Οι άνθρωποι με έντονα ναρκισσιστική προσωπικότητα δεν είναι επακριβώς η ψυχή της παρέας, διότι τους απορροφά τόσο πολύ η απασχόληση με τον εαυτό τους ώστε απαξιούν να ασχοληθούν με τους άλλους.
Η αλήθεια είναι πως στοιχεία ναρκισσισμού και εγωισμού όλοι φέρουμε, αλλά όταν τα στοιχεία αυτά είναι υπέρμετρα, μπορεί κάλλιστα να υποκρύπτουν ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας, η οποία είναι αληθινό πρόβλημα ψυχικής υγείας και χρειάζεται αντιμετώπιση.
Το πρόβλημα, όμως, είναι πως ο πάσχων δεν το ξέρει, επομένως δεν έχει καμία διάθεση να κάνει κάτι γι’ αυτό.
«Είναι σαν μια αρρώστια, με την οποία ο ασθενής αισθάνεται μια χαρά αλλά ο κόσμος γύρω του υποφέρει», λέει παραστατικά ο δρ Γ. Κιθ Κάμπελ, καθηγητής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Τζώρτζια (UGA), στην πόλη Αθήνα.
Η υπερβολική αυταρέσκεια είναι πολύ συνηθισμένη και πιθανότατα ξέρετε κάποιον που έχει εμμονή με την εικόνα του, αν δεν είστε εσείς οι ίδιοι (στις μέρες μας, λ.χ.,η πιο χαρακτηριστική ένδειξη ναρκισσισμού είναι οι διαρκείς αναρτήσεις νέων selfies στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης).
Οι ναρκισσιστές είθισται να πιστεύουν πως είναι καλύτεροι, πιο έξυπνοι και πιο σημαντικοί απ’ όλους τους άλλους – και ασφαλώς περιμένουν οι άλλοι να τους φέρονται αναλόγως.
Όταν ασχολούνται με την πολιτική ή αποκτήσουν θέση ισχύος, μπορεί να λαμβάνουν ριψοκίνδυνες ή ανήθικες αποφάσεις συνεπεία του ναρκισσισμού τους, ενώ ως ερωτικοί σύντροφοι μπορεί να είναι άπιστοι και ανειλικρινείς, κατά τον δρα Κάμπελ.
Υγιείς, ακραίοι και «ηχωιστές»
Πώς μπορείτε, όμως, να ξέρετε πόσο ναρκισσιστές είστε;
Ο δρ Κραιγκ Μάλκιν, που διδάσκει Ψυχολογία στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, επινόησε ένα μίνι τεστ το οποίο μπορεί να σας δώσει μία ιδέα για το αν έχετε πρόβλημα ή όχι.
Το τεστ τιτλοφορείται «Narcissism Spectrum Scale» (NSS – Κλίμακα Φάσματος Ναρκισσισμού) και το δοκίμασε σε αρκετές εκατοντάδες ενήλικες όλων των ηλικιακών ομάδων και κοινωνικών τάξεων, απ’ όλο τον κόσμο.
Όπως γράφει ο δρ Μάλκιν στο βιβλίο του «Rethinking Narcissism: The Bad – And Surprising Good – About Feeling Special», η έρευνα αυτή αποκάλυψε ότι υπάρχουν τρία χαρακτηριστικά είδη συμπεριφοράς τα οποία σχετίζονται με τον ναρκισσισμό:
* Ο «ηχωισμός» (echoism). Κατ’ αυτόν, ένας άνθρωπος νιώθει πολύ σπάνια (αν όχι ποτέ) ξεχωριστός και εστιάζει στους άλλους εις βάρος των δικών του αναγκών. Επειδή ουσιαστικά ζει σαν ηχώ των άλλων, μπορεί να είναι καταθλιπτικός ή αγχωτικός.
* Ο υγιής ναρκισσισμός. Κατ’ αυτόν, το άτομο είναι συμπονετικό και ικανό να δίνει και να δέχεται βοήθεια, αλλά ταυτοχρόνως είναι φιλόδοξο και με αυτοπεποίθηση.
* Ο ακραίος ναρκισσισμός. Κατ’ αυτόν, το άτομο είναι χειριστικό, εριστικό, επιζητά διαρκώς επιβεβαίωση και υποφέρει από διακυμάνσεις της αυτοπεποίθησής του.
Στους ανθρώπους υπάρχουν χαρακτηριστικά και των τριών συμπεριφορών, αλλά μεγαλύτερο βάρος έχει αυτό που υπερέχει.
Το 1% των ατόμων που έκαναν το τεστ είχαν βαθμολογία κάτω του μέσου όρου στον ακραίο ναρκισσισμό και εξαιρετικά υψηλή στον υγιή ναρκισσισμό, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι συγκεκριμένοι υγιείς ναρκισσιστές φωτίζουν τον χώρο όπου μπαίνουν, εμπνέουν αντί να υπομονεύουν τους άλλους και βλέπουν τον εαυτό τους, τους ανθρώπους που τους περιβάλλουν και τον κόσμο ολάκερο με αφύσικα καλή διάθεση (σαν να φοράνε… ροζ γυαλιά, κατά τον δρα Μάλκιν).
Το τεστ αποτελείται από εννέα προτάσεις τις οποίες, αναλόγως με το πόσο συμφωνείτε ή διαφωνείτε, πρέπει να βαθμολογήσετε από 1 έως 5 ως εξής:
1 = Διαφωνώ ριζικά
2 = Διαφωνώ
3 = Ούτε συμφωνώ, ούτε διαφωνώ (ουδέτερα)
4 = Συμφωνώ
5 = Συμφωνώ απόλυτα
Οι προτάσεις είναι οι εξής:
1. Ξέρω πως έχω κάτι το ξεχωριστό
2. Είμαι εξαιρετικός σε πολλά πράγματα, σε σύγκριση με τους περισσότερους άλλους ανθρώπους
3. Ενδόμυχα πιστεύω ότι είμαι καλύτερος από τους περισσότερους άλλους ανθρώπους
4. Προχωράω ακόμα και όταν αυτό που πρέπει να κάνω είναι πολύ απαιτητικό
5. Τα εμπόδια σπανίως με επιβραδύνουν
6. Έχω αυτοπεποίθηση, αλλά νοιάζομαι για τους άλλους
7. Αισθάνομαι άβολα όταν είμαι το επίκεντρο της προσοχής
8. Μου είναι δύσκολο να νιώσω ικανοποίηση από μία φιλοφρόνηση
9. Δεν μου αρέσει να μιλάω για τον εαυτό μου
Η βαθμολογία σας
Για να υπολογίσετε τη βαθμολογία σας, κάνετε τα εξής:
Προσθέστε τους βαθμούς των προτάσεως 1 έως 3, για να βρείτε τη βαθμολογία σας στον «Ακραίο Ναρκισσισμό»
Προσθέστε τους βαθμούς των προτάσεων 4 έως 6 για τον «Υγιή Ναρκισσισμό»
Προσθέστε τους βαθμούς των προτάσεων 7 έως 9 για τον «Ηχωισμό».
Στον ακραίο ναρκισσισμό ο μέσος όρος είναι το 9. Αν έχετε 10, είναι υψηλή και πιθανώς έχετε την τάση να είστε χειριστικοί, απαιτητικοί και συχνά αλαζονικοί. Από 11 βαθμούς και πάνω, μπορεί να είστε ένας ακραίος ναρκισσιστής, αλλά αν έχετε ηλικία κάτω των 25 ετών αυτό μπορεί να αλλάξει με τον καιρό.
Στον υγιή ναρκισσισμό ο μέσος όρος είναι το 11. Από 12 και πάνω είναι υψηλό και σημαίνει ότι νιώθετε συμπόνια και νοιάξιμο για τους άλλους, αλλά είστε και φιλόδοξοι και με αυτοπεποίθηση.
Στον ηχωισμό ο μέσος όρος είναι το 10. Από 12 και πάνω είναι υψηλός και πιθανώς σημαίνει ότι η αγωνία σας είναι μην επιβαρύνετε τους άλλους και έτσι σπανίως διεκδικείτε ό,τι εσείς χρειάζεστε.
Συνολικά, η υψηλότερη βαθμολογία είναι αυτή που κυριαρχεί, αλλά αν κάποιος έχει υψηλή βαθμολογία (πάνω από 11) στον ακραίο ναρκισσισμό, αυτή τα υπερκαλύπτει όλα και πιθανώς είναι ένα σήμα κινδύνου ότι κάτι δεν πάει καλά.
Το τεστ αυτό, όμως, είναι ενημερωτικό και όχι διαγνωστικό, επομένως σε περίπτωση αμφιβολίας καλό είναι να απευθυνθείτε σε έναν ειδικό, συνιστά ο δρ Μάλκιν.
0 Σχόλια