Μάϊος, Μάης, Καλομήνας, Λούλουδος, Τριανταφυλλιάς, Πράσινος, Φουσκοδέντρης, Πενταφάς, Κερασάρης.

Πώς γιόρταζαν οι Αθηναίοι την Πρωτομαγιά ΕΔΩ
Μαγιόξυλο ΕΔΩ
Στεφάνι Μαγιάτικο συμβολισμοί ΕΔΩ
ΜΑΗ μου video ΕΔΏ
Ελύτης ποίημα ΕΔΩ
Σολωμός ποίημα ΕΔΩ
Κεραμάρης ποίημα ΕΔΩ
Ρίτσος ποίημα ΕΔΩ
Πώς γιόρταζαν οι Αθηναίοι "όλη η φύσις ανθίζει" ΕΔΩ
Πρωτομαγιά της...Πιπεριάς στη Βόρεια Εύβοια ΕΔΩ

Ξόρκια Πρωτομαγιάς εδώ

"Μάης άβρεχτος, χρονιά ευτυχισμένη"

Μάϊος, Μάης, Καλομήνας, Λούλουδος, Τριανταφυλλιάς, Πράσινος, Φουσκοδέντρης, Πενταφάς, Κερασάρης
"Μάης άβρεχτος, χρονιά ευτυχισμένη"
Ο Μάιος πήρε την ονομασία του από τη ρωμαϊκή λέξη "Μαία", όπως προφερόταν το όνομα της μητέρας του Ερμή Μαίας.
Διατηρούνται επίσης και αρκετές αρχαίες δοξασίες.

Και στην αρχαιότητα και τώρα, είναι μήνας αφιερωμένος στη λατρεία νεκρών, άρα μήνας γρουσούζης πλαισιωμένος με διάφορες προκαταλήψεις, όπως η απαγόρευση των γάμων την περίοδο αυτή.
Υπάρχουν δύο φράσεις που λέγονται με παρόμοιο νόημα: "Τον κόκκινο Μάη", που σημαίνει "ουδέποτε", και το "Ζήσε, μαύρες μου, να φας το Μάη τριφύλλι!".
"Το άλογο πέθανε από πείνα στα μέσα του χειμώνα, και του έλεγαν τι θα φάει την άνοιξη"!
Η παροιμία αυτή λέγεται σε περίπτωση μακρινών υποσχέσεων, όταν υπάρχουν επείγουσες άμεσες ανάγκες.

Βασισμένη στο ποιμενικό έθιμο του κουρέματος των κοπαδιών τον Μάιο, η παροιμία "Μαθημένο να τ αρνί να κουρεύεται το Μάη", δείχνει ότι κάποιος έχει πλέον συνηθίσει στις απανωτές κακοτυχίες.
Τέλος, θεωρείται κατάρα να γίνεις εργάτης αυτόν τον μήνα, διότι στα χωριά οι εργασίες ξεκινάνε το πρωί και τελειώνουν με το σούρουπο, και ο Μάιος διαθέτει ατελείωτες μέρες.
Αντίθετα, είναι ευχή να ναι κανείς μπιστικός τσοπάνης ξέγνοιαστος, και να απολαμβάνει τις ομορφιές της φύσης: "Να μουν το Μάη μπιστικός τον Αύγουστο δραγάτης"
Στην αρχαία Ελλάδα αποκαλείτο Θαργηλιών

Οικολογικές εργασίες:
Ανθοκομία
Μεταφυτεύουμε ό τι είχαμε σπείρει το Μάρτιο. Φυτεύουμε βασιλικούς σε χώμα που φροντίζουμε να είναι δροσερό με συχνά ποτίσματα. Ο βασιλικός πρέπει να ξέρουμε ότι θέλει σκιά, ο ήλιος μαραίνει τα φύλλα του. Φυτεύουμε τα ίδια λουλούδια που φυτέψαμε τον Απρίλιο και ακόμα βερβένες, ρεζεντά και ντάλιες.
Λαχανοκομία
Σκαλίζουμε και ποτίζουμε εντατικά. Μαζεύουμε τα πρώιμα: ντομάτες, μελιτζάνες, κολοκύθια, αγγούρια. Ολοκληρώνουμε τη συγκομιδή μαρουλιών, αγγινάρας, αρακά, παντζαριών κλπ. Σπέρνουμε τα όψιμα φασολάκια, λάχανα, κουνουπίδια, σπαράγγια και πράσα. Βλαστολογούμε τις τοματιές και αγγουριές. Κάνουμε ψεκασμούς ενάντια στο ωίδιο (μπάστρα), περονόσπορο, τετράνυχο και μελίγκρες. Επίσης στην φράουλα ψεκάζουμε για τον βοτρύτη με καπτά, θειράμ ή ντιχλωφλουανίντ.
Φρούτα, λαχανικά και ψάρια του μήνα.
Φράουλες, αγκινάρες, αρακάς, κολοκύθια, κρεμμύδι, μαρούλια, παντζάρια, φασολάκια, βερίκοκα, μήλα, μούσμουλα, πεπόνι, ροδάκινα, αγγούρια, αντίδια, βλίτα, βρούβες, κάππαρη, καρότα, λάχανο, μάραθος, μπάμιες, ντομάτες, πατάτες, πικροράδικο, ραδίκια, σέλινο, σπανάκι, σπαράγγια.
Τσιπούρα, σαργός, χταπόδι, κουτσομούρα, μπαρμπούνι, σκαθάρι, αστακός, αθερίνα, γαλέος, γαρίδες, γαύρος, γόπα, ζαργάνα, καλαμάρι, κολιός, κουτσομούρα, λυθρίνι, μαγιάτικο, μελανούρι, μύδια, ξιφίας, σαρδέλα, σαφρίδι, σκουμπρί, συναγρίδα, σφυρίδα, τόνος, φαγκρί, παλαμίδα, σπάρος, μένουλα, ροφός, χέλι.

Ελληνικές παροιμίες για τον Μάιο:

Αν βρέξει ο Απρίλης δυο νερά κι ο Μάης άλλο ένα τότε τ' αμπελοχώραφα χαίρονται τα καημένα.
Απρίλης, Μάης, κοντά ειν' το θέρος.
Ένας κούκος (ή χελιδόνι) δε φέρνει την άνοιξη.
Ζήσε, Μάη μου, να φας τριφύλλι και τον Αύγουστο σταφύλι.
Ήρθεν ο Μας (Μάης); Των γυναικών ταμνάς. [δηλ. από τις πολλές δουλειές]
Κάθου, γέρο, λίμενε (περίμενε) να φας το Μάη χορτάρι.
Καλός ο ήλιος του Μαγιού, τ' Αυγούστου το φεγγάρι.
Μάης άβρεχος, μούστος άμετρος.
Μάης άβρεχτος, χρόνια ευτυχισμένα.
Μάης άβροχος, τρυγητός χαρούμενος.
Μάης πενταδείληνος και πάντα δείλι θέλει.
Μην πάρεις το Μάη άλογο, μήτε γυναίκα τη Λαμπρή. [δηλ. το Μάιο τα άλογα φαίνονται πιο γερά γιατί τρώνε περισσότερο κι έτσι ο αγοραστής μπορεί να ξεγελαστεί- επίσης οι γυναίκες τη Λαμπρή στολίζονται με τα καλά τους ρούχα και μπορεί κανείς να νομίσει ότι κάποια είναι όμορφη μόνο και μόνο επειδή είναι καλοντυμένη]
Μήνας που δεν έχει ρο, ρίξε στο κρασί νερό.
Ο Απρίλης έχει τ' όνομα κι ο Μάης τα λουλούδια.
Ο Απρίλης με τα λούλουδα κι ο Μάης με τα ρόδα.
Ο Απρίλης ο γρίλλης, ο Μάης ο πολυψωμάς. [δηλ. το μήνα Απρίλιο οι γεωργοί έχουν λίγες αγροτικές εργασίες ενώ τον Μάιο έχουν πολλές και χρειάζονται πολλά ψωμιά για τους εργάτες]
Ο Αύγουστος πουλά κρασί κι ο Μάης πουλά σιτάρι. [δηλ. μπορείς από πριν να κρίνεις τη σοδειά και να καθορίσεις την τιμή]
Ο γάμος ο μαγιάτικος πολλά κακά αποδίδει.
Ο Μάης ρίχνει την δροσιά κι ο Απρίλης τα λουλούδια.
Ο Μάης φτιάχνει τα σπαρτά κι ο Μάης τα χαλάει.
Ο Μάης ρίχνει τη δροσιά και ο Απρίλης τα λουλούδια.
Οντά 'πρεπε δεν έβρεχε κι ο Μάης χαλαζώνει.
Όποιος φιλάει τον Αύγουστο, τον Μάη θερίζει μόνος.
Οπού σπείρει ή δε σπείρει, το Μάη μετανοεί. [δηλ. τότε κάποιος καταλαβαίνει αν έκανε καλά που καλλιέργησε τη γη ή όχι]
Όταν πρέπει δε βροντά και το Μάη δροσολογά.
Σαν έπρεπε δεν έβρεχε, το Μάη εχαμοβρόντα.
Στο κακορίζικο χωριό το Μάη ρίχνει το νερό.
Στον καταραμένο τόπο Μάη μήνα βρέχει.
Το Μάη βάζε εργάτες κι ας είναι κι ακαμάτες. [δηλ. όσο κι αν τεμπελιάζουν, θα κάνουν δουλειά γιατί είναι οι μέρες μεγάλες]
Το Μάη εγεννήθηκα και μάγια δε φοβούμαι. [πρόληψη που συνδέει την ονομασία του Μαΐου με τη λέξη μάγια- έλεγαν ότι όσοι είναι γεννημένοι το Μάη δε παθαίνουν τίποτα από μάγια]
Το Μάη με πουκάμισο, τον Αύγουστο με κάπα.
Τον Απρίλη και το Μάη κατά τόπους τα νερά.
Τον Μάη κρασί μην πίνετε κι ύπνο μην αγαπάτε.
Του καλού γεμιτζή (ναύτη) η γυναίκα το Μάη χήρεψε. [δηλ. στη θάλασσα τον Μάιο κάνει ξαφνικές και μεγάλες φουρτούνες]
Των καλών ναυτών τα ταίρια τον Απριλομά χηρεύουν.
Τώρα μάγια, τώρα δροσιά, τώρα το καλοκαίρι.

ΕΘΙΜΑ ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑΣ
Το πρωτομαγιάτικο στεφάνι
Ένα από τα πιο γνωστά έθιμα που εξακολουθεί να μας συνδέει με την παραδοσιακή Πρωτομαγιά, μια γιορτή της άνοιξης και της φύσης με πανάρχαιες ρίζες, είναι το πρωτομαγιάτικο στεφάνι.
Ο εορτασμός της Πρωτομαγιάς συνδέεται με την ανθρώπινη χαρά για την άνοιξη και τη βλάστηση. Απότοκο των δοξασιών αυτών είναι το μαγιάτικο στεφάνι που φτιάχνεται από διάφορα άνθη και καρπούς και κρεμιέται στην πόρτα των σπιτιών.
Το μάζεμα των λουλουδιών για το πρωτομαγιάτικο στεφάνι, ενισχύει στη σημερινή εποχή τις σχέσεις του ανθρώπου με τη φύση, από την οποία οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν απομακρυνθεί λόγω του τρόπου ζωής των σύγχρονων πόλεων.
Στα μέρη της Μικράς Ασίας, σε κάθε στεφάνι έβαζαν, εκτός από λουλούδια, ένα σκόρδο για τη βασκανία, ένα αγκάθι για τον εχθρό κι ένα στάχυ για την καλή σοδειά. Το μαγιάτικο στεφάνι στόλιζε τις πόρτες των σπιτιών ως του Αϊ - Γιαννιού του Θεριστή και τότε, το καίγανε στις φωτιές του αγίου.
Στα Δωδεκάνησα, μαζεύουν ένα λουλούδι που το λένε "ανοιχτομάτη" και πιστεύουν πως όποιος το έχει είναι πάντα γερός και τυχερός.
Το αμίλητο νερό
Σε νησιά του Αιγαίου την Πρωτομαγιά, τα κορίτσια σηκώνονταν την αυγή και έπαιρναν μαζί τους τα λουλούδια, που είχαν μαζέψει από την παραμονή και πήγαιναν στα πηγάδια να φέρουν το «αμίλητο νερό» (αμίλητο γιατί το κουβαλούσαν χωρίς να μιλούν). Όταν το έφερναν στο σπίτι, πλένονταν όλοι με αυτό.

Η Πρωτομαγιά των αγροτών
Οι αγρότες φτιάχνουν το Μάη τους με πρασινάδες, καρπούς, σκόρδο για τη βασκανία και αγκάθι για τον εχθρό.
Στις περιοχές της Σμύρνης, την παραμονή της Πρωτομαγιάς, οι αγρότες πήγαιναν στην εξοχή, για να κόψουν οτιδήποτε είχε καρπό: σιτάρι, κριθάρι, σκόρδα, κρεμμύδια, κλαδιά συκιάς με τα σύκα, κλαδιά αμυγδαλιάς με τα αμύγδαλα, κλαδιά ροδιάς με τα ρόδια.
Στην Αγιάσο της Λέσβου, φτιάχνουν στεφάνια από όλα τα λουλούδια και βάζουν μέσα "δαιμοναριά", άγριο χόρτο με πλατιά φύλλα και κίτρινα λουλούδια για να δαιμονίζονται οι γαμπροί.
Στη Σέριφο, από το βράδυ της παραμονής, κρεμούν στην πόρτα ένα στεφάνι από λουλούδια τσουκνίδες, κριθάρι και σκόρδο.
Το Μαγιόξυλο
Σε χωριά της Κέρκυρας, οι κάτοικοι περιφέρουν έναν κορμό κυπαρισσιού, σκεπασμένο με κίτρινες μαργαρίτες που γύρω του έχει ένα στεφάνι με χλωρά κλαδιά.
Με το μαγιόξυλο αυτό, οι νέοι εργάτες ντυμένοι με κάτασπρα παντελόνια και πουκάμισα και κόκκινα μαντήλια στο λαιμό βγαίνουν στους δρόμους, τραγουδώντας το Μάη.
Το Πήδημα της φωτιάς
Νέοι και γυναίκες μεγάλης ηλικίας μαζεύονται την παραμονή της Πρωτομαγιάς, μόλις δύσει ο ήλιος και ανάβουν φωτιές με ξερά κλαδιά που έχουν συγκεντρώσει αρκετές μέρες πριν. Όσο η φωτιά είναι αναμμένη οι γυναίκες χορεύουν κυκλικούς χορούς γύρω από τη φωτιά και τραγουδούν παραδοσιακά τραγούδια για την Πρωτομαγιά.
Τα νέα παιδιά, αφού βρέξουν τα μαλλιά και τα ρούχα τους, πηδούν πάνω από τις φωτιές σαν μία συμβολική πράξη που αποσκοπεί στο να διώξει τον χειμώνα και την αρρώστια. Στην συνέχεια όλοι παίρνουν έναν δαυλό από φωτιά και την πηγαίνουν στο σπίτι τους για να φύγουν όλα τα κακά.
Υπάρχουν και άλλα πολλά έθιμα της Πρωτομαγιάς που γιορτάζονται σε διάφορα μέρη της Ελλάδας: το Μαγιόπουλο, το οποίο ονομάζουν ακόμα Φουσκοδένδρι ή Ζαφείρη, γιορτάζεται στην Ήπειρο και στη Θεσσαλία, το έθιμο του Κλήδωνα (είδος λουλουδιού) στο δήμο Κόζιακα, το έθιμο της πιπεργιάς στην Εύβοια, τα Ξόρκια της Πρωτομαγιάς για το διώξιμο των φιδιών στην Ήπειρο, κ.λπ.

Ποίημα :Ο Μάης
Ένα πράσινο βιβλίο
γράφει ο Μάης για παιδιά .
Οι τελείες είν’ κεράσια ,
κι είν’ οι λέξεις του κλαδιά .
Και το αγέρι το μοιράζει
σε περβόλια και αυλές .
Σκιές οι εικόνες τρεμουλιάζουν
στις σελίδες τις χρυσές .
Ένα πράσινο βιβλίο,
-άνθη , φύλλα κι ευωδιά –
γράφει ο Μάης και
ξαναγράφει για παιδιά .
Ρένα Καρθαίου