Ελασσόνα, η κρυφή πόλη Elassona

Η Ελασσόνα βρίσκεται στο κέντρο σχεδόν της Ελλάδας, βόρεια της Λάρισας, στον ομώνυμο νομό, κτισμένη αμφιθεατρικά στους πρόποδες μιας σειράς λόφων, στη νότια πλευρά του Ολύμπου.

Την πόλη τη διασχίζει ο Ελασσονίτης ποταμός που εκβάλλει στον Πηνειό και τη χωρίζει σε δύο μέρη, την παλιά πόλη που είναι χτισμένη στους πρόποδες του λόφου της Ολυμπιώτισσας και ονομάζεται Βαρόσι, και στη νέα πόλη που απλώνεται στη δεξιά όχθη του ποταμού.

Τα δύο μέρη της πόλης συνδέουν τρεις γέφυρες και ένα παλιό τοξωτό γεφύρι, που είναι κι ένα από τα αξιοθέατα της περιοχής.

Ο ταξιδιώτης που περνάει απλώς μέσα από την Ελασσόνα αποκομίζει μια μάλλον αδιάφορη εντύπωση. Αν όμως περιδιαβεί την μικρή πόλη η εντύπωση αλλάζει. Από τα νεολιθικά ευρήματα κοντά στην ακρόπολη της προκύπτει πως η ιστορία της ξεκινάει από τη νεολιθική εποχή.
Η ονομασία της πάντως προέρχεται από την Περραιβική πόλη Ολουσσώνα.
Αναφέρεται  στην Ιλιάδα του Ομήρου επειδή πήρε μέρος στον Τρωικό πόλεμο μαζί με τον ηγεμόνα της, Πολυκλείτη, ως "λευκή ολοοσσών" λόγω των πλουσίων κοιτασμάτων γύψου και κιμωλίας που υπήρχαν στη περιοχή.
Τη Βυζαντινή περίοδο ο αυτοκράτορας Ιουστιανός (6ο αι. μ.Χ.) έκτισε το φρούριο της ακρόπολης και τείχη επειδή η Ελασσόνα ήταν "πόλη - κλειδί", καθώς όποιος την κατείχε, είχε και τον έλεγχο του Ελληνικού Βασιλείου των Β.Δ.συνόρων

Κατά την τουρκοκρατία, ο στρατηγός Τουραχάν έφερε στην Ελασσόνα τουρκικό πληθυσμό και τη μεταμόρφωσε σε αμιγή τουρκική πόλη, έδρα επαρχίας Οθωμανών. ΄'Οσοι Έλληνες υπήρχαν, κατοικούσαν στη συνοικία πέρα από το ποτάμι, στο λεγόμενο "Βαρόσι". Εκεί εγκαταστάθηκαν τον 18ο αιώνα και Βλάχοι από την Πίνδο και τον Όλυμπο.
Σήμερα η Ελασσόνα είναι συγκοινωνιακός κόμβος τοπικού αλλά και υπερτοπικού χαρακτήρα και αποτελεί κυριολεκτικά μοναδικό σημείο αναφοράς για τις δραστηριότητες των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής του βόρειου τμήματος του νομού Λάρισας.
Έχει αξιόλογη τοπική αγορά όπου συγκεντρώνεται το μεγαλύτερο μέρος των οικονομικών συναλλαγών της περιοχής.

Αξιοθέατα
Περπατήστε στην παλιά πόλη και επισκεφθείτε την Ιερά Μονή της Παναγίας της Ολυμπιώτισσας. Ακόμη το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Ελασσόνας (Μαυροδήμου 1). Έξω από την Ελασσόνα στο Χάνι Χατζηγιώργου (20ο χλμ Ελασσόνας-Κοζάνης) θα βρείτε το Μουσείο Μάχης Σαρανταπόρου.
Περίπου 5 χλμ από την Ελασσόνα βρίσκεται η Τσαρίτσανη, το "μικρό Παρίσι" του 18ου αιώνα.

Το σλάβικο όνομα του οικισμού σημαίνει "βασιλική". Διατηρούνται μερικά παλιά αρχοντικά και εκκλησίες. Μιά από αυτές, ο Άγιος Νικόλαος είναι ένα αριστούργημα μεταβυζαντινής τέχνης (1600 - 1800). Στον νάρθηκά της απεικονίζονται οι αρχαίοι φιλόσοφοι.
Στα ΒΔ της Τσαρίτσανης σε υψόμετρο 950 μ. βρίσκεται το μοναστήρι Βαλέστικο. Η παράδοση λέει ότι η θαυματουργή εικόνα της εκκλησίας θεράπευσε τον γιο κάποιου Βούλγαρου αξιωματούχου, ο οποίος σε ένδειξη ευγνωμοσύνης έκτισε τη μονή και της έδωσε το όνομα βαλέστικο = παιδί.
* Μέσω Λαρίσης - Τυρνάβου απέχει από την Αθήνα 370 χλμ.