Ποιον δείχνουν τα ευρήματα, χαμός στην επιστημονική κοινότητα
Τι νέα στοιχεία έφεραν στο φως νέες ανασκαφές στο μνημείο στην Αμφίπολη που σχετίζονται με τον Μέγα Αλέξανδρο;
Νέα μαρμάρινα μέλη, κομμάτια από παράσταση που κοσμούσε τη ζωφόρο στο εσωτερικό του τύμβου Καστά στην Αμφίπολη, τα οποία κορυφώνουν τα σενάρια για ενδεχόμενη συσχέτιση με τον Μέγα Αλέξανδρο και τον Ηφαιστίωνα, εντόπισε η ανασκαφική ομάδα της Κατερίνας Περιστέρη εκατό, μόλις, μέτρα μακριά από τον περίβολο του υπερμεγέθους μνημείου, που το 2014 μονοπωλούσε το ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότητας.
Αυτό ανακοινώθηκε σήμερα από τα χείλη των επικεφαλής της διεπιστημονικής ομάδας των ανασκαφών στον περίφημο τύμβο της Αμφίπολης, στο πλαίσιο 29ης Επιστημονικής Συνάντησης για το Αρχαιολογικό Έργο στη Μακεδονία και τη Θράκη, που πραγματοποιείται από την Πέμπτη (03/03) στην αίθουσα τελετών του παλαιού κτηρίου της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Συγκεκριμένα, όπως αποκάλυψαν ο αρχιτέκτονας, Μιχάλης Λεφαντζής, και ο διεθνούς φήμης Ιταλός αρχαιολόγος, Αντόνιο Κόρσο, στην περιοχή περιμετρικά του ταφικού μνημείου της Αμφίπολης, η ανασκαφική ομάδα εντόπισε ευμεγέθη μαρμάρινα μέλη, στελέχη παράστασης που απεικονίζουν το προφίλ ενός πολεμιστή, «πιθανού υψηλόβαθμου αξιωματικού».
Αυτό κρατά έγχρωμη ασπίδα, η οποία έφερε πάνω της την αιχμή ενός δόρατος, που όπως εκτίμησαν αφορά τη γνωστή μακεδονική Σάρισα. Δίπλα στον στρατιώτη, εμφανίζεται το κεφάλι ενός αλόγου, ενώ διακρίνεται και ένα φίδι τυλιγμένο σε κορμό δένδρου να εφάπτεται στην απόληξη του κράνους του στρατιώτη.
Ακόμη, εντοπίστηκαν διάσπαρτα κομμάτια από πόδια αλόγου. Το σωζόμενο μέλος έχει ύψος 1,60 μ. και εκτιμάται ότι έφθανε συνολικά τα 2,70 μ. Εικάζεται ότι τα μέλη αυτά ήταν τοποθετημένα στον χώρο όπου βρισκόταν η κιβωτιόσχημη θήκη.
Σύμφωνα με τον κ. Λεφαντζή, η όλη παράσταση παραπέμπει σε νεκρική πομπή, η οποία «μάλλον», όπως είπε, αποτελείται από πεζεταίρους (μέλη επίλεκτου σώματος του Μακεδονικού στρατού). «Μια πομπή που συνδέει τον κόσμο νεκρών με αυτόν των ζωντανών, μια πομπή που αφορά έναν ήρωα», σημείωσε ο ίδιος.
Εξήγησε, δε, ότι το φίδι που διακρίνεται αποτελεί ενδεχομένως αναφορά στον Δία. Το συγκεκριμένο ανάγλυφο εκτιμάται πως βρισκόταν στη βάση του βάθρου επί του οποίου ήταν ο Λέοντας της Αμφίπολης, στην κορυφή του τύμβου.
Από την πλευρά του, ο κ. Κόρσο αποκάλυψε την ανεύρεση μίας ανάγλυφης κεφαλής, που όπως υποστήριξε, απεικονίζει το πορτραίτο του σπουδαίου στρατηλάτη, Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Παραθέτοντας, μάλιστα, συγκρίσιμα στοιχεία με παρόμοιες, αλλά μεταγενέστερες παραστάσεις, όπως αυτή που βρίσκεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να υπάρχει άμεση ταύτιση με τον θάνατο του Ηφαιστίωνα, αφού, όπως υπογράμμισε, η πομπή των πολεμιστών μπορεί να καταδεικνύει τη μεταφορά των όπλων του μεγάλου στρατηγού, κατά τη διαδικασία ταφής του.
Παράλληλα, εντός του μνημείου της Αμφίπολης, σύμφωνα με τον Μ. Λεφαντζή, εντοπίστηκε στέλεχος που μοιάζει με χερούλι, το οποίο πιθανολογείται πως ανήκει σε τεφροδόχο, η οποία λεηλατήθηκε.
Επίσης, στο δάπεδο του 2ου θαλάμου του μνημείου διαπιστώθηκε ότι υπήρχε ένα «τετράγωνο αποτύπωμα» και, σύμφωνα με εκτιμήσεις της ανασκαφικής ομάδας, υπήρχε βάση για άγαλμα μπροστά από τις «καρυάτιδες».
Από την κεραμική, η οποία, σύμφωνα με την κα. Περιστέρη, εκτείνεται χρονικά από τον 4ο π.Χ. ως τα ρωμαϊκά χρόνια, προκύπτει ότι γίνονταν τελετές για αφηρωισμό.
Σημειώνεται, πάντως, ότι η στήλη όπου εμφανίζεται το φίδι ενισχύει την ερμηνεία για τελετουργίες (χθόνια λατρεία) στο μνημείο, το οποίο, σύμφωνα με την επικεφαλής των ανασκαφών στον τύμβο της Αμφίπολης, κατασκευάστηκε, τουλάχιστον αρχικά, ως ηρώον προς τιμήν του αφηρωισμένου Ηφαιστίωνα το τελευταίο τέταρτο του 4ου αιώνα. Για τελετουργίες, όμως, έκανε λόγο από την πλευρά του και ο κ. Λεφαντζής.
0 Σχόλια