Πώς Να Αξιοποιήσετε Τη Μνήμη Σας

Ξέρετε, δεν είναι μόνο η ηλικία ή τα ατυχήματα που επηρεάζουν τη μνήμη.
Το στρες, το άγχος κι η πίεση της δύσκολης καθημερινότητας, μπορούν επίσης να επηρεάσουν αρνητικά τη μνήμη μας, κι έτσι να αρχίσουμε να ξεχνάμε σημαντικά πράγματα, ή να αμελούμε να κάνουμε κάτι και να δυσκολευόμαστε να συγκρατήσουμε καινούριες πληροφορίες.
Υπάρχουν όμως τρόποι και μέθοδοι για να ασκήσουμε τη μνήμη και το μυαλό μας, έτσι ώστε να μην μας ξεφεύγει τίποτα.
Η «μνήμη» των υπολογιστών αποκτά τις πληροφορίες, τις καταγράφει και στη συνέχεια, όποτε κι αν της ζητηθεί, της «φέρνει» στην επιφάνεια.
Κάπως έτσι λειτουργεί, ή τουλάχιστον θα έπρεπε να λειτουργεί κι η δική μας μνήμη.

Μία καλή εκμάθηση πολλών πληροφοριών, ξεκινά από τη σωστή ανάγνωσή τους.
Αν πρέπει για παράδειγμα να απομνημονεύσουμε κάποιο κείμενο ή ολόκληρο βιβλίο (όπως συμβαίνει με τους φοιτητές και σπουδαστές), αρχικά διαβάζουμε τα περιεχόμενα για να έχουμε μία σφαιρική αντίληψη του πλάνου του βιβλίου.
Στη συνέχεια διαβάζουμε το κείμενο χωρίς να κρατάμε σημειώσεις, εν συνεχεία τονίζουμε τις κύριες ιδέες με ένα μαρκαδόρο υπογράμμισης και τελικά υπογραμμίζουμε τις λέξεις-κλειδιά που εξηγούν και συμπληρώνουν αυτές τις ιδέες.

Από την άλλη, πολλούς υποστηρικτές βρίσκει η μνημοτεχνική, που είναι μία μέθοδος που συνιστά τη δημιουργία νοητικών αναπαραστάσεων, προκειμένου να τις καταστήσουμε αρκετά ισχυρές ώστε να «χαραχτούν» στη μνήμη μας.
Κι αυτό συμβαίνει γιατί οι αξιομνημόνευτες εικόνες μένουν στο νου μας επειδή είναι ισχυρές, σε αντίθεση με τις συνηθισμένες εικόνες που συγχέονται με τα γεγονότα της καθημερινότητάς μας.
Επίσης, η μνημοτεχνική συνιστά τη σύνδεση των εικόνων μεταξύ τους.
Μία σύνδεση που μπορεί να είναι φωνητική, λογική, σημασιολογική, μεταφορική ή και κοινότοπη.

Υπάρχουν φυσικά και κάποια ιδιαίτερα τεχνάσματα που μπορούν να βοηθήσουμε μικρούς και μεγάλους, ώστε να απομνημονεύσουν δύσκολες και πολύπλοκες πληροφορίες. Όπως για παράδειγμα, μπορείτε σημαντικές ημερομηνίες της ιστορίας να τις μετατρέψετε σε γράμματα (κάθε γράμμα της αλφαβήτου αντιστοιχεί σε ένα γράμμα, Α=1, Β=2, Γ=3 κ.λπ.) και στη συνέχεια να συνθέσετε με αυτά μία λέξη που να συνδέεται με το γεγονός.

Ακόμη, οι συντομογραφίες είναι μία μέθοδος με την οποία μπορείτε να «αποθηκεύσετε» πληροφορίες, αλλά και να την ανακτήσετε εύκολα ή να κρατήσετε εύκολα και με ταχύτητα σημειώσεις.
Φυσικά υπάρχουν κάποιες κοινές συντομογραφίες, αλλά όλο το ενδιαφέρον βρίσκεται στη δημιουργία δικών μας συντομογραφικών ενδείξεων.

Αν πάλι δεν τα πάμε ιδιαίτερα καλά με τις συντομογραφίες, με αποτέλεσμα να μας μπερδεύουν περισσότερο, τότε οι λέξεις-κλειδιά είναι ένα ακόμα τρικ που μπορεί να μας βοηθήσει στο να αποθηκεύσουμε πολλές πληροφορίες.
Οι λέξεις-κλειδιά χρησιμεύουν ως ένδειξη υπενθύμισης και μας επιτρέπουν να επαναφέρουμε στη μνήμη μας το αρχικό θέμα.

Η περίληψη, αλλά κι η λήψη καλών σημειώσεων είναι επίσης δύο μέθοδοι που μπορούν να μας βοηθήσουν να απομνημονεύσουμε μεγάλα κείμενα.
Η περίληψη λειτουργεί σαν πλάνο ανάκτησης και για να θεωρηθεί καλή θα πρέπει να διαβάσουμε το κείμενο μία με δύο φορές, να βρούμε τη δομή του (για κάθε διαφορετικό μέρος) και να χρησιμοποιήσουμε φυσικά λέξεις-κλειδιά για κάθε μέρος.

Σπουδαίο ρόλο στην καλή μνήμη αποτελούν η διατροφή κι ο ύπνος.
Έτσι, αν είμαστε σε περίοδο εξετάσεων για παράδειγμα, η διατροφή μας θα πρέπει να είναι πλούσια σε σάκχαρα (φρούτα, λαχανικά, μέλι, μαρμελάδα, όσπρια, πατάτα, δημητριακά, ρύζι) που αποτελούν την κύρια πηγή ενέργειας.
Αλλά και σε ασβέστιο και φώσφορο που ελαττώνουν τη νευρομυϊκή διεγερσιμότητα και σε μαγνήσιο (λαχανικά, ξηρούς καρπούς, κακάο), που έχει κατευναστική δράση.
Επίσης, οι βιταμίνες είναι πολύ σπουδαίες, αφού η Β εξασφαλίζει τη μετάδοση του νευρικού ερεθίσματος, η C προλαμβάνει τη μυϊκή και ψυχική υπερκόπωση κι η D διευκολύνει το μεταβολισμό του ασβεστίου.
Ενώ αντιθέτως, τη μνήμη μας «δηλητηριάζουν» η καφεΐνη, η νικοτίνη, το αλκοόλ και τα ηρεμιστικά.

Όσο για τον ύπνο, τα λόγια είναι περιττά...
Η στέρηση ύπνου επιφέρει διαταραχές στη μνήμη και γι' αυτό θα πρέπει να υιοθετούμε κανονικές ώρες ύπνου.
Να αποφεύγουμε τα ηρεμιστικά, να πίνουμε ένα χαλαρωτικό ρόφημα κι όχι καφέ αργά το απόγευμα, αλλά και να επαναλαμβάνουμε όσα μάθαμε κατά τη διάρκεια της ημέρας, ακριβώς πριν τον ύπνο, αφού αυτός είναι υπεύθυνος για την αφομοίωση των όσων έχουμε μάθει.

Αν λοιπόν είστε φοιτητές και ξεκινάει σε λίγες ημέρες η εξεταστική σας ή μαθητές που δίνετε πανελλήνιες, ακολουθήστε τις παραπάνω συμβουλές... μνήμης και δώστε ένα «ατού» στον εαυτό σας.