Οι 4 τύποι γυναικών κατά Jung

Οι 4 τύποι γυναικών κατά Γιούνγκ & οι αστρολογικοί παραλληλισμοί τους..
Για την επιστήμη της Ψυχανάλυσης, η σχέση του παιδιού με την μητέρα είναι καθοριστική και δευτερευόντως η σχέση με τον πατέρα.

Έχει ενδιαφέρον να δούμε πώς ο Κάρλ Γκούσταβ Γιούνγκ κατατάσσει τις γυναίκες σε 4 βασικούς τύπους, ανάλογα με την προβληματική σχέση τους με το μητρικό πρότυπο. Με βάση το βιβλίο »Psychological Aspects of the Mother Archetype» (1939). Να σημειωθεί οτι η Μυθολογία και η Αστρολογία συμπλέκονται σε όλες τις θεωρίες του Γιούνγκ, ως φορείς αρχετυπικής ψυχολογικής γνώσης. Να τονίσω επίσης ότι οι κάτωθι περιπτώσεις προέρχονται από μητρικά συμπλέγματα, είναι ακραίες περιπτώσεις δηλαδή…

Α’ Τύπος
(Γυναίκα με Υπερτροφία του Μητρικού Στοιχείου)
Σε αυτή την κατηγορία συναντάμε την γυναίκα Καρκίνο καθώς και το δίπολο Ταυρίνα-Σκορπίνα. Η Καρκίνος κυβερνιέται από την Σελήνη, επομένως είναι η κατεξοχήν μητρική γυναίκα του ζωδιακού κύκλου. Η Σελήνη είναι σε έξαρση στον Ταύρο, δημιουργώντας μια κτητική μητέρα και σε πτώση στον Σκορπιό, δημιουργώντας μια μητέρα χειριστική.
Κ. Γιούνγκ: »Η υπερβολική ανάπτυξη της θηλυκής πλευράς, σημαίνει μια ενίσχυση όλων των θηλυκών ενστίκτων και πάνω απ’όλα του μητρικού ενστίκτου. Η αρνητική πλευρά αυτής της κατάστασης αντιπροσωπεύεται από τη γυναίκα που ο μοναδικός σκοπός της, είναι η γέννηση παιδιών. Γι’αυτήν ο σύζυγος έχει προφανώς δευτερεύουσα σημασία, είναι πρώτα και κύρια το όργανο αναπαραγωγής και τον θεωρεί απλά ως ένα αντικείμενο που πρέπει να φροντίζει, όπως φροντίζει τα παιδιά, τους φτωχούς συγγενείς, τις γάτες, τα σκυλιά και τα έπιπλα του σπιτιού. Ακόμα και η δική της προσωπικότητα έρχεται σε δεύτερη μοίρα.
Συχνά δεν την συνειδητοποιεί καν, γιατί ζει όλη της την ζωή μέσα από άλλους, σε μια ολοκληρωτική ταύτιση με τα αντικείμενα της φροντίδας της. Πρώτα γεννά τα παιδιά και στη συνέχεια προσκολλάται επάνω τους, διότι χωρίς αυτά δεν έχει καμία προσωπική ύπαρξη. Όπως και η Δήμητρα (σ.σ. να ‘τη η Ταυρίνα, η γήινη θεά!) που εξαναγκάζει τους θεούς να της παραχωρήσουν δικαίωμα ιδιοκτησίας της κόρης της. Ο Έρωτάς της, αναπτύσσεται αποκλειστικά και μόνο σαν μητρική σχέση, ενώ παραμένει ασυνείδητος στον προσωπικό τομέα. Ένας ασυνείδητος Έρωτας, εκφράζεται σχεδόν πάντα σαν επιδίωξη της δύναμης. Οι γυναίκες αυτού του τύπου, μολονότι »ζουν διαρκώς για άλλους» , στην πραγματικότητα δεν κάνουν και καμιά πραγματική θυσία!
Σπρωγμένες από μια ανελέητη επιδίωξη δύναμης και μια φανατική διεκδίκηση των δικών τους μητρικών δικαιωμάτων, καταφέρνουν συχνά, όχι μόνο να εξαλείψουν την δική τους προσωπικότητα, αλλά και την προσωπική ζωή των παιδιών τους. Όσο λιγότερο συνειδητοποιούν την δική τους ταυτότητα, τόσο μεγαλύτερη και πιο βίαιη είναι η ασυνείδητη ανάγκη επιθυμία τους για δύναμη. Για πολλές τέτοιες γυναίκες, το καταλληλότερο σύμβολο δεν θα ήταν πια η Δήμητρα, αλλά η Βαυβώ (σ.σ. Ελληνίδα ηρωίδα της μυθολογίας, προσωποποίηση του αιδοίου ως σύμβολο μητρότητας.βλέπε εδώ την Σκορπίνα, που εξουσιάζει τα γεννητικά όργανα). Ο νους της μητέρας δεν καλλιεργείται για χάρη της ατομικής του ανάπτυξης, αλλά συνήθως παραμένει στην αρχική του κατάσταση, εντελώς πρωτόγονος, ασυσχέτιστος και ανελέητος, αλλά εξίσου γνήσιος και μερικές φορές εξίσου βαθύς με την ίδια την Φύση. Η γυναίκα δεν το γνωρίζει αυτό, επομένως δεν μπορεί να εκτιμήσει το ίδιο της το πνεύμα, ή να απορήσει και να θαυμάσει το βάθος του σε φιλοσοφικό επίπεδο. Συχνά ξεχνάει αμέσως αυτά που λέει.»
.
Β’ Τύπος
(Γυναίκα με Υπερανάπτυξη του Έρωτα)
Σ’αυτή την κατηγορία συναντάμε την Τοξότη καθώς και το δίπολο Ζυγού-Κριού. Τα τρία αυτά ζώδια έχουν ανάγκη να αναπτύξουν την ατομική τους ταυτότητα πέρα από το οικογενειακό περιβάλλον.
Κ. Γιούνγκ: »Σε άλλες περιπτώσεις, έχουμε έναν υπεραναπτυγμένο Έρωτα που λειτουργεί σαν υποκατάστατο του μητρικού ενστίκτου, το οποίο απουσιάζει. Αυτό το πράγμα, σχεδόν πάντα οδηγεί σε μια ασυνείδητη αιμομικτική σχέση με τον πατέρα (σ.σ. έχουμε δει πολλές Τοξοτίνες με οιδιπόδειο και προτίμηση σε ώριμους, πατρικούς άντρες). Ο ενισχυμένος Έρωτας δίνει μια αφύσικη έμφαση στην προσωπικότητα των άλλων. Η ζήλια της κόρης για την μητέρα και η επιθυμία της να την ξεπεράσει, γίνεται το μόνιμο θέμα όλων των κατοπινών προσπαθειών της, που συχνά έχουν καταστροφικό τέλος.
Μια γυναίκα αυτού του τύπου, αγαπά τα ρομαντικά και εντυπωσιακά επεισόδια για χάρη των ίδιων των επεισοδίων και μόνο: ενδιαφέρεται για τους παντρεμένους (σ.σ. πολλές Ζυγοί και Κριοί βρίσκουν δελεαστικό το ενδεχόμενο να μπουν ανάμεσα σε ένα ζευγάρι…), όχι τόσο για τους ίδιους όσο για το γεγονός ότι είναι παντρεμένοι και αυτό της δίνει την ευκαιρία να καταστρέψει έναν γάμο- πράγμα που είναι και ο μοναδικός σκοπός του όλου ελιγμού της. Από τη στιγμή που θα πετύχει το στόχο της, το ενδιαφέρον της εξατμίζεται, μιας και δεν διαθέτει κανένα μητρικό ένστικτο και τότε έρχεται η σειρά του επόμενου. Αυτός ο τύπος διακρίνεται για την αξιοσημείωτη έλλειψη συνειδητότητας. Αυτές οι γυναίκες μοιάζουν να είναι εντελώς τυφλές στα όσα κάνουν, πράγμα καθόλου θετικό για τις ίδιες όσο και τα θύματά τους. Δεν χρειάζεται βέβαια να πω οτι για τους άντρες με παθητικό Έρωτα, αυτός ο τύπος είναι ένα εξαιρετικό αγκίστρι για τις προβολές της Άνιμα.»
.
Γ’ Τύπος
(Γυναίκα με Ταύτιση με την Μητέρα)
Σε αυτή την κατηγορία συναντάμε την Δίδυμο καθώς και το δίπολο Παρθένου-Ιχθύ. Οι Δίδυμοι και οι Παρθένοι, ως ζώδια του Ερμή, έχουν μια τάση διατήρησης της παιδικής τους ταυτότητας (όχι δεν θα χρησιμοποιήσω την λέξη »ανώριμες», γιατί παίρνει κι εμένα η μπάλα!). Όσο για το δίπολο Παρθένου- Ιχθύ, συμβολίζει την διττή φύση της Περσεφόνης: όσο ζει με την Δήμητρα-Ταύρο, είναι αθώα-Παρθένος, όταν κατεβαίνει στον Πλούτωνα-Σκορπιό, γίνεται θύμα-Ιχθύς.
Κ. Γιούνγκ: »Όταν το μητρικό σύμπλεγμα δεν προκαλέσει υπερτροφική ανάπτυξη του Έρωτα, έχουμε την ταύτιση με την μητέρα και παράλυση της θηλυκής πρωτοβουλίας της κόρης. Τότε συμβαίνει μια πλήρης προβολή της προσωπικότητας της κόρης επάνω στην μητέρα. Αυτό οφείλεται στο οτι η γυναίκα δεν συνειδητοποιεί, ούτε το Μητρικό ένστικτό της ούτε τον Έρωτά της. Καθετί που της θυμίζει μητρότητα, υπευθυνότητα, προσωπικές σχέσεις και ερωτικές απαιτήσεις, προκαλεί συναισθήματα κατωτερότητας και την αναγκάζει να το σκάει και να επιστρέφει στην μητέρα, η οποία μητέρα ζει στην εντέλεια όλα όσα για την κόρη μοιάζουν ανέφικτα. Η μητέρα είναι για αυτήν ένα είδος »υπεργυναίκας», την θαυμάζει άθελά της, ζει όλα αυτά που η κόρη θα ήθελε να ζήσει για τον εαυτό της. Η κόρη αρκείται να μένει προσκολλημένη στην μητέρα με μια ανιδιοτελή αφοσίωση, ενώ ταυτόχρονα προσπαθεί ασυνείδητα να της επιβληθεί και να την τυραννά, φυσικά όλα αυτά κάτω από το πρόσχημα της ολοκληρωτικής πίστης και αφοσίωσης.
Η κόρη ζει τη ζωή της στη σκιά, και συχνά μοιάζει να απομυζά την μητέρα της, της οποίας παρατείνει την ζωή με ένα είδος συνεχών ‘μεταγγίσεων αίματος’. Αυτές οι στραγγισμένες, αναιμικές δεσποινίδες, δεν είναι βέβαια απρόσβλητες από τον γάμο. Αντιθέτως, παρά την ατολμία τους και την παθητικότητά τους, έχουν μεγάλη ζήτηση στην αγορά του γάμου, για πολλούς και διάφορους λόγους. Πρώτον, είναι τόσο άδειες που ο άντρας μπορεί να τους αποδίδει οποιοδήποτε χαρακτηριστικό (σ.σ. ειδικά αν πρόκειται για την Ιχθύ, καθρέφτη όλων των αντρικών φαντασιώσεων) του αρέσει. Επιπλέον είναι τόσο χαμένες στο ασυνείδητο τους, ώστε το ασυνείδητο απλώνει αμέτρητες αόρατες κεραίες, αληθινά πλοκάμια που απορροφούν όλες τις αντρικές προβολές και αυτό ευχαριστεί τρομερά τους άντρες. Η θηλυκή αοριστία είναι το επιθυμητό αντίθετο της αντρικής αποφασιστικότητας και ευθύτητας, που μπορεί να επιτευχθεί ικανοποιητικά μόνο όταν ο άντρας είναι σε θέση να απαλλαγεί από κάθε αμφίβολο, αμφιταλαντευόμενο, ασαφές και μπερδεμένο στοιχείο, προβάλλοντας το επάνω σε κάποιο γοητευτικό παράδειγμα γυναικείας αθωότητας (σ.σ. αθώες Παρθένοι, αθώες Δίδυμοι…).
Εξαιτίας της παθητικότητας που χαρακτηρίζει την γυναίκα και των συναισθημάτων κατωτερότητας που την κάνουν να παίζει συνεχώς την πληγωμένη αθώα, ο άντρας παίζει έναν ιδιαίτερα ελκυστικό ρόλο: έχει το προνόμιο να ανέχεται τις γνωστές γυναικείες ανοησίες με πραγματική ανωτερότητα και μεγαλοψυχία, σαν ένας αληθινός ιππότης. Η διαβόητη ανικανότητα της κοπέλας είναι μια ειδική περίπτωση. Η κόρη είναι σε τέτοιο βαθμό προέκταση της μητέρας της, ώστε όταν την πλησιάζει ένας άντρας συγχύζεται και ταράζεται. Δεν ξέρει απολύτως τίποτε. Είναι τόσο άπειρη και έχει τόσο τρομερή ανάγκη από βοήθεια, ώστε ακόμα και ο πιο ευγενικός θαυμαστής της, μετατρέπεται σε έναν τολμηρό απαγωγέα, που κλέβει με κτηνώδη τρόπο την αθώα κόρη από την στοργική μητέρα! Μια τέτοια υπέροχη ευκαιρία που επιτρέπει στον άντρα να παραστήσει τον Δον Ζουάν, δεν εμφανίζεται κάθε μέρα, και επομένως του δίνει ένα ισχυρό κίνητρο. Έτσι άρπαξε την Περσεφόνη ο Πλούτωνας (σ.σ. στα λόγια μου έρχεσαι Κάρλ- ή μήπως εγώ στα δικά σου;) από την απαρηγόρητη μητέρα. Αλλά μετά από την παρέμβαση των θεών, ο Πλούτωνας αναγκάστηκε να παραχωρεί την γυναίκα του κάθε καλοκαίρι στην πεθερά! Ο προσεκτικός αναγνώστης θα παρατηρήσει οτι οι θρύλοι δεν βγαίνουν τυχαία!.»
.
Δ’ Τύπος
(Γυναίκα με Αντίσταση στην Μητέρα)
Εδώ συναντάμε την Αιγόκερω, καθώς και το δίπολο Λέων-Υδροχόος.
Κ. Γιούνγκ: »Σε αυτό τον τύπο το πρόβλημα δεν είναι η υπερανάπτυξη ή ατροφία των θηλυκών ενστίκτων, αλλά η συντριπτική αντίσταση απέναντι στην μητρική υπεροχή, που συχνά αποκλείει κάθε άλλο στοιχείο από την ζωή της κόρης. Το σύνθημα αυτής της γυναίκας είναι: Οτιδήποτε, αρκεί να μη μοιάζει με την μητέρα! Από τη μια η κόρη νιώθει μια γοητεία από την μητέρα της, από την άλλη ποτέ δεν φτάνει στο σημείο της ταύτισης. Έχουμε ωστόσο μια ανάπτυξη του Έρωτα, όπως στον Β’ τύπο, που εξαντλείται εδώ σε μια ζηλιάρικη αντίσταση. Η γυναίκα αυτή ξέρει τι ΔΕΝ θέλει, δεν έχει όμως την παραμικρή ιδέα για το τι θα μπορούσε να διαλέξει για δική της μοίρα. Όλα της τα ένστικτα είναι συγκεντρωμένα πάνω στην μητέρα της, σε μια αρνητική μορφή αντίστασης, κι επομένως δεν μπορεί να τα χρησιμοποιήσει για να φτιάξει μια δική της ζωή. Αν κατορθώσει να φτάσει μέχρι τον γάμο, θα παντρευτεί μόνο και μόνο για να ξεφύγει από την μητέρα της- ή κατά μια διαβολική σύμπτωση θα διαλέξει έναν σύζυγο που έχει όλα τα χαρακτηριστικά της μητέρας της!
Όλες οι ενστικτώδεις διεργασίες συναντούν απροσδόκητα εμπόδια: είτε η σeξουαλικότητα δεν λειτουργεί σωστά, ή τα παιδιά είναι ανεπιθύμητα, τα μητρικά καθήκοντα της φαίνονται αφόρητα, ή αντιδρά στις απαιτήσεις του έγγαμου βίου με ανυπομονησία και εκνευρισμό. Πρόκειται για μια ξεροκέφαλη αντίδραση απέναντι στην δύναμη της μητέρας με όποια μορφή κι αν παρουσιάζεται. Η αντίσταση στην μητέρα σαν μήτρα, εμφανίζεται συχνά με διαταραχές στην εμμηνόρροια, προβλήματα στην εγκυμοσύνη, απέχθεια για την εγκυμοσύνη,κτλ.
Η μητέρα ως materia, ως ύλη δηλαδή, μπορεί να κρύβεται πίσω από την μανία αυτών των γυναικών για υλικά αγαθά και αντικείμενα, για τον αδέξιο τρόπο που χειρίζονται αυτά τα αντικείμενα καθώς και το κακό τους γούστο στα ρούχα… (σ.σ. ούπς, φίλες Αιγόκεροι). Βέβαια, η αντίσταση προς την μητέρα μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη της διάνοιας (σ.σ. στην περίπτωση της Υδροχόοου), με σκοπό την δημιουργία μιας σφαίρας δραστηριοτήτων στην οποία η μητέρα δεν μπορεί να έχει πρόσβαση. Αυτή η καλλιέργεια δεν γίνεται για χάρη του άντρα, όσο κι αν φαίνεται ότι θέλει να τον εντυπωσιάσει με το προσποιητό διανοητικό της ενδιαφέρον στην πραγματικότητα απλώς τον ζαλίζει. Πραγματικός σκοπός της είναι να τσακίσει την υπεροχή της μητέρας, με την συνεχή διανοητική κριτική, με τις ανώτερες γνώσεις της, έτσι ώστε να της απαριθμεί τις βλακείες της, τα λογικά λάθη της και την ελλιπή της μόρφωση (σ.σ. να κάτι που θα έκανε μια Λέων). Η διανοητική ανάπτυξη συχνά συνοδεύεται από γενικά αντρικά χαρακτηριστικά.»