Αν έχετε ταξιδέψει ποτέ σε μακρινό προορισμό με το αεροπλάνο και το τζετ λαγκ κρατάει περισσότερο από όσο θα περιμένατε, να ξέρετε ότι υπάρχει απάντηση.
Ένα νέο μαθηματικό μοντέλο βοηθά να εξηγήσουμε γιατί όσοι πετούν προς τα ανατολικά έχουν πιο έντονο τζετ λαγκ από όσους πετούν δυτικά!
Το μοντέλο λαμβάνει υπόψη το πώς ορισμένα κύτταρα στον ανθρώπινο εγκέφαλο ανταποκρίνονται στην μεγάλη διαφορά ώρας, σύμφωνα με μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Chaos.
Τα κύτταρα αυτά, που ονομάζονται “νευρωνικά κύτταρα ταλάντωσης”, ρυθμίζουν τον κιρκαδιανό ρυθμού των ανθρώπων, δηλαδή αυτό που λέμε “βιολογικό ρολόι”. Είναι υπεύθυνα για τον “συγχρονισμό” των σωματικών λειτουργιών με τα εξωτερικά ερεθίσματα.
Αλλά τα κύτταρα αυτά δεν λειτουργούν σε ένα τέλειο πρόγραμμα 24 ωρών. Αντίθετα, η δραστηριότητά τους ακολουθεί έναν κύκλο που διαρκεί λίγο περισσότερο από αυτό, για την ακρίβεια περίπου 24,5 ώρες. Αυτό σημαίνει ότι είναι πιο εύκολο για ένα άτομο να “παρατείνει” τη διάρκεια της ημέρας (για παράδειγμα, όταν πετάει δυτικά σε διάφορες ζώνες ώρας) από το να “μειώσει” την ημέρα, όπως συμβαίνει όταν πετάει ανατολικά.
Οι ερευνητές ενσωμάτωσαν την δραστηριότητα αυτών των κυττάρων στο μαθηματικό τους μοντέλο για το τζετ λαγκ. Διαπίστωσαν, ότι η επαναφορά από το τζετ λαγκ δεν είναι κάτι τόσο απλό όσο το γνωστό “περιμένετε μία ημέρα για να επανέλθει ο οργανισμός σας”.
Συγκεκριμένα, η ποσότητα του χρόνου που χρειάζεται ένα άτομο για να προσαρμοστεί σε μια νέα ζώνη ώρας, εξαρτάται όχι μόνο από το πόσες ζώνες ώρας διέσχισε, αλλά επίσης και από την κατεύθυνση κατά την οποία τις διέσχισε!
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι για τα δυτικά ταξίδια, ένα άτομο που περνάει τρεις ζώνες ώρας, θα προσαρμοστεί πλήρως σε λίγο λιγότερο από τέσσερις ημέρες. Για έξι ζώνες ώρας, η ανάκτηση θα διαρκέσει περίπου έξι ημέρες. Για εννέα ζώνες ώρας, η ανάκαμψη θα επέλθει σε κάτι λιγότερο από οκτώ ημέρες.
Ωστόσο, όταν ένα άτομο ταξιδεύει ανατολικά, οι χρόνοι ανάκτησης αλλάζουν. Αν διασχίσει τρεις χρονικές ζώνες στα ανατολικά, θα χρειαστεί λίγο περισσότερο από τέσσερις ημέρες για να ανακάμψει ο οργανισμός του. Για έξι ζώνες ώρας, ο χρόνος αποκατάστασης φτάνει στις οκτώ ημέρες. Και για εννέα ζώνες ώρας, η περίοδος αποκατάστασης είναι περισσότερο από 12 ημέρες!
Αλλά όταν κάποιος διασχίζει 12 ζώνες ώρας, είτε προς τα ανατολικά, είτε προς τα δυτικά, η περίοδος αποκατάστασης είναι η ίδια: περίπου εννέα ημέρες.
Οι επιστήμονες υπογραμμίζουν φυσικά ότι ο καθένας έχει τον δικό του κιρκαδιανό ρυθμό, ο οποίος μπορεί να μην είναι ακριβώς 24,5 ώρες. Οπότε και οι χρόνοι αποκατάστασης από το τζετ λαγκ ποικίλλουν ελαφρώς από άτομο σε άτομο.
Ο άλλος παράγοντας που πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι τα εξωτερικά ερεθίσματα στον προορισμό του ταξιδιού, όπως το φως του ήλιου. Το πώς ένα άτομο αντιδρά σε αυτά τα εξωτερικά ερεθίσματα μπορεί επίσης να επηρεάσει το πόσο γρήγορα θα προσαρμοστεί σε μια νέα ζώνη ώρας.
Οι ερευνητές ελπίζουν ότι το νέο τους μοντέλο μπορεί να χρησιμοποιηθεί στο μέλλον για να βρεθούν πιο αποτελεσματικοί τρόποι επαναφοράς από το τζετ λαγκ.
Αλλά σε κάθε περίπτωση, υπάρχουν ορισμένα απλά πράγματα που μπορείτε να κάνετε. Για παράδειγμα, αν πρόκειται να ταξιδέψετε έξι ζώνες ώρας ανατολικά, ξεκινήστε να ρυθμίζετε το ρολόι σας μπροστά 1-2 ώρες αρκετές ημέρες πριν από την αναχώρησή σας. Και όταν φτάσετε σε μια νέα ζώνη ώρας, βεβαιωθείτε ότι τα εξωτερικά ερεθίσματα (φως ήλιου) ταιριάζουν με τη νέα ζώνη ώρας. Αυτό σημαίνει ότι αν είναι ημέρα στη νέα ζώνη ώρας, βγείτε στον ήλιο. Και αν είναι νύχτα, αποφύγετε τα τεχνητά φώτα, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που προέρχονται από smartphones και υπολογιστές, για να βοηθήσετε το βιολογικό σας ρολόι να προσαρμοστεί.
http://www.livescience.com
Τρόποι για να αντιμετωπίσεις το jet lag
Μόλις φτάσατε στον προορισμό σας και νιώθετε
εξαντλημένοι; Δεν έχετε συνειδητοποιήσει τη διαφορά ώρας μετά την
προσγείωση; Η αιτία λέγεται jet lag και ναι, υπάρχουν τρόποι να το
αντιμετωπίσετε!
Ποια είναι τα συμπτώματα του jet lag;Κόπωση, αϋπνία, ζαλάδες, αποπροσανατολισμός, εκνευρισμός, απώλεια διάθεσης και όρεξης, προβλήματα στη διαδικασία της πέψης, διάρροια, δυσκολία συγκέντρωσης και γενικό αίσθημα αδιαθεσίας. Στις γυναίκες μπορεί επίσης να προκαλέσει διαταραχές στην έμμηνη ρήση. Καλό είναι να γνωρίζετε πως τα παραπάνω συμπτώματα εμφανίζονται κυρίως μετά την πτήση. Εξαρτώνται από τον οργανισμό και την ηλικία του ταξιδιώτη αλλά και από τον αριθμό των γεωγραφικών ζωνών και από την κατεύθυνση του προορισμού. Συγκεκριμένα, στα ταξίδια προς την Ανατολή η προσαρμογή στην τοπική ώρα, πραγματοποιείται πιο δύσκολα απ' ό,τι σε αυτά προς Δύση. Τα συμπτώματα είναι παροδικά και η πλήρης ανάρρωση από το jet lag πραγματοποιείται σε 24 ώρες.
Πώς θα το αντιμετωπίσω;Γνωρίζατε ότι υπάρχει φαρμακευτική αγωγή για την καταπολέμηση του Jet lag; Οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει πως η συνθετική μελατονίνη έχει θαυματουργά αποτελέσματα! Συμβουλευτείτε το γιατρό σας σε ό,τι αφορά τη δοσολογία πριν χρησιμοποιήσετε το φάρμακο.
Προσπαθήστε να κοιμηθείτε αν ταξιδεύετε βράδυ χωρίς να πάρετε υπνωτικά. Σε περίπτωση που η πτήση σας είναι μεγάλης διάρκειας, προτιμήστε να παίρνετε τακτικούς υπνάκους 30΄-45' το πολύ για να αποφύγετε το «βαρύ» κεφάλι από τον βαθύ ύπνο!
Προτιμήστε να πίνετε αρκετά συχνά νερό· θεωρείται το καλύτερο... ποτό γι' αυτή την περίπτωση, μιας και η καφεΐνη και το αλκοόλ επιβαρύνουν ή παρατείνουν τα συμπτώματα.
Βγάλτε τα παπούτσια σας για να νιώσετε πιο χαλαροί και να αποφύγετε τις φουσκάλες ή το πρήξιμο στα πόδια από την πολύωρη ακινησία. Επίσης, όσο αστείο και αν σας φαίνεται... κάντε stretching και περπατήστε στο διάδρομο του αεροπλάνου! Να θυμάστε ότι οι ασκήσεις αυτές, ιδίως για τις γάμπες, είναι ό,τι πρέπει για την περίσταση.
Φροντίστε ώστε τα ρούχα σας να είναι άνετα και, αν είναι εφικτό, από φυτικές ίνες.
Προτιμήστε ένα ελαφρύ γεύμα πριν την πολύωρη πτήση σας.
Καθώς φυσικό φως ευνοεί σημαντικά την προσαρμογή στο νέο περιβάλλον, μετά την άφιξή σας, μείνετε όσο πιο πολλές ώρες μπορείτε σε εξωτερικούς χώρους.
Το πρωί η θερμοκρασία του σώματος είναι πιο υψηλή σε σχέση με το βράδυ, καθώς έτσι είναι ρυθμισμένη από το εσωτερικό μας ρολόι. Γι' αυτό προσπαθήστε να τη διατηρήσετε σε φυσιολογικά επίπεδα.
Οι ευεργετικές ικανότητες του μασάζ ουδέποτε αμφισβητήθηκαν. Ωστόσο, λίγοι γνωρίζουν πως ο Όμιλος Σχολών Εναλλακτικών Επιστημών NHS διοργανώνει σεμινάρια στα οποία διδάσκονται ειδικές μαλάξεις για την αντιμετώπιση του jet lag! (Τιμή συμμετοχής €150, περισσότερες πληροφορίες τηλ. 210 9837344, www.nhs.gr)
Το ξέρατε ότι...Ο οργανισμός μας διαθέτει έναν μηχανισμό που ρυθμίζει τη φυσιολογική ώρα.
Ο εγκέφαλος παράγει μελατονίνη, για να επανασυντονίζει το ρολόι του οργανισμού μας. Η έκθεση σε έντονο φως τη νύχτα ή σε λιγοστό την ημέρα απορρυθμίζει την παραγωγή αυτής της ουσίας και έχει ως αποτέλεσμα την κόπωση και τη μη ομαλή λειτουργία του οργανισμού.
Τα μωρά και τα παιδιά σπανίως επηρεάζονται από το σύνδρομο του jet lag! Αντιθέτως, τα άτομα άνω των 50 ετών είναι πιο επιρρεπή.
Έξυπνα tips
Αν έχετε κανονίσει κάποιο επαγγελματικό ραντεβού στη χώρα άφιξής σας, είναι προτιμότερο να έχετε στη διάθεσή σας ένα ολόκληρο 24ωρο για να προλάβετε να συγχρονιστείτε με την ησυχία σας.
Στο αεροπλάνο, αν προσπαθήσετε να κοιμηθείτε, ζητήστε από τους ιπτάμενους φροντιστές να μην σας ενοχλήσει κανείς. Αν πρόκειται για το γεύμα σας, προτιμήστε να σας το σερβίρουν πιο νωρίς.
Ρυθμίστε το ρολόι σας στην ώρα του τελικού προορισμού... για ψυχολογικούς κυρίως λόγους. Έτσι, δεν θα βρεθείτε προ εκπλήξεως κατά την αποβίβασή σας από το αεροπλάνο!
Προσαρμόστε τις συνήθειές σας αμέσως μόλις φτάσετε! Αν, για παράδειγμα, είναι η ώρα του πρωινού, απολαύστε το πρώτο γεύμα της ημέρας.
Ποια είναι τα συμπτώματα του jet lag;Κόπωση, αϋπνία, ζαλάδες, αποπροσανατολισμός, εκνευρισμός, απώλεια διάθεσης και όρεξης, προβλήματα στη διαδικασία της πέψης, διάρροια, δυσκολία συγκέντρωσης και γενικό αίσθημα αδιαθεσίας. Στις γυναίκες μπορεί επίσης να προκαλέσει διαταραχές στην έμμηνη ρήση. Καλό είναι να γνωρίζετε πως τα παραπάνω συμπτώματα εμφανίζονται κυρίως μετά την πτήση. Εξαρτώνται από τον οργανισμό και την ηλικία του ταξιδιώτη αλλά και από τον αριθμό των γεωγραφικών ζωνών και από την κατεύθυνση του προορισμού. Συγκεκριμένα, στα ταξίδια προς την Ανατολή η προσαρμογή στην τοπική ώρα, πραγματοποιείται πιο δύσκολα απ' ό,τι σε αυτά προς Δύση. Τα συμπτώματα είναι παροδικά και η πλήρης ανάρρωση από το jet lag πραγματοποιείται σε 24 ώρες.
Πώς θα το αντιμετωπίσω;Γνωρίζατε ότι υπάρχει φαρμακευτική αγωγή για την καταπολέμηση του Jet lag; Οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει πως η συνθετική μελατονίνη έχει θαυματουργά αποτελέσματα! Συμβουλευτείτε το γιατρό σας σε ό,τι αφορά τη δοσολογία πριν χρησιμοποιήσετε το φάρμακο.
Προσπαθήστε να κοιμηθείτε αν ταξιδεύετε βράδυ χωρίς να πάρετε υπνωτικά. Σε περίπτωση που η πτήση σας είναι μεγάλης διάρκειας, προτιμήστε να παίρνετε τακτικούς υπνάκους 30΄-45' το πολύ για να αποφύγετε το «βαρύ» κεφάλι από τον βαθύ ύπνο!
Προτιμήστε να πίνετε αρκετά συχνά νερό· θεωρείται το καλύτερο... ποτό γι' αυτή την περίπτωση, μιας και η καφεΐνη και το αλκοόλ επιβαρύνουν ή παρατείνουν τα συμπτώματα.
Βγάλτε τα παπούτσια σας για να νιώσετε πιο χαλαροί και να αποφύγετε τις φουσκάλες ή το πρήξιμο στα πόδια από την πολύωρη ακινησία. Επίσης, όσο αστείο και αν σας φαίνεται... κάντε stretching και περπατήστε στο διάδρομο του αεροπλάνου! Να θυμάστε ότι οι ασκήσεις αυτές, ιδίως για τις γάμπες, είναι ό,τι πρέπει για την περίσταση.
Φροντίστε ώστε τα ρούχα σας να είναι άνετα και, αν είναι εφικτό, από φυτικές ίνες.
Προτιμήστε ένα ελαφρύ γεύμα πριν την πολύωρη πτήση σας.
Καθώς φυσικό φως ευνοεί σημαντικά την προσαρμογή στο νέο περιβάλλον, μετά την άφιξή σας, μείνετε όσο πιο πολλές ώρες μπορείτε σε εξωτερικούς χώρους.
Το πρωί η θερμοκρασία του σώματος είναι πιο υψηλή σε σχέση με το βράδυ, καθώς έτσι είναι ρυθμισμένη από το εσωτερικό μας ρολόι. Γι' αυτό προσπαθήστε να τη διατηρήσετε σε φυσιολογικά επίπεδα.
Οι ευεργετικές ικανότητες του μασάζ ουδέποτε αμφισβητήθηκαν. Ωστόσο, λίγοι γνωρίζουν πως ο Όμιλος Σχολών Εναλλακτικών Επιστημών NHS διοργανώνει σεμινάρια στα οποία διδάσκονται ειδικές μαλάξεις για την αντιμετώπιση του jet lag! (Τιμή συμμετοχής €150, περισσότερες πληροφορίες τηλ. 210 9837344, www.nhs.gr)
Το ξέρατε ότι...Ο οργανισμός μας διαθέτει έναν μηχανισμό που ρυθμίζει τη φυσιολογική ώρα.
Ο εγκέφαλος παράγει μελατονίνη, για να επανασυντονίζει το ρολόι του οργανισμού μας. Η έκθεση σε έντονο φως τη νύχτα ή σε λιγοστό την ημέρα απορρυθμίζει την παραγωγή αυτής της ουσίας και έχει ως αποτέλεσμα την κόπωση και τη μη ομαλή λειτουργία του οργανισμού.
Τα μωρά και τα παιδιά σπανίως επηρεάζονται από το σύνδρομο του jet lag! Αντιθέτως, τα άτομα άνω των 50 ετών είναι πιο επιρρεπή.
Έξυπνα tips
Αν έχετε κανονίσει κάποιο επαγγελματικό ραντεβού στη χώρα άφιξής σας, είναι προτιμότερο να έχετε στη διάθεσή σας ένα ολόκληρο 24ωρο για να προλάβετε να συγχρονιστείτε με την ησυχία σας.
Στο αεροπλάνο, αν προσπαθήσετε να κοιμηθείτε, ζητήστε από τους ιπτάμενους φροντιστές να μην σας ενοχλήσει κανείς. Αν πρόκειται για το γεύμα σας, προτιμήστε να σας το σερβίρουν πιο νωρίς.
Ρυθμίστε το ρολόι σας στην ώρα του τελικού προορισμού... για ψυχολογικούς κυρίως λόγους. Έτσι, δεν θα βρεθείτε προ εκπλήξεως κατά την αποβίβασή σας από το αεροπλάνο!
Προσαρμόστε τις συνήθειές σας αμέσως μόλις φτάσετε! Αν, για παράδειγμα, είναι η ώρα του πρωινού, απολαύστε το πρώτο γεύμα της ημέρας.
0 Σχόλια