Προκατάληψη και στερεότυπα για την αναπηρία

Ένα στερεότυπο είναι μια απλουστευμένη ή/και τυποποιημένη αντίληψη ή μια εικόνα, που συχνά έχουν οι άνθρωποι για μια άλλη ομάδα. Τα στερεότυπα μπορούν να είναι θετικά ή αρνητικά και είναι χαρακτηριστικές γενικεύσεις βασισμένες στην ελάχιστη ή περιορισμένη γνώση για μια ομάδα ανθρώπων. Τέτοιες υπεραπλουστευμένες αντιλήψεις, απόψεις, ή οι εικόνες, είναι βασισμένες στην υπόθεση ότι υπάρχουν ιδιότητες που τα μέλη μιας άλλης ομάδας έχουν. Τα στερεότυπα είναι όχι μόνο επιβλαβή στο δικαίωμά των άλλων ανθρώπων αλλά βλάπτουν με την ενθάρρυνση της προκατάληψης και της διάκρισης. Η προκατάληψη είναι όχι μόνο μια δήλωση της άποψης ή της πεποίθησης, αλλά και μια τοποθέτηση που περιλαμβάνει συναισθήματα όπως η απάθεια, η περιφρόνηση, ή και η απέχθεια. Η διάκριση εμφανίζεται όταν αντιμετωπίζεται ένα πρόσωπο λιγότερο ευνοϊκά από κάποιο άλλο και η αντιμετώπιση αυτή δεν μπορεί να δικαιολογηθεί και έχει ως άμεσο αποτέλεσμα της προκατάληψής ενάντιά του.

Ιστορικά, οι άνθρωποι με αναπηρίες έχουν στερεοτυπηθεί με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. Μερικά από τα στερεότυπα που χρησιμοποιούνται για να χαρακτηρίσουν τους ανθρώπους με αναπηρίες παραμένουν ισχυρά ακόμη και σήμερα, στο μυαλό του κοινού. Οι ελλιπείς πληροφορίες, οι μπερδεμένες αντιλήψεις, η απομόνωση και ο διαχωρισμός, έχουν διαιωνίσει πολλά από αυτά τα στερεότυπα. Η οπτική σκοπιά ενός προσώπου με αναπηρίες ή ομάδες προσώπων ανάπηρων σύμφωνα με τα στερεότυπα περιορίζει, το τι αναμένουμε από αυτούς και το πώς συμπεριφερόμαστε σε αυτούς.
Μερικά στερεότυπα ενός ατόμου με αναπηρίες τον απεικονίζουν ως:
• αξιολύπητο και αξιοθρήνητο
• απαίσιο ή κακό
• τραγικό αλλά γενναίο
• κωμικό
• επιθετικό
• επαχθή /περιθωριακό
• μη σεξουαλικό
• τελείως ανίκανο στην καθημερινή ζωή
Τα άτομα με αναπηρίες συχνά ακόμα απεικονίζονται στα μέσα επικοινωνίας με τρόπο που τείνουν να ενισχύσουν τα αρνητικά στερεότυπα.
Παραδείγματος χάριν, ο στανικός Dr No με τα δύο τεχνικά επιπρόσθετα χέρια στη ταινία James Bond, ο θλιβερός και ο τραγικός Tiny Tim στο A Christmas Carol του Charles Dickens, ο Hoffman Dustin παίζοντας τον ρόλο ενός ατόμου με αυτισμό στην ταινία Rainman αποτελεί φορτίο στον αδελφό του, ο «ιδιότροπος» Quasimodo που αποβλήθηκε από την κοινωνία στην ταινία Hunchback of Notre Dame. Τέτοια στερεότυπα είναι εξευτελιστικά και θεωρούν την αναπηρία ως το καθοριστικό γνώρισμα του χαρακτήρα ενός ατόμου και δεν του δίνεται η δυνατότητα να χαρακτηρισθεί με τα γνωρίσματα που χαρακτηρίζονται όλοι οι άλλοι άνθρωποι.

Υπέρβαση της προκατάληψης
Οι εκπαιδευτικές κοινότητες παρέχουν μια σημαντική ευκαιρία να προκαλέσουν αυτές τις αρνητικές υποθέσεις σε θεσμικό επίπεδο και να αναπτύξουν έναν πολιτισμό που να αναγνωρίζει και να εκτιμάς την ποικιλομορφία.

Τα άτομα με αναπηρίες είναι τόσο διαφορετικά μεταξύ τους όσο και τα άτομα χωρίς αναπηρίες. Η προσκόλληση μιας ετικέτας όπως «τυφλός» ή «αγοραφοβικός» σε μια ομάδα ανθρώπων δεν σημαίνει ότι όλοι είναι ίδιοι μεταξύ τους, όπως δεν είναι ίδιοι, όσοι έχουν γαλανά μάτια.

Η εκτίμηση ενός σπουδαστή δεν πρέπει να γίνεται μόνο από το αποτέλεσμα της μάθησής του, εάν δεν έχει ερωτηθεί προηγουμένως αν η βοήθεια, που του δίνεται για να μάθει, ικανοποιεί τον ίδιο και όχι τους συμφοιτητές του και που του επιτρέπουν να ρυθμίσει τη συμπεριφορά του από την αρχή των μαθημάτων.

Η ορολογία και η γλώσσα είναι επίσης πολύ σημαντικές. Έχουν αλλάξει κατά τη διάρκεια των προηγουμένων ετών και τα άτομα με αναπηρίες διαφωνούν μερικές φορές και οι ίδιοι για ποια ορολογία είναι αποδεκτή. Στην παράγραφο 5 υπάρχει ένας οδηγός σχετικά με την αποδεκτή ορολογία αυτήν την περίοδο.