Καθρέφτη, καθρεφτάκι μου...

Είναι το πρώτο πράγμα που κάνουμε όταν σηκωνόμαστε από το κρεβάτι, να κοιταχτούμε στον καθρέφτη, κι ύστερα να προσπαθήσουμε να φέρουμε το πρόσωπό μας σε μια αξιοπρεπή κατάσταση. Είναι και το τελευταίο πράγμα που κάνουμε πριν κοιμηθούμε, να ρίξουμε μια ματιά στον καθρέφτη, πλένοντας τα δόντια μας ή το πρόσωπό μας. Ενδιάμεσα, μέσα στην ημέρα, ας υπολογίσει ο καθένας μας πόσες....

φορές κοιτάζεται στον καθρέφτη.
Αν το καλοσκεφτείτε όμως, εκτός από την κοκεταρία μας, το κοίταγμα στον καθρέφτη είναι και μια μορφή επιβεβαίωσης ότι "όλα είναι στη θέση τους". 'Οτι ο εαυτός μας εξακολουθεί να είναι "στη θέση του"!
Σκεφτείτε μια μέρα ο καθρέφτης να σας επέστρεφε ένα άλλο είδωλο. Μπρρ! Θρίλερ! Ακόμη κι αν ήταν ένα πανέμορφο πρόσωπο και σώμα!

* Καθρέφτης της ψυχής ή κλέφτης της ψυχής;
Ο καθρέφτης, εκτός από χρηστικό αντικείμενο, είναι και πολύ δυνατό σύμβολο. Στα παραμύθια αφθονούν οι μαγικοί καθρέφτες:
Στη "Χιονάτη" ο μαγικός καθρέφτης αρνείται τα πρωτεία ομορφιάς στην κακιά μητριά, στον "Άρχοντα των Δαχτυλιδιών" έχει μαντικές ικανότητες, στην "Ωραία και το Τέρας" πληροφορεί την ηρωίδα ότι ο πατέρας της είναι άρρωστος.
 Τέλος, ο κατεξοχήν καθρέφτης της ελληνικής μυθολογίας είναι η λίμνη όπου καθρεφτίστηκε για πρώτη φορά ο Νάρκισσος, με καταστροφικά αποτελέσματα.

Καθρέφτες μαγικοί, καθρέφτες μαντικοί, καθρέφτες που καλούν τις ψυχές των νεκρών...Γιατί άραγε ο καθρέφτης ασκεί τέτοια γοητεία και δέος στην ανθρώπινη σκέψη;
Ίσως γιατί το είδωλο στον καθρέφτη προκαλούσε δέος στον αρχαϊκό άνθρωπο.
"Ποιος είναι αυτός που καθρεφτίζεται εκεί;" σκεφτόταν. Μήπως η ψυχή μου; Αυτό που φεύγει μακριά από το σώμα μετά το θάνατο; Οι ανθρωπολόγοι, που μελετούν αρχαϊκές κοινωνίες, λένε πως σε πολλά μέρη του κόσμου οι άνθρωποι αποφεύγουν να κοιταχτούν στον καθρέφτη, για να μη χάσουν τη δύναμή τους. Μήπως φύγει η δύναμη από το σώμα τους και πάει στο είδωλό τους.

* Από τα παραμύθια και τα σύμβολα στην επιστήμη.
Επίπεδο κάτοπτρο, όπως λέγεται επιστημονικά ο καθρέφτης, είναι το αντικείμενο του οποίου η επιφάνεια ανακλά τις ακτίνες φωτός, με αποτέλεσμα να σχηματίζεται το είδωλο του περιβάλλοντος χώρου πάνω σε αυτήν. Υπάρχουν και τα καμπύλα κάτοπτρα, που σχηματίζουν μεγεθυμένα ή είδωλα υπό σμίκρυνση.
Οι πρώτοι καθρέφτες ήταν λειασμένα φύλλα μετάλλων, αργύρου και χαλκού κυρίως. Σήμερα οι καθρέφτες αποτελούνται από μια λεπτή στρώση αλουμινίου πάνω σε στρώμα γυαλιού.

*  Τα κάτοπτρα του Αρχιμήδη.
Σύμφωνα με τον Λουκιανό, ο Αρχιμήδης, ένας από τους μεγαλύτερους μαθηματικούς, φυσικούς και μηχανικούς της αρχαιότητας, κατάφερε στην πολιορκία των Συρακουσών από τους Ρωμαίους, το 212 π.Χ., να κάψει τα εχθρικά πλοία χρησιμοποιώντας κοίλα κάτοπτρα.

Η μαρτυρία αυτή αμφισβητήθηκε. Το 1973, ο μηχανικός Ιωάννης Σακκάς, με τη βοήθεια του καθηγητή των μαθηματικών Ε.Σταμάτη, έκανε το πείραμα στον Σκαραμαγκά. Χρησιμοποίησε 70 επίπεδα επίχαλκα κάτοπτρα 1,70Χ0,70 μ. και έκαψε από απόσταση 100 μέτρων ομοίωμα ρωμαϊκού πλοίου και ξύλινες βάρκες μέσα στη θάλασσα!
Ελένη Σβορώνου
τεσσα
,