Η κληρονομιά των Ελλήνων που όλοι πρέπει να διαβάσουμε
Τα Δελφικά Παραγγέλματα είναι οι σοφές εντολές που άφησαν στους Έλληνες οι σοφοί της Αχαΐας Ελλάδας. Μια πολύτιμη κληρονομιά γνώσης και σοφίας για τις επερχόμενες γενεές.Οι αρχαίοι Έλληνες ιερείς δεν έδιναν συμβουλές ούτε άκουγαν τις εξομολογήσεις των πιστών, αλλά ασχολούνταν μόνο με την τέλεση των θυσιών και των άλλων ιεροτελεστιών.
Η ηθική εκπαίδευση και καθοδήγηση των πολιτών ξεκινούσε μεν από τους παιδαγωγούς και παιδοτρίβες της νεαρής ηλικίας, αλλά συνεχιζόταν αργότερα στα μαντεία, τα οποία, εκτός από τις χρησμοδοτήσεις τους για τα μελλούμενα και τις θελήσεις των θεών, έδιναν και ένα πλήθος ηθικών παραγγελμάτων και προτροπών συμβουλευτικού χαρακτήρα για τα προβλήματα της καθημερινής ζωής.
Περίαπτη θέση βέβαια, κατείχε σε όλα αυτά ,το διάσημο σε όλο τον κόσμο Μαντείο των Δελφών, του οποίου τα ομώνυμα ηθικά παραγγέλματα είχαν καταγραφεί στους τοίχους του Προνάου του Ναού του Απόλλωνος,στο υπέρθυρο ή ακόμα και σε διάφορες στήλες που είχαν τοποθετηθεί περιμετρικά στις πλευρές του ναού.
Τα 147 Δελφικά Παραγγέλματα ή Πυθίας Γράμματα, ήταν λιτά αποφθέγματα ελαχίστων λέξεων και ανήκαν στους 7 σοφούς της αρχαιότητας:
Τον Θαλή τον Μιλήσιο, τον Πιττακό τον Μυτιληναίο, τον Βία τον Πρηνεύ, τον Σόλωνα τον Αθηναίο, τον Κλεόβουλο τον Ρόδιο, τον Περίανδρο τον Κορίνθιο και τον Χίλωνα τον Λακεδαιμόνιο.
Στο αέτωμα του ναού δέσποζαν τα τρία σπουδαιότερα Δελφικά Παραγγέλματα, τα οποία εύκολα μπορούσε να διακρίνει ο πλησιάζων επισκέπτης:
145.Κάτω αριστερά το ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ (να γνωρίσεις τον εαυτό σου).146.Κάτω δεξιά το ΜΗΔΕΝ ΑΓΑΝ (να κάνεις τα πάντα με μέτρο, αποφεύγοντας την υπερβολή).
147.Ανάμεσά τους, στη κορυφή, το περίφημο «ΕΝ ΔΕΛΦΟΙΣ Ε» (ή ΕΙ), για το οποίο ο ιερέας των Δελφών Πλούταρχος έγραψε ολόκληρη πραγματεία («Περί τού έν Δελφοίς Ε»), προσπαθώντας να ερμηνεύσει την απωλεσθείσα σημασία του.
Ο θαυμασμός των αρχαίων Ελλήνων για τα ανηρτημένα αυτά αποφθέγματα στο Μαντείο των Δελφών ήταν τόσο μεγάλος, ώστε ο λυρικός ποιητής Πίνδαρος (522 π.Χ.) θεωρούσε τους επτά σοφούς, γιους του Ήλιου, που με την ακτινοβολία τους φώτιζαν και καθοδηγούσαν τον άνθρωπο στην οδό της αρετής. Αυτά τα σοφά παραγγέλματα χρησιμοποιήθηκαν στην συνέχεια και απο άλλους λαούς ,που τα παρουσίασαν σαν «θρησκευτικές εντολές».
Σας παραθέτουμε τα παραγγέλματα αυτά, όπως οι επισκέπτες της αρχαιότητας αντίκριζαν στους Δελφούς.
«Εν δέ τώ προνάω τά έν Δελφοίς γεγραμμένα, έστιν ώφελήματα άνθρώποις» Παυσανίας- Ἀγαθοὺς τίμα (Να τιμάς τους αγαθούς)
- Αδικείαν μίσει
- Αδωροδόκητος δοκίμαζε
- Αἰσχύνην σέβου (Να σέβεσαι την εντροπή)
- Αιτιώ παρόντα
- Ἄκουε πάντα (Να ακούς τα πάντα)
- Ἀκούσας νόει (Κατανόησε αφού ακούσεις)
- Ακούων όρα
- Αλλοτρίων απέχου
- Αλύπως βίου
- Ἁμαρτάνων μετανόει (Όταν σφάλλεις, να μετανοείς)
- Ἀπέχθειαν φεῦγε (Να αποφεύγεις την απέχθεια)
- Ἀποκρίνου ἐν καιρῷ (Να αποκρίνεσαι στον κατάλληλο καιρό)
- Ἀπόντι μὴ μάχου (Να μην μάχεσαι αυτόν που είναι απών)
- Ἄρρητα μὴ λέγε (Να μην λες τα άρρητα)
- Άρχε σεαυτού (Να κυριαρχείς τον εαυτό σου)
- Ἀτυχοῦντι συνάχθου (Να συμπάσχεις με το δυστυχή)
- Βίαν μηδέν πράττειν
- Βίας μὴ έχου (Να μην έχεις βία)
- Βουλεύου χρήσιμα (Να σκέπτεσαι τα χρήσιμα)
- Γαμείν μέλλον καιρόν γνώθι
- Γάμους κράτει
- Γῆρας προσδέχου (Να αποδέχεσαι το γήρας)
- Γλῶτταν ἴσχε (Να συγκρατείς τη γλώσσα σου)
- Γλώττης ἄρχε (Να κυριαρχείς τη γλώσσα σου)
- Γνοὺς πρᾶττε (Να πράττεις με επίγνωση)
- Γνῶθι μαθών (Γνώρισε αφού μάθεις)
- Γονεῖς αίδου (Να σέβεσαι τους γονείς σου)
- Δαπανών άρχου
- Διαβολὴν μίσει (Να μισείς τη διαβολή)
- Δικαίως κτῶ. (Να αποκτάς δίκαια)
- Δόλον φοβοῦ (Να φοβάσαι το δόλο)
- Δόξαν μη λείπε
- Εγγύην φεύγε
- Ἐλπίδα αἴνει (Να δοξάζεις την ελπίδα)
- Εξ ευγενών γέννα
- Επαγγέλου μηδενί
- Ἐπαίνει ἀρετήν (Να επαινείς την αρετή)
- Ἐπὶ νεκρώ μὴ γέλα (Να μην περιγελάς τους νεκρούς)
- Ἐπὶ ῥώμῃ μὴ καυχῶ (Να μην καυχιέσαι για τη δύναμή σου)
- Επιτέλει συντόμως
- Ἕπου θεῷ (Ακολούθα τον θεό)
- Ἐργάζου κτητὰ (Να κοπιάζεις για πράγματα άξια κτήσης)
- Ἔριν μίσει (Να μισείς την έριδα)
- Ἑστίαν τίμα (Να τιμάς την εστία σου)
- Ευ πάσχε θνητός
- Εὐγένειαν ἄσκει (Να είσαι ευγενής)
- Εὐγνώμων γίνου (Να είσαι ευγνώμων)
- Εὐεργεσίας τίμα (Να τιμάς τις ευεργεσίες)
- Εὐλόγει πάντας (Να λες καλά λόγια για όλους)
- Εὐπροσήγορος γίνου (Να είσαι ευπροσήγορος)
- Ευσέβειαν φύλαττε
- Εὐτυχίαν εὔχου (Να εύχεσαι ευτυχία)
- Εὐφημίαν ἄσκει (Να επιδιώκεις καλή φήμη)
- Εὔφημος ἴσθι (Να έχεις καλή φήμη)
- Εύχου δυνατά
- Ἔχθρας διάλυε (Να διαλύεις τις έχθρες)
- Ἐχθροὺς ἀμύνου (Να προφυλάσσεσαι από τους εχθρούς)
- Ἔχων χαρίζου (Όταν έχεις, να χαρίζεις)
- Ηδονής κραττείν
- Ἦθος δοκίμαζε (Να επιδοκιμάζεις το ήθος)
- Ἡττῶ ὑπὲρ δικαίου (Να καταβάλλεσαι για το δίκαιο)
- Θεοὺς σέβου (Να σέβεσαι τους θεούς)
- Θνῇσκε ὑπὲρ πατρίδος (Να πεθάνεις για την πατρίδα σου)
- Θυμοῦ κράτει (Να συγκρατείς το θυμό σου)
- Ίδια φύλαττε
- Ἱκέτας αίδου (Να σέβεσαι τους ικέτες)
- Καιρόν προσδέχου
- Κακίαν μίσει. (Να μισείς την κακία)
- Κακίας ἀπέχου (Να απέχεις από την κακία)
- Καλόν το λέγε
- Κινδύνευε φρονύμως
- Κοινός γίνου
- Κρίνε δίκαια (Να κρίνεις δίκαια)
- Κριτήν γνώθι Κτώμενος ήδου
- Λαβών απόδος
- Λέγε εἰδώς (Να λες γνωρίζοντας)
- Μανθάνων μὴ κάμνε (Να μην κουράζεσαι να μαθαίνεις)
- Μελέτει το παν
- Μέτρον άριστον
- Μὴ ἄρχε ὑβρίζων (Νὰ μὴν κυριαρχῇς μὲ ἀλαζονεία)
- Μη επί παντί λύπου
- Μη θρασύνου
- Μηδὲν ἄγαν (Να μην υπερβάλλεις)
- Νεώτερον δίδασκε (Νὰ διδάσκεις τοὺς νεώτερους)
- Νόμῳ πείθου (Να πειθαρχείς στο Νόμο)
- Ο μέλλεις δος Ὁμίλει πράως (Να ομιλείς με πραότητα)
- Ομοίοις χρω
- Ὁμόνοιαν δίωκε (Να επιδιώκεις την ομόνοια)
- Ὄνειδος έχθαιρε (Να εχθρεύεσαι τον χλευασμό)
- Όρα το μέλλον
- Ὅρκῳ μὴ χρῶ (Να μην ορκίζεσαι)
- Ὅσια κρίνε (Να κρίνεις τα όσια)
- Οὓς τρέφεις αγάπα (Να αγαπάς αυτούς που τρέφεις)
- Ὀφθαλμοῦ κράτει (Να κυριαρχείς των οφθαλμών σου)
- Παιδείας ἀντέχου (Να προσηλώνεσαι στην εκπαίδευσή σου)
- Πάσι διαλέγου
- Πέρας επιτελεί μη αποδειλιών
- Πίνων αρμόζες
- Πλούτει δικαίως. (Να πλουτίζεις δίκαια)
- Πλούτῳ ἀπόστει (Νὰ ἀφίστασαι τοῦ πλούτου)
- Πόνει μετὰ δικαίου (Να κοπιάζεις δίκαια)
- Πρᾶττε ἀμετανοήτως (Να πράττεις με σιγουριά)
- Πρᾶττε δίκαια (Να πράττεις δίκαια)
- Πρεσβύτερον αἰδοῦ (Να σέβεσαι τους μεγαλύτερους)
- Πρεσβύτερον σέβου
- Προγόνους στεφάνου (Νὰ στεφανώνῃς τοὺς προγόνους σου)
- Πρόνοιαν τίμα
- Σαυτὸν ἴσθι (Γνώρισε τον εαυτό σου)
- Σεαυτὸν αἰδοῦ (Νὰ σέβεσαι τὸν ἑαυτό σου)
- Σεαυτόν εὖ ποίει (Να ευεργετείς τον εαυτό σου)
- Σοφίαν ζήτει (Να αναζητάς τη σοφία)
- Σοφοῖς χρῶ (Να συναναστρέφεσαι με σοφούς)
- Τέκνα παιδεύειν
- Τελεύτα ἄλυπος (Να πεθαίνεις χωρίς λύπη)
- Τέχνῃ χρῶ (Να ασκείς την Τέχνη)
- Το κρατούν φοβού
- Το συμφέρον θηρώ
- Τύχῃ μὴ πίστευε (Να μην πιστεύεις την τύχη)
- Τύχην νόμιζε
- Τύχην στέργε
- Τω βίω μάχου
- Ὕβριν ἀμύνου (Να προφυλάσσεσαι από την ύβρη)
- Ὕβριν μίσει (Να μισείς την ύβρη)
- Υιοίς μη καταθάρρει
- Υἱοὺς παίδευε (Να εκπαιδεύεις τους γιους σου)
- Ὑφορῶ μηδένα (Να μην είσαι καχύποπτος)
- Φθόνει μηδενί (Να μη φθονείς κανένα)
- Φιλίαν ἀγάπα (Να αγαπάς τη φιλία)
- Φιλίαν φύλασσε (Να φυλάττεις τη φιλία)
- Φίλοις εὐνόει (Να ευνοείς τους φίλους)
- Φιλόσοφος γίνου (Να γίνεις φιλόσοφος)
- Φίλους βοήθει (Να βοηθάς τους φίλους)
- Φιλοφρόνει πᾶσιν (Να είσαι φιλικός με όλους)
- Φίλω χαρίζου
- Φόνου ἀπέχου (Να μη φονεύεις)
- Φρονεί θνητά Φρόνησιν άσκει
- Φυλακήν πρόσεχε
- Χαρίζου ευλαβώς
- Χάριν εκτέλει
- Χρησμούς θαύμασε
- Χρόνου φείδου (Να μη σπαταλάς το χρόνο)
- Χρώ χρήμασι
- Ψέγε μηδένα (Να μην κατηγορείς κανένα)
0 Σχόλια