Τα πολλά φρούτα δεν... κάνουν πέρα το γιατρό

Μπορεί η διατροφική αξία τους να μην αμφισβητείται, όμως η υπερκατανάλωσή τους ενοχοποιείται για μια σειρά παρενεργειών, μεταξύ άλλων η αύξηση της αρτηριακής πίεσης, η παχυσαρκία και η οδοντική σήψη
Ενα μήλο την ημέρα μπορεί, κατά κοινή ομολογία, τον γιατρό να κάνει πέρα, αλλά όταν αυτό το ένα γίνει πολλά και αυτά τα πολλά αρχίσουν να συνοδεύονται κι από πλήθος άλλων φρούτων (μπανάνες, φράουλες, κεράσια κ.ά.), τότε ο γιατρός επανέρχεται απειλητικά στο προσκήνιο.
Απαραίτητα συστατικά μιας υγιεινής διατροφής (καθώς είναι πλούσια σε βιταμίνες, ιχνοστοιχεία, φυτικές ίνες και λοιπά αντιοξειδωτικά), τα φαινομενικά αθώα φρούτα και οι φυσικοί χυμοί όταν καταναλώνονται σε μεγάλες ποσότητες μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα όπως παχυσαρκία, οδοντική σήψη και υψηλή αρτηριακή πίεση. Μάλιστα ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος για τους υπέρβαρους, τους διαβητικούς, καθώς και όσους πάσχουν από υψηλή χοληστερόλη, όπως υποστηρίζει στη βρετανική εφημερίδα «Daily Mail» ο δρ Καρέλ Λε Ρου του λονδρέζικου Imperial College.
Οι άνθρωποι συνηθίζουν να ξεχνούν πως τα φρούτα, όπως άλλωστε όλα τα τρόφιμα, περιέχουν και αυτά θερμίδες ικανές να μας επιβαρύνουν με παραπανίσια κιλά. Και όχι απλώς θερμίδες αλλά και φρουκτόζη, ένα φυσικό σάκχαρο το οποίο, σε αντίθεση με την κοινή ζάχαρη, δε δημιουργεί στον οργανισμό αυτό το αίσθημα πληρότητας (το επονομαζόμενο φούσκωμα) με αποτέλεσμα το άτομο να μη σταματά να τρώει. Ενώ η κοινή ζάχαρη «πυροδοτεί» την παραγωγή ινσουλίνης εκ μέρους του οργανισμού (πρόκειται για μια ορμόνη που παίζει πρωτεύοντα ρόλο στον μεταβολισμό των σακχάρων και ειδοποιεί τον εγκέφαλο όταν το σώμα χορτάσει), δυστυχώς δεν ισχύει το ίδιο και για τη φρουκτόζη.

Το πόρισμα
Εκτός αυτού, η τελευταία όταν λαμβάνεται χωρίς μέτρο, φέρεται να αυξάνει τα επίπεδα των τριγλυκεριδίων στο αίμα (και μαζί με αυτά, τον κίνδυνο εκδήλωσης εγκεφαλικών επεισοδίων). Χαρακτηριστικό υπήρξε το πόρισμα πρόσφατης έρευνας του Πανεπιστημίου του Κολοράντο στο πλαίσιο της οποίας, οι επιστήμονες έβαλαν στο μικροσκόπιο 4.500 άτομα χωρίς ιστορικό υπέρτασης και διαπίστωσαν πως όσα εξ αυτών λάμβαναν πάνω από 74 γρ. φρουκτόζης ημερησίως, διέτρεχαν μέχρι και 87% μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν υψηλή αρτηριακή πίεση.
Ενδεικτικά, τα εν λόγω 74 γρ. μπορεί από τη μία να αντιστοιχούν σε 10 μήλα ή 30 πορτοκάλια (ποσότητες πολύ μεγάλες για να τις καταναλώσει κανείς σε μία ημέρα), αλλά από την άλλη περιέχονται σε μόλις 3 φρουτοποτά.
Προβλήματα μπορούν να προκαλέσουν τα φρούτα (κατά κύριο λόγο τα αποξηραμένα και οι χυμοί) και στα δόντια. Πιο συγκεκριμένα, τα όξινα εσπεριδοειδή (πορτοκάλια, λεμόνια, γκρέιπφρουτ, μανταρίνια κ.ά.) φέρονται να μαλακώνουν το σμάλτο των δοντιών, σε κάποιες περιπτώσεις μάλιστα περισσότερο κι από κάποια αμφιλεγόμενα λευκαντικά προϊόντα, όπως αποδεικνύει έρευνα του Πανεπιστημίου του Ρότσεστερ που δημοσιεύθηκε πέρυσι στις ΗΠΑ.
Προκειμένου αυτό να ανακτήσει τη σκληράδα και την ανθεκτικότητά του χρειάζεται περίπου 30 με 60 λεπτά από τη στιγμή της κατανάλωσης του φαγητού ή του ποτού, διάστημα στο οποίο καλό θα ήταν κανείς να μη βουρτσίσει τα δόντια του καθώς ενδέχεται να αφαιρέσει κομμάτια σμάλτου, όπως προειδοποιεί ο καθηγητής Ντάμιεν Ουόλμσλι της Βρετανικής Ενωσης Οδοντιάτρων (BDA).
Επιπλέον, καλό θα ήταν οι όξινοι χυμοί να πίνονται με καλαμάκι και στο πλαίσιο κάποιου γεύματος (το οποίο να περιέχει γάλα ή τυρί), ενώ με φειδώ θα πρέπει να καταναλώνονται και αποξηραμένα φρούτα όπως οι σταφίδες, τα οποία έχουν την τάση να κολλάνε στα δόντια για πολλές ώρες.
Παράλληλα, σύμφωνα με τον δόκτορα Καρέλ Λε Ρου του Imperial College, η καθημερινή διατροφή περισσότερο ευπαθών ομάδων (παχύσαρκοι, διαβητικοί, άτομα με καρδιαγγειακά προβλήματα) θα έπρεπε να περιλαμβάνει μία μερίδα φρούτων και 4 μερίδες λαχανικών. Τελικά, εκείνο που «τον γιατρό τον κάνει πέρα» μάλλον δεν είναι άλλο από το αρχαιοελληνικό «παν μέτρον άριστον».
Γιώργος Σκαφιδάς
askafidas@pegasus.gr