Το εύφορο πέρασε από αυτήν κι έγιναν οι κάμποι, οι πέτρες και τα χοντράδια έπεσαν στη γη και γεννήθηκαν τα Άγραφα...
Απομακρυσμένα από το θόρυβο και την ένταση της πόλης......
τα Άγραφα είναι από τα χωριά που λειτουργούν σαν μηχανή του χρόνου για τον επισκέπτη.
Γραφικά, μικρά και παραδοσιακά χωριουδάκια καθώς είναι έξι στον αριθμό με έδρα το ομώνυμο, τα Άγραφα αποτελούν αναμφίβολα πρότυπο γνήσιων ελληνικών οικισμών.
Ο Άγγλος ιστορικός Φίνλεϊ έγραψε για την περιοχή:
"Εκείνοι που κατοικούσαν στα Άγραφα είχαν χαρακτήρα ελεύθερου ανθρώπου και τους ξεχώριζε θάρρος και πνεύμα ανεξαρτησίας σε τέτοιο βαθμό που δεν συναπαντιόταν στα υπόλοιπα μέρη της Ελλάδας...
"Αυτό μπορεί κανείς εύκολα να το διακρίνει μέχρι και σήμερα από τους λιγοστούς αλλά φιλόξενους κατοίκους τους, που με κάθε ευκαιρία δεν κρύβουν πως εκεί πάνω δεν έχουν ανάγκη ούτε τη πόλη, ούτε τα υλικά της...
Το χωριό τους είναι πλούσιο σε αγαθά, που πολλές φορές μάλιστα αποτελούν και το μυστικό της μακροζωίας τους!
Επτά παραδοσιακά χωριουδάκια.
* Άγραφα: Πρόκειται για ένα χωριό με πλούσια ιστορία και απαράμιλλο φυσικό κάλλος, χτισμένο σε ένα οροπέδιο 880 μέτρων στην πλαγιά του Κουκουρούντζου, ενώ είναι περιτριγυρισμένο από φαράγγια του ποταμού Αγραφιώτη. Έχει συνολικά γύρω στους 200 κατοίκους το χειμώνα και απέχει 70 χιλιόμετρα από το Καρπενήσι.
* Επινιανά: Τα Επινιανά είναι κτισμένα σε ένα οροπέδιο με υψόμετρο 1.000 μέτρων. Πρόκειται για ένα παραδοσιακό κτηνοτροφικό χωριό, το οποίο ραγδαία εξελίσσεται σε τουριστικό προορισμό για φυσιολάτρες, πεζοπόρους και ορειβάτες, καθώς είναι το ορεινότερο του Δήμου Αγράφων. Έχει μοναδική θέα το φαράγγι Τρύπα Αγραφιώτη και το μοναστήρι της Παναγίας της Στάνας.
* Μάραθος : Ο Μάραθος είναι χτισμένος σε υψόμετρο 890 μέτρων ανατολικά του ποταμού Αγραφιώτη, ανάμεσα στις κορυφές της Κόφτας, του Προσηλιάκου, της Πυραμίδας, του Μούσκου, της Αμπάρας και του Ουρανού.
* Βραγγιανά : Τα Βραγγιανά είναι ένα ιστορικό κεφαλοχώρι, κτισμένο σε υψόμετρο 1.080 μέτρων. Απέχει 17 χιλιόμετρα από τα Άγραφα και 37 από την αρχή του χωματόδρομου στον Κρέντη. Το χειμώνα έχει μόνο 60 κατοίκους, οι οποίοι ασχολούνται κυρίως με την κτηνοτροφία.
* Μοναστηράκι : Το Μοναστηράκι, που είναι χτισμένο πάνω από τη βορειοδυτική όχθη του Αγραφιώτη, σε υψόμετρο 660 μέτρων, αποτελούσε μέχρι το 1998 μαζί με τον οικισμό Σίχνικο ξεχωριστή κοινότητα κι έχει συνολικά γύρω στους 70 κατοίκους το χειμώνα.
* Τρίδεντρο : Το Τρίδεντρο είναι ένα πανέμορφο και παραδοσιακό χωριό, χτισμένο στην πλαγιά της δυτικής όχθης του Αγραφιώτη, σε υψόμετρο 980 μέτρων. Κριμένο κάτω από κορυφές Κοτρώνα, Άη Λιάς, Καυκιά, Πετρωτά και Αγριοκυδωνιά, είναι από μικρότερα χωριά του δήμου, με 50 μόνιμους κατοίκους το χειμώνα.
* Τραβάτο : Το Τραβάτο είναι ένα παραδοσιακό κτηνοτροφικό χωριό στο βορειότερο άκρο του Δήμου Αγράφων.
Έχει υψόμετρο 1.060 μέτρα και περιβάλλεται από τις κορυφές Ντεληδήμι, Κλαράκι, Τσούκα Σάκκα, Τρία Σύνορα, Άγιος Μηνάς και Άη - Λιάς.
Απέχει 16 χλμ. από τα Άγραφα και 36 χλμ. από την αρχή του χωματόδρομου στον Κρέντη, ενώ έχει μόλις 20 κατοίκους.
Η ιστορία του τόπου
Ο τόπος κατοικείται ήδη από το 1500 π.Χ., ενώ κατά την εποχή της Τουρκοκρατίας αποτέλεσε φυλάκιο των Ελλήνων, οι οποίοι ανέπτυξαν σιγά σιγά εκεί σχολεία και ανώτατες σχολές, προσελκύοντας διάσημους λόγιους της εποχής.
Με τη βοήθεια αυτών αλλά και της ίδιας της γεωμορφολογίας του μέρους, η κλεφτουριά βρήκε στα Άγραφα την έδρα της και η επανάσταση έναν πολύ σημαντικό αρωγό.
Η κλέφτικη δράση του Αντώνη Κατσαντώνη στην περιοχή άφησε εποχή, ενώ ο ίδιος μνημονεύεται ακόμα ως σημαντικός ήρωας από τους κατοίκους των Αγράφων.
Κατά την περίοδο της Κατοχής, τα Άγραφα δίνουν ξανά δυναμικό παρόν με τα αντάρτικα σώματα του ΕΛΑΣ και του ΕΔΕΣ που συγκρούονται εκεί, φιλοξενώντας μάλιστα τη λεγόμενη "Επαναστατική Κυβέρνηση του Βουνού" και διαθέτοντας στη Νεβρόπολη το μοναδικό στην Ευρώπη συμμαχικό αεροδρόμιο.
Με τη λήξη των πολέμων, όμως, και με τη μετανάστευση γνώρισε κι αυτός ο τόπος την ίδια εγκατάλειψη με τους περισσότερους απομακρυσμένους της χώρας, και χρειάστηκαν πολλά χρόνια και συστηματική προσπάθεια από τις κοινότητες για να ανακάμψει.
info@isfina.gr
0 Σχόλια