Σγουρός ή πλατύφυλλος, φουντωτός ή μαμούθ, ο βασιλικός είναι το πιο αγαπημένο από όλο τα μυρωδικά και στολίζει αυλές και μπαλκόνια σε κάθε γωνιά της Ελλάδας.
Κατάγεται από την Ινδία, όπου θεωρείται ιερό φυτό του Βιανού και του Κρίσνα, και φαίνεται ότι από εκεί το έφερε ο Μέγας Αλέξανδρος στην Ελλάδα, δίνοντάς του και το σημερινό του όνομα :
το του Βασιλέως φυτό, το βασιλικόν.
Ήδη από την αρχαιότητα συνδεόταν με έντονους συμβολισμούς, σύμβολο του έρωτα για τους Ρωμαίους και του θανάτου για τους Έλληνες, ενώ οι Γαλάτες τον χρησιμοποιούσαν μαζί με
νερό σε τελετές εξαγνισμού
Σημαντική είναι η σχέση του με την ορθόδοξη χριστιανική πίστη, ιδιαίτερα στον αγιασμό την ημέρα του Σταυρού, αφού, σύμφωνα με το θρύλο, βασιλικός φύτρωσε πάνω από τον τάφο του Χριστού και με το έντονο άρωμά του οδήγησε την Αγία Ελένη να τον ανακαλύψει. "Όπου φυτρώνει βασιλικός δεν πάει το κακό", υποστηρίζει άλλωστε η ελληνική λαϊκή παράδοση.
* Κοινός ή Πλατύφυλλος;
Ο βασιλικός είναι ετήσιο ποώδες φυτό, της οικογενείας των Χειλανθών. Το ύψος του μπορεί να φτάσει τα 60 εκ. και υπάρχουν πολλές ποικιλίες: ο κοινός, ο μεγάλος, ο μικρόφυλλος ή νάνος, ο πλατύφυλλος της Γένοβας, που με τα φύλλα του φτιάχνουμε τη σάλτσα πέστο (ή πιστού, όπως τη λένε στην Προβηγκία), και ο βασιλικός της Νάπολης, με τα γιγάντια φύλλα σαν του μαρουλιού. Πιο σπάνιος είναι ο χειμερινός, τον οποίο βρίσκουμε μόνο σε φυτώρια, ενώ οι υπόλοιποι πωλούνται σε ανθοπωλεία, ακόμη και σε μανάβικα ή σούπερ μάρκετ, ιδιαίτερα ο πλατύφυλλος.
Ο βασιλικός αγαπά το μεσογειακό κλίμα με τους ήπιους και σύντομους χειμώνες και τα δροσερά καλοκαίρια με τη μεγάλη ηλιοφάνεια, ενώ δεν αντέχει σε θερμοκρασίες χαμηλότερες των 10 β C. Μεγαλώνει εξαιρετικά τόσο στο παρτέρι του κήπου ή της αυλής όσο και σε γλάστρες ή ζαρντινιέρες, αρκεί τα φυτά να έχουν απόσταση μεταξύ τους μεγαλύτερη των 20 εκατοστών, για να προσλαμβάνουν εύκολα ήλιο και αέρα και να φουντώσουν με άνεση.
* Φαρμακευτικές ιδιότητες
Ο βασιλικός ήταν από την αρχαιότητα γνωστός για τις φαρμακευτικές του ιδιότητες, το ρόφημα του βασιλικού ενισχύει τη μνήμη, καταπραΰνει τους νευρικούς πονοκεφάλους και μεταξύ άλλων, είναι εξαιρετικό χωνευτικό και τονωτικό. Για να φτιάξουμε ρόφημα, σιγοβράζουμε σε 1 φλιτζ. τσαγιού νερό τα φύλλα από 2 μικρά κλαδάκια φρέσκο βασιλικό ή 1 κουτ.γλυκού ξερό. Σημαντική επίσης είναι η αντισηπτική του ιδιότητα, αφού μερικά κλαράκαι βασιλικού μέσα σε νερό το εμποδίζουν να μουχλιάσει. Επίσης είναι γνωστό εντομοαπωθητικό, γι αυτό και στα μποστάνια συνηθίζουν να τον φυτεύουν ανάμεσα σε κηπευτικά, ιδίως στις μελιτζάνες, συχνά μαζί με κατυφέδες, γιατί απομακρύνει τον τετράνυχο, το έντομο - εχθρό της μελιτζάνας.
* Μυστικά για υγιή βασιλικό
- Καλό και καθημερινό πότισμα:
Όπως σε όλα τα φυτά, αποφεύγουμε το πότισμα τις ώρες με την έντονη ζέστη, γιατί αφενός εξατμίζεται γρήγορα το νερό, αφετέρου οι σταγόνες του νερού δρουν σαν μεγεθυντικοί φακοί, επιτρέποντας στον ήλιο να κάψει και να τρυπήσει τα φύλλα. Καλό είναι επίσης να δροσίζουμε τα φύλλα του με λίγο νεράκι, που θα ρίξουμε είτε με ποτιστήρι - "βροχή" είτε ραντίζοντάς τα με τα χέρια μας.
- Άφθονη ηλιοφάνεια
Ο βασιλικός έχει ανάγκη από τουλάχιστον 5 ώρες ήλιο την ημέρα. Το μέρος πρέπει να αερίζεται, αλλά να μην το χτυπά δυνατά ο άνεμος.
- Προσοχή στην άνθηση.
Η ανθοφορία του είναι Ιούνιο - Σεπτέμβριο. Για να διατηρήσουμε το φυτό ακμαίο και ζωηρό κόβουμε τις κορυφές από τους βλαστούς λίγο πριν από την άνθιση. Τότε κόβουμε φύλλα για μαγειρική χρήση, γιατί τότε εμφανίζουν τη μεγίστη περιεκτικότητα σε αιθέρια έλαια και επομένως άρωμα.
γαστονόμος
0 Σχόλια