Υπό κατάρρευση το σπίτι-κόσμημα της Μαρίας Κάλλας

Στο έλεος του χρόνου και των καταληψιών βρίσκεται ένα από τα πιο όμορφα κτίρια -από πλευράς αρχιτεκτονικής αξίας- της Αθήνας και της οδού Πατησίων.
Ο λόγος για την ξεχασμένη από πολλούς πλέον πολυκατοικία Παπαλεονάρδου, χαρακτηριστικό κτίσμα του Μεσοπολέμου, στον 4ο όροφο του οποίου πέρασε....

τα εφηβικά και νεανικά της χρόνια η αείμνηστη Μαρία Κάλλας.

Το πολυώροφο κτίριο, το οποίο από το 1950 ανήκει στο Ναυτικό Απομαχικό Ταμείο (ΝΑΤ), αντιμετωπίζει σήμερα σημαντικά προβλήματα, αφού τόσο εξωτερικά όσο και εσωτερικά τα σημάδια του χρόνου είναι εμφανή σε κάθε σημείο του. Υπό κατάληψη από το 2009, περιμένει τη σωτηρία που δεν έρχεται, ενώ οι καταληψίες έχουν εγκατασταθεί για τα καλά πια στους χώρους του.

Οπως ενημερώνει την «Εspresso» η διευθύντρια του ΝΑΤ Ελένη Σκούρα, ο πρόεδρος του ταμείου Χρήστος Φωτίου έχει ενημερώσει μέχρι και τον υπουργό Δημόσιας Τάξης, ωστόσο καμία απόφαση δεν έχει ακόμη ληφθεί. «Ο πρόεδρος μας κάνει τα πάντα για το κτίριο της Πατησίων 61. Εχει ενημερώσει και τον υπουργό Δημόσιας Τάξης σχετικά με τους καταληψίες και περιμένουμε να εκκενωθεί».

Η άλλοτε εντυπωσιακή πρόσοψη, με τις σκαλιστές μαρμάρινες λεπτομέρειες από την πλευρά της οδού Πατησίων 61, δεν θυμίζει σε τίποτα τον αριστοκρατικό της χαρακτήρα, ενώ η δεύτερη κύρια είσοδος, από την οδό Σκαραμαγκά, είναι σήμερα σε άθλια κατάσταση, με σπασμένες υδρορροές, σημαντικά προβλήματα στην τοιχοποιία, αλλά και γεμάτη σκουπίδια. Γύρω από το σπίτι έχει στηθεί μια σκαλωσιά προκειμένου να προστατέψει τους περαστικούς από τους σοβάδες που έχουν αρχίσει να ξεκολλούν και από τα μάρμαρα που ποιος ξέρει για πόσο καιρό θα βρίσκονται ακόμα στη θέση τους... Το κτίριο μέχρι και το 1999 μισθωνόταν από το ΝΑΤ σε ιδιωτικό εκπαιδευτήριο, όμως ο σεισμός της Πάρνηθας του προκάλεσε ανεπανόρθωτες ζημιές, που πολλαπλασιάστηκαν από τις φωτιές που ξέσπασαν στην Αθήνα τον Δεκέμβριο του 2008.

Στην πολυκατοικία Παπαλεονάρδου, στους διαδρόμους της οποίας κάποτε ακουγόταν η κρυστάλλινη φωνή της ντίβας του λυρικού τραγουδιού Μαρίας Κάλλας, σήμερα επικρατεί σιωπή, εκτός από τις ημέρες που η ομάδα των καταληψιών έχει συνέλευση, οπότε ακούγονται κάθε λογής συνθήματα και ακρότητες. Η 14χρονη τότε σοπράνο ζούσε στον 4ο όροφο της πολυκατοικίας, μαζί με τη μητέρα της Ευαγγελία και τη μεγαλύτερη αδελφή της Υακίνθη. Οι τρεις γυναίκες εγκαταστάθηκαν εκεί το 1937, λίγους μήνες μετά την επιστροφή τους στην Ελλάδα από τη Νέα Υόρκη, και παρέμειναν μέχρι το 1945, οπότε η Μαρία Κάλλας πήρε τη μεγάλη απόφαση να εγκαταλείψει τη χώρα μας για χάρη της καριέρας της.

Αριστοκρατικό μέγαρο που χτίστηκε το 1925
Το οίκημα χτίστηκε το 1925 σε σχέδια του πρωτοπόρου για την εποχή του αρχιτέκτονα Κώστα Κιτσίκη, ο οποίος εκτός από την πολυκατοικία Παπαλεονάρδου κλήθηκε να υπογράψει και άλλα σημαντικά κτίρια, τα οποία σώζονται μέχρι σήμερα, ανάμεσά τους το μέγαρο του ΟΤΕ στην οδό Πατησίων. Την περίοδο εκείνη η πολυκατοικία Παπαλεονάρδου θεωρούνταν αντάξια της αίγλης που ακτινοβολούσε η περιοχή του μουσείου στα χρόνια του Μεσοπολέμου, η οποία για πολλούς θεωρούνταν το μικρό Κολωνάκι. Το αριστοκρατικό μέγαρο των 1.590 τ.μ. αποτελεί ακόμη και σήμερα ένα εντυπωσιακό κτίριο, χαρακτηριστικό δείγμα του ρεύματος Γιούγκεντστιλ, που κυριάρχησε τον 19ο αιώνα, τάση που ασπάστηκε ο Κώστας Κιτσίκης την εποχή που ήταν φοιτητής στο Βερολίνο.
ΘΑΝΟΣ ΜΑΚΡΟΓΑΜΒΡΑΚΗΣ
ΦΩΤ.: ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΜΑΣΙΑΣ