Το βόλεϊ του Ουίλιαμ Μόργκαν

Ο Αμερικανός γυμναστής Ουίλιαμ Μόργκαν παρουσιάζει στις 9 Φεβρουαρίου 1895 στη Μασαχουσέτη των ΗΠΑ, ένα νέο παιχνίδι με μπάλα: το βόλεϊ.
Το βόλεϊ έγινε ένα από τα δημοφιλέστερα αθλήματα στον κόσμο.
Η Διεθνής Ομοσπονδία του Αθλήματος υπολογίζει ότι....

ένας στους 6 κατοίκους του πλανήτη παίζει ή παρακολουθεί αγώνες βόλεϊ.
Παίζεται από δύο ομάδες, αποτελούμενες από 6 παίκτες εκάστη, σε κλειστό γήπεδο διαστάσεων 18x9 μέτρων, χωρισμένο από ένα υψηλό φιλέ. Αντικειμενικός σκοπός κάθε ομάδας είναι να περάσει με τρεις προσπάθειες την μπάλα πάνω από το φιλέ στο χώρο της αντιπάλου της και να κερδίσει πόντο αν η μπάλα αγγίξει το έδαφος. Το παιγνίδι τελειώνει όταν μία ομάδα κερδίσει τρία σετ.
Τα τελευταία χρόνια κερδίζει συνεχώς έδαφος το μπιτς-βόλει (beach volley), που παίζεται στην άμμο, ενώ δημοφιλές είναι ιδιαίτερα στη Βραζιλία το ποδοβόλεϊ (Futevoley), βόλεϊ που παίζεται με τα πόδια.
Πατέρας του βόλεϊ θεωρείται ο αμερικανός γυμναστής Ουίλιαμ Μόργκαν, που εργαζόταν στη Χριστιανική Αδελφότητα Νέων στην πόλη Χόλιοκ της Μασαχουσέτης και ημερομηνία γέννησης του αθλήματος η 9η Φεβρουαρίου 1895. 16 χιλιόμετρα πιο πέρα, στην πόλη Σπρίγκφιλντ, τέσσερα χρόνια νωρίτερα, ο συνάδελφός του Τζέιμς Νάισμιθ είχε επινοήσει το μπάσκετ.
Ο Μόργκαν ήθελε ένα άθλημα λιγότερο βάρβαρο από το μπάσκετ, κατάλληλο για επιχειρηματίες και ανθρώπους μιας κάποιας ηλικίας. Δανείστηκε στοιχεία από το τένις και το χάντμπολ και δημιούργησε το «Μίντονετ», όπως ονόμασε το νέο παιγνίδι, που αργότερα πήρε την ονομασία με την οποία το γνωρίζουμε σήμερα: βόλεϊ-μπολ ή πετοσφαίριση στα ελληνικά.

Ουίλιαμ Μόργκαν

Γρήγορα το παιγνίδι έγινε δημοφιλές και το 1913 ξέφυγε από τα όρια της Αμερικής, κατακτώντας πρώτα τις χώρες της Άπω Ανατολής και στη συνέχεια την Ευρώπη. Ώθηση στην ανάπτυξη του αθλήματος έδωσαν οι κατά τόπους εκστρατευτικές αποστολές των Αμερικανών το 1919, που μοίρασαν 16.000 μπάλες για την ψυχαγωγία των στρατιωτών τους, αλλά και των ντόπιων. Το 1949 ιδρύθηκε η Διεθνής Ομοσπονδία Βόλεϊ (FIVB) και την ίδια χρονιά έγινε το παγκόσμιο πρωτάθλημα ανδρών, ενώ τρία χρόνια αργότερα το αντίστοιχο των γυναικών. Το 1964 στο Τόκιο έκανε την εμφάνισή του στους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Στην Ελλάδα, το βόλεϊ-μπολ έγινε γνωστό το 1922 από τον γυμναστή του Πανελληνίου Αναστάσιο Λευκαδίτη. Ο σύλλογος των Ολυμπιονικών κατέκτησε και το πρώτο πρωτάθλημα Ελλάδος στους άνδρες το 1936. Το 1952 δημιουργείται από τον ΣΕΓΑΣ η πρώτη Εθνική Ομάδα Ανδρών, η οποία την άνοιξη του ίδιου χρόνου δίνει το πρώτο της φιλικό στο Παρίσι και ηττάται 3-1 σετ από τη Γαλλία. 15 χρόνια αργότερα θα δώσει το πρώτο της επίσημο παιγνίδι με αντίπαλο την Τουρκία και θα χάσει με 3-0 σετ.
Γρήγορα, το βόλεϊ θα παρουσιάσει θεαματική άνοδο στη χώρα μας, χάρη στις προσπάθειες του Παναθηναϊκού και του Ολυμπιακού, που κυριαρχούν σε συλλογικό επίπεδο στους άνδρες. Το 1987 η Εθνική Ομάδα θα κατακτήσει το χάλκινο μετάλλιο στο Ευρωπαϊκό της Γάνδης και το 1994 την 6η θέση στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα που έγινε στη χώρα μας.
Στις γυναίκες, η πρώτη Εθνική Ομάδα συγκροτήθηκε το 1966. Εδωσε δύο φιλικά παιγνίδια στην Κωνσταντινούπολη με αντίπαλο την Τουρκία από την οποία έχασε και στα δύο με 3-0 σετ. Το 1991 τερμάτισε 8η στο Ευρωβόλεϊ της Ρώμης και το 2002 10η στο Παγκόσμιο της Γερμανίας, οι καλύτερες θέσεις που έχει πάρει στις κορυφαίες διοργανώσεις του αθλήματος. Σε συλλογικό επίπεδο, αναμφισβήτητη είναι η κυριαρχία του Παναθηναϊκού.