Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος 28η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940

Το πρωινό της 28ης Οκτωβρίου 1940 ο Ιταλός πρέσβης Γκράτσι, παρουσίασε στον Έλληνα πρωθυπουργό Ιωάννη Μεταξά το τελεσίγραφο της κυβέρνησής του, εισπράττοντας την αναμενόμενη σε τέτοιες περιπτώσεις ελληνική απάντηση.

Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος κτύπησε την πόρτα και της Ελλάδας, παρά τις προσπάθειες τις οποίες η χώρα είχε καταβάλει για να τον αποφύγει.
Η ορμητικότητα του Ελληνικού Στρατού, η αυθόρμητη παλλαϊκή υποστήριξη του αγώνα και οι ορεινοί όγκοι της Ηπείρου κατέστησαν
εφικτή όχι μόνο την αποτελεσματική απόκρουση των ιταλικών στρατευμάτων αλλά και μια θεαματική αντεπίθεση των Ελλήνων μέσα στο αλβανικό έδαφος.
Η Μάχη της Ελλάδας, που κάλυψε συνολικά ένα διάστημα 216 ημερών, εξελίχθηκε από την αρχική άμυνα του πάτριου εδάφους, σε σφοδρή αντεπίθεση, η οποία απέδωσε την κατάληψη σημαντικών πόλεων της Βορείου Ηπείρου.
Πέρα όμως από τις πολεμικές επιχειρήσεις, υπάρχουν γεγονότα και συμβάντα, τα οποία δεν έχουν αναλυθεί επαρκώς από την ελληνική ιστοριογραφία. Από πολύ νωρίς η Ιταλίας έστρεψε την προσοχή της στα Βαλκάνια.
Η άνοδος του Μουσολίνι στην εξουσία (1922) αποτέλεσε την αφορμή για την εκτόνωση των ανικανοποίητων από τη συνθήκη των Βερσαλλιών, εθνικιστικών τάσεων των μικρομεσαίων ιταλικών στρωμάτων.
Η καθιέρωση του "Mare Nostrum" και η δημιουργία μιας "Ιταλικής Αυτοκρατορίας" μέχρι τον Ατλαντικό και τον Ινδικό Ωκεανό, οριοθετούσαν τη φασιστική πολιτική. Άμεσοι στόχοι της Ρώμης αποτέλεσαν η Γιουγκοσλαβία, η Αλβανία και η Ελλάδα.
Η κατάκτηση της Αλβανίας και ο άνανδρος τορπιλισμός του ελληνικού καταδρομικού " Έλλη ", υπήρξαν τα πρώτα βήματα της επεκτατικής πολιτικής της Ιταλίας στα Βαλκάνια.

Πέρα από τα σχεδόν στερεότυπα που αναφέρονται κάθε φορά για τον Ελληνοϊταλικό πόλεμο, είναι σημαντικό να διαπιστώσει κανείς, με βάση τα επίσημα ιταλικά κείμενα, πώς είδαν οι ίδιοι οι Ιταλοί την αντιπαράθεσή τους με τους Έλληνες , που επιτέθηκαν εναντίον της Ελλάδας, με τη βεβαιότητα μιας κεραυνοβόλου επιτυχίας, ανάλογης με εκείνες που είχαν σημειώσει οι Γερμανοί.
Η αισιοδοξία αυτή ήταν διάχυτη τόσο στον ιταλικό λαό όσο και στο Ιταλικό Γενικό Επιτελείο. Πολύ σύντομα όμως ο ενθουσιασμός έδωσε τη θέση του στην απογοήτευση.
Στην ιστορία είναι γνωστό ότι η αξία του ηττημένου δίνει δόξα στον νικητή.

Ήρωες στον πόλεμο δεν υπήρχαν μόνο από την πλευρά των Ελλήνων.
Ο Ιταλικός στρατιώτης εισήλθε στον πόλεμο με ενθουσιασμό. Γρήγορα όμως τα εύθραυστα ιδεολογικά του οράματα κατέρρευσαν μπροστά στη σθεναρή ελληνική άμυνα.
Η αισιοδοξία του εξανεμίστηκε. Συνέχισε όμως να πολεμά παρακινούμενος υπό την αίσθηση του καθήκοντος.
Αν και η μαχητικότητα του Ιταλικού Στρατού έχει αμφισβητηθεί έντονα, τα στοιχεία αποδεικνύουν ότι η ελληνική νίκη υπήρξε αποτέλεσμα υπεράνθρωπης προσπάθειας και πραγματοποιήθηκε αφού καταβλήθηκε βαρύτατο κόστος σε αίμα.
Αναγνωρίζοντας τη μαχητική αξία του Ιταλικού στρατιώτη, ουσιαστικά τιμούμε τους Έλληνες πολεμιστές, οι οποίοι με τον αγώνα τους έδωσαν ελπίδα στην τρομοκρατημένη Ευρώπη για επικράτηση επί του πανίσχυρου Άξονα
Στην ιταλική επίθεση συμμετείχαν και αλβανικές δυνάμεις, αφού η Αλβανία είχε κηρύξει επισήμως τον πόλεμο κατά της Ελλάδας.
Πολλοί Αλβανοί ιστορικοί, όμως, προσπαθούν , διαστρεβλώνοντας την πραγματικότητα να πείσουν ότι οι συμπατριώτες τους δεν συμμετείχαν στον πόλεμο, ή έστω συμμετείχαν δια της βίας.

Τα στοιχεία όμως που υπάρχουν δεν επιδέχονται αμφισβήτηση ως προς τη ενεργό συμμετοχή της Αλβανίας στον πόλεμο του 1940 - 41 κατά της Ελλάδας............
Τα πολεμικά γεγονότα πρέπει να αποτελούν πηγές γνώσεις , εμπειριών και διδαγμάτων. '
Ο Ελληνοϊταλικός πόλεμος, ένα από τα κορυφαία γεγονότα της Νεώτερης Ελληνικής Ιστορίας, αποτελεί μια τέτοια χαρακτηριστική πηγή.
Το άρθρο του τόμου με τίτλο "Ο Ελληνοϊταλικός πόλεμος - κρίσεις επί των επιχειρήσεων" (Εκδόσεις: ΠΕΡΙΣΚΌΠΙΟ e-mail:info@periscopio.gr, www.periscopio.gr) παρουσιάζει το έπος του 1940 στη σωστή του διάσταση και μας προσφέρει πολύτιμα διδάγματα για το μέλλον.
Η αναπάντεχη για όλους ελληνική νίκη κατά των Ιταλών αποτέλεσε το πρώτο συμμαχικό πλήγμα κατά των δυνάμεων του Άξονα και χαιρετίστηκε με ενθουσιασμό από ολόκληρο τον ελεύθερο κόσμο. Η σημασία της νίκης ήταν ταράστια.
Διέλυσε το μύθο της παντοδυναμίας του Άξονα, ενθάρρυνε αποφασισμένους και διστακτικούς λαούς να αντισταθούν, κατέστρεψε το γόητρο του Μουσολίνι και ανέτρεψε το χρονοδιάγραμμα του Χίτλερ για την επίθεση εναντίον της Σοβιετικής Ένωσης.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΣΠΑΝΟΣ , Ιστορικός.