Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

Human Rights Day
Στις 10 Δεκεμβρίου η Παγκόσμια Ημέρα των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων γιορτάζεται και πάλι σε ανάμνηση της υπογραφής της Παγκόσμιας Διακήρυξης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, που έγινε από τη γενική συνέλευση του ΟΗΕ, στις 10 Δεκεμβρίου 1948.
Όραμα των εμπνευστών της, ήταν ένας κόσμος με δικαιώματα και ατομικές ελευθερίες χωρίς διακρίσεις και περιορισμούς.
Άν και δυστυχώς οι συνεχείς παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε ολόκληρο τον κόσμο και συναφή απαράδεκτα φαινόμενα όπως η διάκριση σε βάρος της γυναίκας, ο πάσης φύσης ρατσισμός, η διακριτική μεταχείριση, η διαφθορά, η εκμετάλλευση της παιδικής εργασίας, οι δια της βίας εξαφανίσεις προσώπων (αγνοούμενα πρόσωπα), η διακίνηση γυναικών που εξωθούνται προς την πορνεία, η βία στην οικογένεια, οι ένοπλες επεμβάσεις και εισβολές κρατών σε άλλα κράτη, ο εσωτερικός εκτοπισμός, οι γενοκτονίες, η χρήση βασανιστηρίων κ.α. αποδυκνείουν ότι υπάρχει πολύς δρόμος ακόμη μπροστά μας για να φθάσουμε στο ιδεατό επίπεδο προστασίας ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Η 10η Δεκεμβρίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, λόγω του ότι ακριβώς εκείνη τη μέρα, το 1948, η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών υιοθετούσε την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Η Διακήρυξη αυτή, που υιοθετήθηκε από πάμπολλα κράτη της εποχής, τα οποία πρέπει να σημειωθεί ότι είχαν πολλές διαφορές μεταξύ τους όσον αφορά την κοινωνική και οικονομική τους οργάνωση, αντικατόπτριζε την τάση της διεθνούς κοινωνίας να προχωρήσει επιτέλους, σε ουσιαστική έννομη προστασία, της μέχρι εκείνη την περίοδο ύπαρξης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων απλά ως φιλοσοφικής κατασκευής. Με την Οικουμενική Διακήρυξη, καταγράφηκε και αναγνωρίστηκε μία πληθώρα δικαιωμάτων, όπως, ανάμεσα σε άλλα, το δικαίωμα ζωής, η απαγόρευση των διακρίσεων, η απαγόρευση της δουλείας, η απαγόρευση των βασανιστηρίων, το τεκμήριο αθωότητας.

Την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, η οποία παρά το ότι ήταν ένα διακηρυκτικής φύσης κείμενο σε μεγάλο βαθμό υιοθετήθηκε σταδιακά ως εθιμικό διεθνές δίκαιο, ακολούθησαν κείμενα με δεσμευτική νομική ισχύ, όπως τα δύο διεθνή Σύμφωνα ( Διεθνές Σύμφωνο για τα Αστικά και Πολιτικά Δικαιώματα και Διεθνές Σύμφωνο για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτιστικά Δικαιώματα), η Σύμβαση για την Εξάλειψη Κάθε Μορφής Ρατσισμού, η Σύμβαση για την Εξάλειψη των Διακρίσεων κατά της Γυναίκας κ.α. Σε περιφερειακό επίπεδο, υιοθετήθηκαν στην αμερικανική ήπειρο η (παν)Αμερικανική Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, στην αφρικανική ήπειρο ο Αφρικανικός Χάρτης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και των Λαών και στην Ευρώπη η Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η οποία μάλιστα παρέχει ένα αρκετά δυναμικό από
άποψη επιβολής σύστημα, μέσα από την ύπαρξη του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Από το 1948 μέχρι σήμερα, έχουν γίνει πολλά στον τομέα της προστασίας και αποκατάστασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Νοσηρά φαινόμενα, που εμπεριείχαν σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων όπως οι φυλετικές διακρίσεις γενικότερα και το απαρτχάιντ ειδικότερα έχουν καταργηθεί ή μειωθεί σημαντικά, πολιτιστικά δικαιώματα προσώπων που ανήκουν σε αυτόχθονες πληθυσμούς έχουν κυριαρχήσει ακόμη και εις βάρος οικονομικών συμφερόντων και η ελευθερία της έκφρασης είναι σήμερα πολύ πιο ευρεία από ότι στο παρελθόν, τα βασανιστήρια δεν αποτελούν πλέον τον κυρίαρχο τρόπο ανάκρισης υπόπτων και απόσπασης πληροφοριών κλπ.

Για εμάς τους Κύπριους η πρόκληση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι διπλή. Από τη μία, όπως η Τιτίνα Λοϊζίδου και άλλοι συμπατριώτες μας, οφείλουμε να διεκδικούμε την άμεση και άνευ όρων αποκατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μας που παραβιάζονται μαζικά λόγω της τουρκικής εισβολής-κατοχής και διχοτόμησης της πατρίδας μας. Από την άλλη, οφείλουμε να σεβόμαστε απόλυτα και άνευ όρων τα ανθρώπινα δικαιώματα όλων των συμπατριωτών μας (Ελλήνων, Τούρκων, Αρμενίων, Λατίνων, Μαρωνιτών και κάθε άλλων νομίμων κατοίκων της Κύπρου) και να διεκδικούμε από το κράτος μας τη συνεχή βελτίωση του επιπέδου προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των όσων διαμένουν στις ελεγχόμενες από την Κυπριακή Δημοκρατία περιοχές της. Αυτά τα δύο σημεία είναι άλλωστε πλήρως αλληλεξαρτώμενα. Μόνο μία κοινωνία με ψηλή κουλτούρα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ψηλό δείκτη προστασίας τους μπορεί να διεξάγει ένα αποτελεσματικό και πειστικό αγώνα για τον τερματισμό της κατοχής για την αποκατάσταση των παραβιασθέντων από την Τουρκία ανθρωπίνων δικαιωμάτων μας.

Ο αγώνας για την αποκατάσταση και για τη συνεχή προστασία και διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι μονόδρομος. Το ρολόι δεν πρέπει ποτέ να γυρίσει πίσω στο Μεσαίωνα ή και σε άλλες σκοτεινές εποχές όπου ο σεβασμός στην αξία του ανθρώπου και στα δικαιώματά του ήταν από ελάχιστος ανύπαρκτος. Κι αν κάποιοι πιστεύουν ότι ο αγώνας για τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι μάταιος, ότι η μέρα όπου τα ανθρώπινα δικαιώματα θα τυγχάνουν πλήρους σεβασμού είναι ουτοπία και ότι πρέπει να δεχόμαστε τις υπαγορευμένες από τη ρεάλπολιτικ «πραγματικότητες» και Τη θυσία ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο βωμό πολιτικών σκοπιμοτήτων, ας σκεφθούν ότι ήδη έχουν γίνει τις τελευταίες δεκαετίες πολλά βήματα μπροστά , ότι έχουν αλλάξει πολλά και ας αντιληφθούν το πολύ απλό αξίωμα ότι η ουτοπία του σήμερα, είναι η πραγματικότητα του αύριο.