Αποκριά - Παράδοση και έθιμα

Το επίσημο και Βυζαντινό όνομα της Αποκριάς είναι "Απόκρεω" που σημαίνει καρναβάλι.
Η πρώτη εβδομάδα του Τριωδίου, λέγεται Προφωνή ή Προφωνέσιμη, επειδή σε παλαιότερα χρόνια κάποιος ανέβαινε σε ψηλό και προσφωνούσε ότι έρχονται οι απόκριες.
Οι απόκριες, όπως και σε κάθε τόπο, έτσι και στην Ελλάδα είναι μέρες γλεντιού. Δεν είναι Χριστιανική γιορτή, αλλά επιβεβαίωση ειδωλολατρικών εθίμων, που η Εκκλησία μάταια προσπάθησε να σβήσει. Ο Χριστιανισμός τα έχει δεχθεί, επειδή πριν αρχίσει η Μεγάλη Σαρακοστή, που κρατά εφτά εβδομάδες και τότε ο πιστός θα πεινάσει και θα νηστέψει, νιώθει ανάγκη να διασκεδάσει και να ξεσκάσει.
Εκτός όμως από αυτό, ο λαός επιμένει στις πανάρχαιες παραδόσεις των προγόνων του και δεν εννοεί να τις αποχωριστεί.
Βασικό στοιχείο της Αποκριάς είναι οι μεταμφιέσεις και οι έξαλλες εκδηλώσεις των ανθρώπων. Εύθυμο, γεμάτο γέλιο και χαρά, πολύ κρασί και με άφθονο κωμικό στοιχείο, κυλάει κάθε χρόνο στην Ελλάδα το Καρναβάλι.
Μέσα στα σπίτια, έξω στους δρόμους, παντού, οι μέρες το θέλουν να παίρνουν όλοι μέρος στο γλέντι. "'Εξω φτώχεια" βροντοφωνάζει χαρούμενος και ο λαϊκός άνθρωπος, γιατί νιώθει για λίγες στιγμές λυτρωμένος από τον εφιάλτη της φτωχικής ζωής του.
Το σπουδαιότερο λοιπόν στοιχείο της Αποκριάς, είναι το κωμικό στοιχείο. Οι παραστάσεις που γίνονται σε διάφορα χωριά, είναι σατυρικές. Ο λαός μαζεύεται στις πλατείες των χωριών και των πόλεων, σίγουρος ότι και αυτή τη φορά θα δει το πατροπαράδοτο κωμικό θέαμα, που τις περισσότερες φορές έχει σαν θέμα την παρωδία ενός γάμου, βλάχικου ή γύφτικου, ή κάποιου άλλου ακόμα και του "Κουτρούλη το γάμο" ή την παρωδία κάποιου γιατρού παλαιού τύπου, φορτωμένου με όλα τα αστεία σύνεργα της παλιάς επαρχιακής ιατρικής.
Τελειώνοντας, στα τραγούδια της Αποκριάς πάνω στην ξεγνοιασιά του φαγητού και εύθυμου χορού, εκδηλώνεται και ένα μάλλον παράδοξο φαινόμενο: Όλες οι αναποδιές της ζωής, της βιοπάλης μοιάζουν να γίνονται μικρές και ασήμαντες, μπροστά στο κέφι, το γλέντι και τη χαρά αυτών των στιγμών.
Πανελλήνιο σχεδόν, είναι το εύθυμο χορευτικό που κυριαρχεί τις ώρες εκείνες:
Τούτ΄η γη που την πατούμε, όλοι μέσα θε να μπούμε
Τούτ΄η γη με τα λουλούδια, τρώει υιούς και κοπελούδια
Του΄η γη που θα μας φάει, δώστε τις κλοτσιές κι ας πάει.
Βίκη Γρηγοριάδη.