Αντίο στον Νίκο Παναγιωτόπουλο 1941-2016

Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος, ο σκηνοθέτης των «Τεμπέληδων της Εύφορης Κοιλάδας», του «Αυτή η Νύχτα Μένει», του «Ονειρεύομαι τους Φίλους μου», του «Εργένη» αναχώρησε από αυτόν τον κόσμο λίγο πριν τα μεσάνυχτα της Δευτέρας 11/1 από καρδιακό επεισόδιο.
Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ένας από τους πλέον αναγνωρισμένους, παραγωγικούς και αγαπημένους σκηνοθέτες του Νέου Ελληνικού Κινηματογράφου απεβίωσε σε ηλικία 74 ετών. Ο Παναγιωτόπουλος, ένας απολαυστικά εύγλωττος δημιουργός, κοινωνός της πνευματικότητας του ευρωπαϊκού κινηματογράφου, κινήθηκε με συνέπεια πέρα από τα προφανή για να αναδείξει μέσα από την ειρωνεία και το χιούμορ το χαριτωμένο δράμα και την υπαρξιακή κωμωδία της αληθινής ζωής. Και το κατάφερε μέσα από 17 ξεχωριστές ταινίες.

Με χαρακτηριστική άρνηση στον καθωσπρεπισμό, είχε δηλώσει πρόσφατα στην πρεμιέρα της τελευταίας του ταινίας «Η Κόρη του Ρέμπραντ»: «δεν έχω μάθει να κάνω κανονικές ταινίες και για να σας πω αλήθεια με πλήττουν αφόρητα». Η καλλιτεχνική «παραβατικότητα» ήταν άλλωστε η μόνιμη θεματική του έργου του, ενός έργου που έδινε «διαστάσεις» στη μεγάλη οθόνη.

Ο Παναγιωτόπουλος γεννήθηκε το 1941 στην Μυτιλήνη και σπούδασε σκηνοθεσία σε Αθήνα και Παρίσι. Ανδρώθηκε καλλιτεχνικά μέσα από το αρχείο της γαλλικής ταινιοθήκης και το 1973 επέστρεψε στην Ελλάδα. Η πρώτη του ταινία «Τα Χρώματα της Ίριδας» (1974), προβλήθηκε στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, το πρώτο της μεταπολίτευσης, ιντριγκάροντας με την αντισυμβατική αφηγηματική γραφή της.

Στη συνέχεια ακολούθησαν οι θρυλικοί «Τεμπέληδες της Εύφορης Κοιλάδας» (1978), η ταινία που καθόρισε την καριέρα του του Νίκου Παναγιωτόπουλου και βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ του Λοκάρνο με τη Χρυσή Λεοπάρδαλη. Η ανυποχώρητη σάτιρα του Παναγιωτόπουλου στη σύγχρονη οκνηρία και την τρυφηλότητα της ευμάρειας, απορρίφθηκε σκανδαλωδώς από το Κέντρο Κινηματογράφου, και τελικά σάρωσε ταμεία, αλλά και τα μεγάλα βραβεία στη Θεσσαλονίκη.

Από το «Μελόδραμα;» (1981), μέχρι το «Ονειρεύομαι τους Φίλους μου» (1993) και τον «Εργένη» (1997), ο Παναγιωτόπουλος συνέχισε να προσεγγίζει την ερωτική αυταπάτη, τα όρια των σχέσεων και το γελοίο της ύπαρξης με τρόπο ανυποχώρητο, καθαρά προσωπικό και σπιρτόζικα δεικτικό. Ο ίδιος υπήρξε άλλωστε ευπροσήγορος ομιλητής, τόσο μέσα από τις εικόνες, όσο και μέσα από τις λέξεις.

Το 2000 κινηματογράφησε με το «Αυτή η Νύχτα Μένει» τον λαϊκό νταλκά της εθνικής μας ταυτότητας, κι έπειτα «έπαιξε» με το γκονταρικών αναφορών «Beautiful People» (2001) και το φορμαλιστικό μιούζικαλ «Πεθαίνοντας στην Αθήνα» (2006). Τα τελευταία χρόνια επιθυμούσε να επικοινωνήσει «κωμωδίες παρεξηγήσεων». Οι ταινίες «Η Λιμουζίνα» (2013) και «Η Κόρη του Ρέμπραντ» (2015) πιστοποιούσαν την αυτοσαρκαστική διάθεση του Παναγιωτόπουλου να προ(σ)καλέσει με αυθάδεια τη γελοιότητα.

Γνήσια αντι-κανονικός και καλλιτεχνικά παρών μέχρι τέλους, ο Νίκος Παναγιωτόπουλος κλείνει με το θάνατό του ένα μεγάλο κεφάλαιο του ελληνικού κινηματογράφου. Ένα κεφάλαιο που έγραψε ο ίδιος πανάξια.

Φιλμογραφία
Τα Χρώματα της Ίριδος (1974)
Οι Τεμπέληδες της Εύφορης Κοιλάδας (1978)
Μελόδραμα;(1981)
Βαριετέ (1985)
Η Γυναίκα που Εβλεπε τα Ονειρα (1988)
Ονειρεύομαι τους Φίλους μου (1993)
Ο Εργένης (1997)
Αυτή η Νύχτα Μένει (1999)
Beautiful People (2001)
Κουράστηκα να Σκοτώνω τους Αγαπητικούς σου (2002)
Delivery (2004)
Αγρύπνια( 2005)
Πεθαίνοντας στην Αθήνα (2006)
Αθήνα- Κωνσταντινούπολη (2008)
Τα Οπωροφόρα της Αθήνας (2010)
Δεσμά Αίματος (2012)
Η Λιμουζίνα: κωμωδία παρεξηγήσεων (2013)
Η Κόρη του Ρέμπραντ (2015)