Ολομέλεια της ΚΕ, ο Χαρίλαος Φλωράκης εκλέγεται Α΄ Γραμματέας της ΚΕ του Κόμματος, όπου παρέμεινε μέχρι το 1989.
Μεταπολίτευση
Εξελέγη πρώτη φορά βουλευτής με την Ενωμένη Αριστερά στις εκλογές στις 17 Νοεμβρίου 1974. (Β' Αθήνας)
Εξελέγη βουλευτής του ΚΚΕ στις εκλογές στις 20 Νοεμβρίου 1977, όπως επίσης και στις 18 Οκτωβρίου 1981, αλλά και στις 2 Ιουνίου 1985. (Β' Αθήνας)
Εξελέγη ξανά βουλευτής με το ΚΚΕ, αυτή τη φορά στο πλαίσιο του Συνασπισμού στις 18 Ιουνίου 1989, όπως επίσης και στις 5 Νοεμβρίου 1989, αλλά και στις 8 Απριλίου του 1990. (Β' Αθήνας)
8 Απριλίου του 1989, ανέλαβε την προεδρία του Συνασπισμού της Αριστεράς.
11 Ιουλίου 1989, ο Φλωράκης εκλέχτηκε πρόεδρος του ΚΚΕ. Η θέση του Γ.Γ. καταλήφθηκε ομόφωνα από τον Γρηγόρη Φαράκο.
25 Φεβρουαρίου 1991, στο 13ο συνέδριο του ΚΚΕ, ο Φλωράκης επανεξελέγη μέλος της Κ.Ε. του Κόμματος.
18 Μαρτίου 1991, αποχώρησε από την ηγεσία του Συνασπισμού, την προεδρία ανέλαβε η Μαρία Δαμανάκη.
21 Δεκεμβρίου 1991, εξελέγη ομόφωνα επίτιμος πρόεδρος του ΚΚΕ.
0 Σχόλια