"Έφυγε" από κοντά μας η Ευαγγελία Βλάμη, μία από τις πιο χαρακτηριστικές φιγούρες του φεμινιστικού λεσβιακού ακτιβισμού στην Ελλάδα με περισσότερα από 40 χρόνια δράσης υπέρ των ΛΟΑΤ+ δικαιωμάτων.
Η Ευαγγελία ήταν η πρώτη λεσβία που τέλεσε πολιτικό γάμο στη χώρα στην Τήλο το 2008 ενώ ήταν μέλος και του Athens Pride για πάνω από μια δεκαετία.
Για το θάνατο της Βλάμη, έγραψε και ο δημοσιογράφος, σύμβουλος επικοινωνίας, ΛΟΑΤ ακτιβιστής και πολιτευτής Γρηγόρης Βαλιανάτος με ανάρτηση στην προσωπική του σελίδα στο Facebook: "Με απέραντη οδύνη και αγάπη είμαι υποχρεωμένος ν ανακοινώσω προς θεούς κι ανθρώπους πως η μεγάλη η δυνατή η τρυφερή η αποφασισμένη καρδιά τη φεμινίστριας λεσβίας ακτιβίστριας Ευαγγελίας Βλάμη δεν χτυπάει πιά. Για 4 δεκαετίες η Βαγγελιώ με τους αγώνες, τη συντροφιά, τη συμμετοχή, τη γλώσσα και την τρυφερότητά της άλλαξε τη ζωή μας Το θάρρος, η ψυχάρα η τόλμη και η αγάπη της προς όλες μας θα είναι πάντα μαζί μας. ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΔΟΞΑ!".
Το Ποτάμι αποχαιρετά την Ευαγγελία Βλάμη
Η σύγχρονη κοινότητα των ακτιβιστών έχασε ένα πολύτιμο μέλος της. Την Ευαγγελία Βλάμη. Η Ευαγγελία για περισσότερες από τέσσερις δεκαετίες πρωτοστάτησε στον αγώνα τόσο για τα δικαιώματα των γυναικών όσο και για τη ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα της οποίας αποτέλεσε μέλος - σύμβολο. Η κοινωνία μας έγινε καλύτερη χάρη στις δύσκολες μάχες που με μοναδικό σθένος και ψυχή έδωσες. Σε ευχαριστούμε Ευαγγελία! Καλό σου ταξίδι.
Η παιδοθεσία που άργησε και η Όλγα που «έφυγε»
Η Ευαγγελία και η Όλγα δεν υιοθέτησαν παιδί. Άλλωστε, η Όλγα «έφυγε» τον περασμένο Σεπτέμβριο. «Στα 47 μου που τελέστηκε ο γάμος όμως, νομίζω είχε παρέλθει το χρονικό περιθώριο. Μέχρι να σταθεί στα πόδια του ένα παιδί (στα 20), εγώ θα ήμουν πια στα 67. Ο δεύτερος λόγος ήταν ότι δεν γνωρίζαμε πώς θα εξελιχθεί όλο αυτό που είχαμε. Και λίγο μετά, ξεκίνησε η δικαστική περιπέτεια. Έτσι αποφασίσαμε να μην ρισκάρουμε να αφήσουμε απροστάτευτο κανένα παιδί».
Να σημειωθεί ότι το Σύμφωνο Συμβίωσης προς το παρόν, δεν αφήνει κανένα ανοιχτό παραθυράκι. Συγκεκριμένα αναφέρει ότι δεν προβλέπεται η από κοινού τεκνοθεσία. Εάν μάλιστα ο ένας από τους δύο έχει αποκτήσει βιολογικό τέκνο, ο άλλος σύντροφος δεν έχει απολύτως κανένα δικαίωμα στο παιδί. Δηλαδή πολύ απλά, ο σύντροφος δεν αναγνωρίζεται ως γονέας του παιδιού που έχει αποκτήσει ο έτερος σύντροφος.
Η Ευαγγελία δηλώνει πάντως υπέρ της παιδοθεσίας, κατά της νομικής υποκρισίας που επιτρέπει σε μονογονεϊκές οικογένειες να αποκτήσουν παιδιά, ανεξάρτητα από την σεξουαλική τους προτίμηση (σ.σ. εκατοντάδες ομόφυλοι υιοθετούν παιδί που το μεγαλώνουν με τον/την σύντροφο στην από κοινού στέγη) και εξοργίζεται με τα σενάρια περί πιθανής διατάραξης της ψυχολογίας του παιδιού, λόγω της ανατροφής σε περιβάλλον με δύο πατέρες ή δύο μητέρες. «Έχει ερωτηθεί κανένα παιδί εάν θέλει να μεγαλώνει στην όποια ετερό οικογένεια; Υπάρχουν αποδείξεις ότι τα παιδιά είναι ευτυχισμένα μόνο σε αυτές τις οικογένειες;».
Η ίδια πάντως αντικρούει την κοινή γνώμη, με επιστημονικές έρευνες που εκπονήθηκαν πρόσφατα στις ΗΠΑ. «Οι γκέι υιοθετούν παιδιά σε μικρότερο ποσοστό παγκοσμίως. Υψηλότερα ποσοστά τεκνοθεσίας παρατηρούνται στις ομόφυλες, οπότε και οι περισσότερες έρευνες αφορούν σε αυτή την κατηγορία. Έτσι, παρά το γεγονός ότι οι λεσβίες μπορούν να αποκτήσουν παιδιά με διάφορους τρόπους, για την πλειοψηφία αποτελεί συνειδητή επιλογή. Τα ζευγάρια λεσβιών ξοδεύουν κατά μέσο όρο 2 ώρες με την ημέρα με το υιοθετούμενο ή βιολογικό τέκνο, ενώ τα ετερόφυλα περίπου 20 λεπτά/ημέρα. Την ίδια στιγμή, σπάνια παρατηρείται έξαρση βίας σε οικογένειες με ομόφυλες γυναίκες».
Και συνεχίζει: «Bullying στο σχολείο μπορεί να δεχτεί ένα παιδί επειδή είναι χοντρό, έχει στραβό δόντι ή γιατί φοράει γυαλιά, δεν είναι μόνο η ζωγραφιά με δύο γυναίκες μητέρες ή δύο άντρες πατεράδες. Υπάρχουν παιδιά υιοθετημένα, παιδιά από μονογονεϊκές, παιδιά που μεγαλώνουν σαν ψυχοπαίδια ή από γονείς χώρισαν. Γιατί αποτελούμε μόνο εμείς στόχο; Και σαφώς θα με στεναχωρούσε, εάν το παιδί μου δεν με αποδέχονταν. Αλλά το να μεγαλώνεις παιδιά είναι ρίσκο από μόνο του, κάτι που ισχύει με όλα τα ζευγάρια».
Εξαρχής, η Ευαγγελία ερωτεύτηκε κορίτσι. Κοντά στα 12. «Το ανακοίνωσα στους δικούς μου, όταν πλέον το σιγούρεψα μέσα μου. Δεν είχε νόημα να κοροϊδεύω τον εαυτό μου. Το αποδέχτηκαν. Και μιλάμε για 40 χρόνια πριν. Εντάξει, δεν μου έδωσαν και παράσημο, αλλά υπήρχε πάντα ειλικρίνεια».
Η Όλγα μπήκε στη ζωή της, το 2005. «Σε μία συνάντηση του δήμου Αθηναίων για τη βελτίωση της γειτονιάς. Πρότεινα ένα μοντέλο αυτοδιαχειριζόμενων παιδικών σταθμών από τους ίδιους τους δημότες. Η Όλγα αντέδρασε: ‘Εδώ τον σκουπιδοτενεκέ μας δεν μπορούμε να φυλάμε, θέλεις και νηπιακό σταθμό;’», θυμάται και ξεσπάει σε γέλια. «Η γνωριμία μας στηρίχτηκε σε καβγά».
Έκτοτε, υπήρξαν σχεδόν αχώριστες. Στον ακτιβισμό, σε κρίσιμες αποφάσεις και φυσικά, στον γάμο. «Επί πέντε χρόνια, έψαχνα δήμαρχο. Από Θεσσαλονίκη μέχρι Πάτρα και Καισαριανή. Υποκριτές όλοι. Στην τηλεόραση δήλωναν με το μέρος μας και όταν πήγαινες από κοντά, σου έλεγαν: ‘Απαιτείται νόμος!’. Μέχρι που βρήκα τον δήμαρχο της Τήλου, τον αείμνηστο Τάσο Αλιφέρη».
Ακόμη και σήμερα, δεν γνωρίζει τον πραγματικό λόγο που είπε το πολυπόθητο «ΝΑΙ». «Ίσως επειδή ήταν απλά άνθρωπος. Πίστευε στην ισότητα και τα ανθρώπινα δικαιώματα».
Τι έχει κρατήσει από τότε; «Ξεκινήσαμε με μεγάλη αγωνία. Δεν ξέραμε εάν θα μας παρεμπόδιζαν. Με το που αποβιβαστήκαμε από το πλοίο, όλοι γνώριζαν περί τίνος πρόκειται. Αλλά συνέβη το αντίθετο. Κοντά 100 κάτοικοι του νησιού ήρθαν μέσα στο δημαρχείο, σε ένδειξη συμπαράστασης. Να φανταστείς, στα χαρτιά του γάμου εκτός από τους μάρτυρες, έχει βάλει υπογραφή το μισό νησί».
Εκτός από την Ευαγγελία και την Όλγα, την ίδια μέρα, βέρες πέρασαν κ Δημήτρης Τσαπρούνης και ο Θεμιστοκλής Κατσαγιάννης. Ακολούθησε γλέντι σε ταβέρνα, τσουγκρίσματα και ευχές για «καλή ζωή».
Αυτό που δεν θα ξεχάσει; Την ατάκα του παπά της ενορίας: «Ο Θεός δεν κάνει διακρίσεις στο γάμο» και την στάση των κατοίκων. «Κάποια στιγμή, θέλησα να πάρω τσιγάρα, τηλεκάρτες και άλλα, από ένα περίπτερο και ο ιδιοκτήτης μου είπε: 'Δεν θέλω λεφτά. Για το γάμο σου'».
«Αυτές τις αντιδράσεις θυμάμαι και δεν μπορώ να τις ξεχάσω. Και μιλάμε για 80 χρονών ανθρώπους!».
Η Ευαγγελία εκτός δικαστικών αιθουσών
Εάν ποτέ επέλεγε να εγκαταλείψει την Ελλάδα, θα μετοίκιζε Γερμανία για λόγους βιοτικού επιπέδου. Ως προς την καθεστηκυία τάξη των ομόφυλων ζευγαριών όμως και τα δικαιώματα ισότητας, σε Ολλανδία ή Ισπανία. «Αλλά γιατί να ζω σαν δραπέτης; Πάνω απ’ όλα είμαι άνθρωπος. Θα μείνω να παλέψω στον τόπο μου».
Σήμερα η ίδια καταπιάνεται με μεταφράσεις υποθέσεων ομοφύλων σε δικαστήρια λοιπών ευρωπαϊκών κρατών. «Θέλουμε να ξέρουμε τι γίνεται παντού, να διαχέεται η πληροφόρηση, να ενημερωνόμαστε, να συμμετέχει ενεργά και η δική μας κοινότητα».
Εργάστηκε ως φωτογράφος στο εξωτερικό κυρίως, λατρεύει τη μουσική - εκτός από τζαζ, θρακιώτικα και κρητικά - και ηρεμεί με την κολύμβηση (χειμερινή κολυμβήτρια από τα 25 της). «Συνήθως πισίνα, αλλά όπου βρω θάλασσα, φλαπ! Βουτάω». Η αναγνωρισιμότητα δεν την ενοχλεί, το αντίθετο. «Είμαι λίγο μουτσούνα και εντυπώνομαι στην μνήμη. Έτσι μου λένε. Άλλωστε, υπάρχει η μανία του κόσμου να θυμηθεί τηλεοπτικά πρόσωπα. Και ενώ νόμιζα, ότι θα με έβλεπαν και θα έλεγαν: ‘Α, δεν τα είπες καλά στην τηλεόραση’ ή ‘δεν συμφωνούμε μαζί σου’, τελικά τις περισσότερες φορές, με προσκαλούν σε παρέες να κουβεντιάσουμε».
Αν γυρνούσε τον χρόνο πίσω, η ίδια ισχυρίζεται πως δεν θα άλλαζε τίποτα από την πορεία της. «Είχα μία καλή ζωή, με φιλίες, με αγάπη, με περιπέτειες, τα πάντα. Δεν μπορώ να μιλάω υποθετικά. Δεν ξέρω πώς θα ήμουν ‘εάν’ ή ‘εάν δεν’. Προχωράς και όπου σε πάει η ζωή. Δεν πρέπει να εγκαταλείπουμε. Να κοιτάμε μπροστά μόνο. Ακόμη και τα λάθη είναι στο πρόγραμμα».
Όσο για την απόσταση που χωρίζει την Ελλάδα από το «σκαλί του γάμου» και την Ισοπολιτεία, η ίδια απαντά ότι «θα εξαρτηθεί από το τσαγανό των επόμενων γενεών και τον αγώνας τους».
Προς το παρόν, δεν την ενδιαφέρει να προχωρήσει σε Σύμφωνο Συμβίωσης – ακόμη και σε περίπτωση που χάσει την μεγαλύτερη δίκη της ζωής της. Τι θα προτιμούσε;
«Γάμο. Από την αρχή. Ξανά. Αρκεί να βρω έναν δήμαρχο με κότσια. Τίποτα λιγότερο. Στον ίδιο αγώνα. Στα δικαστήρια. Για εμένα. Για εκείνη. Για εκείνους εκεί έξω.
Φτου ξελευτερία για όλους!».
0 Σχόλια