Γενέθλιον της Κωνσταντινούπολης 330 μ.Χ.

Σήμερα, 11 Μαΐου, η Ορθόδοξη Εκκλησία γιορτάζει την επέτειο των εγκαινίων.
"η Πόλις μας αυτή, η μεγαλόπολις, η ιστορική, η όμορφη πόλις των πατέρων μας, έχει και αυτή τα γενέθλιά της".

Η συγκεκριμένη ημέρα της τελέσεως των εγκαινίων της Κωνσταντινουπόλεως επιλέχθηκε διότι συνέπεσε με την ημέρα μνήμης τους μαρτυρίου του Αγίου Μωκίου, ο οποίος ήταν και πολιούχος του Βυζαντίου.
Ο θεμέλιος λίθος της Κωνσταντινουπόλεως κατατέθηκε στις 20 Νοεμβρίου του 328 μ.Χ και δύο χρόνια αργότερα, στις 11 Μαΐου 330 μ.Χ. έγινε η επίσημη τελετή των εγκαινίων.

Μεταγενέστερες παραδόσεις θέλουν τον Μέγα Κωνσταντίνο να προσφέρει την πόλη του στην Υπεραγία Θεοτόκο. Η εκκλησία συνήθιζε την παραμονή να ψάλλει ιδιαίτερο Εσπερινό και την επομένη το πρωί να ψάλλει την κεκανονισμένη Ακολουθία, η οποία αποτελείται από τροπάρια σύμφωνα με τη μεγάλη σημασία της γιορτής.
Το απολυτίκιο ήχος β΄έχει ως εξής:
 "Της Θεοτόκου η Πόλις, τη Θεοτόκω προσφόρως την εαυτής ανατίθεται σύστασιν.
 Εν αυτή γαρ εστήρικται διαμένειν, και δι αυτής περισώζεται και κραταιούται, βοώσα προς αυτήν:
 Χαίρε η Ελπίς πάντων των περάτων της γης".

Και το θαυμάσιο Μεγαλυνάριο αναφέρει:
 "Πόλις η περίοπτος του Χριστού,
 Κεχαριτωμένη, Πανευλόγητε Μαριάμ, ήνπερ έσχες πόλιν,
 ως σχοίνισμα και κλήρον, φυλάττοις τε και σώζοις, τη προμηθεία σου"
Ελευθέριος Σκιαδάς.