Ο Ολυμπιακός, οι τράπεζες, το Αγιον Ορος και ο Αττίλιο σε μια παράλληλη διήγηση της σύγχρονης Ελλάδας
Στις 12 Φεβρουαρίου 1990 ο δεκαοκτάχρονος από τον Πειραιά αναλαμβάνει να διευθύνει μια επιχείρηση παραγωγής πετροχημικών με 24 υπαλλήλους. Δίχως να έχει σπουδάσει......
το αντικείμενο, δεν έχει άλλη επιλογή. Αντικαθιστά τον πατέρα του που πέθανε ξαφνικά. Βρίσκεται στο γραφείο της επιχείρησης στο Αιγάλεω, γύρω από τις αριθμομηχανές και τα τέλεξ, «παιχνίδια» με τα οποία είχε απασχοληθεί ως παιδί.
Λίγους μήνες αργότερα νοσεί από μια σπάνια μορφή καρκίνου του αίματος που θα μετεξελιχθεί σε νεανική ρευματοειδή αρθρίτιδα, μια χρόνια ασθένεια των οστών που προκαλεί φλεγμονή στις αρθρώσεις. Η πρώτη πρόβλεψη των γιατρών ήταν ότι ο Λαυρέντης Λαυρεντιάδης, πρόεδρος της Νεοχημικής, δεν θα έφτανε μέχρι τα 26.
Ελκοντας την καταγωγή του από τη Σμύρνη και την Καππαδοκία, ο επιχειρηματίας, που σήμερα θεωρείται ύποπτος τέλεσης κακουργημάτων σχετικών με την υπόθεση της επενδυτικής τράπεζας Proton, έχει πίσω του μια μεγάλη ιστορία. Γεννήθηκε στου Ρέντη και μεγάλωσε στη Νίκαια, μαζί με τους γονείς του, Βασίλη και Ζαφειρία, και την αδελφή του, Μάρη. Φοίτησε στην Ιωνίδειο Σχολή του Πειραιά και έγινε Ολυμπιακός, σε αντίθεση με την αγάπη του πατέρα του για την ΑΕΚ.
Επειτα από τον θάνατο του πατέρα του βρίσκει διέξοδο στις επιχειρήσεις, δουλεύει περίπου 12 ώρες την ημέρα, ενώ συνήθως αφιερώνει μία με δύο ώρες σε φυσικοθεραπεία. Πεπεισμένος ότι ο θάνατος καραδοκεί, σύμφωνα με άνθρωπο του περιβάλλοντός του, «γνωρίζει ότι δεν διαθέτει πολλά για να χάσει». Παντρεύεται τη ναυπηγό Κατερίνα Νικολίτση, η οποία «παραμένει δίπλα του».
Στα χρόνια που ακολουθούν η Νεοχημική γιγαντώνεται και από το 1998 ως και την επόμενη δεκαετία εξαγοράζει με αξιοσημείωτη συχνότητα εγκαταστάσεις παραγωγής και κέντρα logistics στην Ελλάδα, στη Γιουγκοσλαβία, στην Πολωνία και στη Βουλγαρία. Επιπλέον, παράγει απορρυπαντικά για λογαριασμό κάποιων εκ των μεγαλύτερων εταιρειών του κλάδου, όπως οι Henkel, Unilever, Sara Lee, αλλά και για αλυσίδες σουπερμάρκετ.
Αν θα έπρεπε κάποιος να ξεχωρίσει μια πολύ καλή χρονιά για τη Νεοχημική, που απασχολούσε τότε 1.300 εργαζομένους, αυτή θα ήταν το 2006. «Ο Λαυρεντιάδης εμφανιζόταν παντού ως βραβευμένος οικονομικός παράγοντας» σημειώνει τραπεζικό στέλεχος. Και, πράγματι, βραβεύτηκε ως «Επιχειρηματίας της χρονιάς» από το Εμπορικό & Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών. Επειτα από τη βράβευση φωτογραφήθηκε χαμογελαστός με τον τότε υπουργό Ανάπτυξης, Χρήστο Φώλια, και με τον πρόεδρο του Επιμελητηρίου, Κωνσταντίνο Μίχαλο. Οι πωλήσεις προ φόρων του ομίλου που διευθύνει ανήλθαν εκείνη τη χρονιά στα 850 εκατ. ευρώ, ενώ τα καθαρά κέρδη στα 90 εκατ.!
Δεν ήταν η μοναδική περγαμηνή του. Η ελεγκτική εταιρεία Ernst & Young τον τίμησε με την ετήσια διάκριση «Entrepreneur of the Year» και τον προέκρινε για τον αντίστοιχο παγκόσμιο διαγωνισμό. Η τελετή παράδοσης του βραβείου πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα εκδηλώσεων του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών την 11η Νοεμβρίου του 2006. Οπως έγραψε την επομένη «Το Βήμα», ο επιχειρηματίας «μπορεί να ανέβηκε στο βήμα κουτσαίνοντας, αλλά ήταν φανερό ότι πετούσε από χαρά». Παρέλαβε το βραβείο του και επέστρεψε στο τραπέζι του όπου κάθονταν επίσης η διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης, Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα, και ο ζωγράφος Αλέκος Φασιανός. Οι δηλώσεις του ηχούν σήμερα πιο ενδιαφέρουσες από τότε: «Η διαφθορά στην Ελλάδα αποτελεί μάστιγα που πλήττει ιδιαίτερα τις μικρές επιχειρήσεις, διότι είναι πιο ευάλωτες. Οταν “μεγαλώνεις” δεν μπορεί να σε αγγίξει, επειδή πλέον έχεις επαφές και γνωριμίες (…) Τα κασέ της διαφθοράς είναι ασύλληπτα».
Τον Μάιο του 2007 ιδρύει τη φαρμακευτική εταιρεία Alapis, ως σύμπραξη των μικρότερων εταιρειών Elpharma, Lamda Detergent, Veterin και EBIK. Την επόμενη χρονιά απορροφά επίσης τη Γερολυμάτος Cosmetics, μια οικογενειακή επιχείρηση καλλυντικών που ξεκίνησε ως φαρμακείο στο κέντρο της Αθήνας και γιγαντώθηκε ώστε να διανέμει στην Ελλάδα δημοφιλή προϊόντα όπως οι σειρές La Prairie και προϊόντα της Procter & Gamble. H επιθετική τακτική των εξαγορών του χαρακτηρίζεται τουλάχιστον από φρενίτιδα και εμφανίζεται να παράγει αστρονομικά μεγέθη. Η Alapis γίνεται η μεγαλύτερη φαρμακοβιομηχανία στην Ελλάδα, ενώ ο ίδιος επιδιώκει την επέκταση στα Βαλκάνια. Ο αριθμός των εργαζομένων σε όλες τις επιχειρήσεις συμφερόντων Λαυρεντιάδη ως το 2009 ανερχόταν στις 35.000! «Δημιούργησε την Alapis και την ανέπτυξε με διεθνείς όρους. Αντιλαμβάνεται τα χρηματοοικονομικά στη διεθνή διάστασή τους, γι’ αυτό είχε συνεργασία με τράπεζες όπως η Deutsche Bank και η Royal Bank of Scotland» σημειώνει άνθρωπος του περιβάλλοντός του.
Εκείνοι που τον γνωρίζουν προσωπικά τον περιγράφουν ως άνθρωπο που «θα δείξει ενδιαφέρον για τον συνομιλητή του», αλλά «δεν θα βρει εύκολα χρόνο για κοινωνικοποίηση καθώς αρχικά ενθουσιάζεται προτού απογοητευτεί τελικά από τους ανθρώπους».
Μετά το 2002, οπότε ο ίδιος θεωρεί ότι η ασθένειά του βρίσκεται σε ύφεση, αρχίζει να γίνεται περισσότερο δραστήριος κοινωνικά. Καταστρώνει ένα εντυπωσιακό πλάνο χορηγιών σε ιδρύματα, μουσεία και γκαλερί, συλλέγει ο ίδιος έργα τέχνης, δείχνοντας προτίμηση στη ζωγραφική παρά στη μοντέρνα τέχνη, και αναπτύσσει αδυναμία στους έλληνες ζωγράφους Αλέκο Φασιανό και Αχιλλέα Δρούγκα. Ενα χόμπι που προστίθεται στο πάθος του να συλλέγει δερματόδετα βιβλία του 15ου, του 16ου και του 17ου αιώνα.
Επιπλέον, σύμφωνα με το περιβάλλον του, η «αγάπη του για τον Ολυμπιακό ως Πειραιώτη» τον οδήγησε στην αγορά του 10% της Θρύλος ΑΕ και του 50% του γηπέδου Καραϊσκάκη, αφότου «τον προσέγγισε ο Σωκράτης Κόκκαλης». Ακόμη, αναπτύσσει σχέσεις με την εγχώρια πολιτική ελίτ. Εμφανίζονται διαρκώς φωτογραφίες του σε κοσμικές εκδηλώσεις – υπάρχουν στιγμιότυπα ακόμη και με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Στο τέλος του περασμένου Οκτωβρίου, λίγα 24ωρα πριν από την υποβολή της αίτησης για υπαγωγή της Alapis στο άρθρο 99, ο επιχειρηματίας επισκέφτηκε τη μονή του Πανορμίτη στη Σύμη με το ελικόπτερό του, το οποίο προσγείωσε με κινηματογραφικό τρόπο ακριβώς μπροστά στο μοναστήρι. Η στήλη «Σίβυλλα» του «Βήματος της Κυριακής» έγραψε εκείνη την εβδομάδα: «Οι πελάτες της γειτονικής ταβέρνας του Αποστόλη παρακολουθούσαν τα λευκά τραπεζοµάντιλα να εκτινάσσονται στον αέρα (...) Τα πιάτα, τα ποτήρια και τα μαχαιροπίρουνα εξαφανίστηκαν, οι γλάστρες έπεσαν στο έδαφος, οι πέργκολες ξεριζώθηκαν και δύο βάρκες αναποδογύρισαν».
Το παραπάνω συμβάν συνοψίζει, ωστόσο, δύο γνωστά στοιχεία του χαρακτήρα του «σαματατζή» επιχειρηματία: την αδυναμία του στη «sur mesure» αεροπλοΐα καθώς και τη σχέση του με την Εκκλησία. Ο επιχειρηματίας που κυκλοφορεί συχνά με ιδιωτικό αεροσκάφος Learjet έχει εξηγήσει ο ίδιος σε συνεντεύξεις του τα σχετικά με τη «βαθιά πίστη» του στον Θεό. Μετά τον θάνατο του πατέρα του και με το ξέσπασμα της ασθένειάς του είχε αρχίσει να χάνει την πίστη του. Επειτα από παρότρυνση του φίλου του, Μιχάλη Κυριακίδη, γιου του Πέτρου Κυριακίδη, επισκέφτηκε το Αγιον Ορος. Εκεί, όπως ο ίδιος ισχυρίζεται, «μυήθηκα σε έναν διαφορετικό τρόπο καταπολέμησης της ασθένειας με εναλλακτική ιατρική, περισσότερο με πνευματική δύναμη, αλλά και υγιεινή διατροφή στην οποία με ώθησε ένας γέροντας. Τότε ξεκίνησε και η ενασχόλησή μου με τα βιολογικά προϊόντα». Ανθρωπος του περιβάλλοντός του σημειώνει: «Ο μοναδικός θεσμός με τον οποίο θέλει να συνδιαλέγεται στην Ελλάδα είναι η Εκκλησία. Θεωρεί ότι δεν εξηγούνται όλα με την επιστήμη, είναι ένας άνθρωπος τον οποίο δεν βοήθησαν τα συμβατικά φάρμακα». Συγκεκριμένα είναι ένας φαρμακοβιομήχανος τον οποίο «δεν βοήθησαν τα συμβατικά φάρμακα».
Η σχέση του με τον Κυριακίδη είναι κοντινή. Αποδεικνύεται και από τις επιχειρηματικές δραστηριότητες του Πέτρου Κυριακίδη, που αντανακλούν τα ενδιαφέροντά του. Για παράδειγμα, εκτός από τις επιχειρήσεις στις οποίες συμμετέχουν από κοινού, ο Κυριακίδης έχει στην κατοχή του τα καταστήματα βιολογικών ειδών «Βιολογικά Κυριακίδης», το εστιατόριο Bio Bar Resto με βιολογικά τρόφιμα στην οδό Ακαδημίας, τα θρησκευτικά βιβλιοπωλεία Κυριακίδης καθώς και τις θρησκευτικές εκδόσεις Ακρίτας.
Εκτός από θρησκευτικά βιβλιοπωλεία και βιολογικά μανάβικα ο Πέτρος Κυριακίδης διαθέτει πλήθος επιχειρήσεων μέσων μαζικής ενημέρωσης στο χαρτοφυλάκιο των επενδύσεών του. Το μεγάλο άνοιγμα στα media άρχισε ήδη από το τέλος του 2008. Σήμερα, ανάμεσα στις επιχειρήσεις του Πέτρου Κυριακίδη βρίσκεται πλήθος εταιρειών ΜΜΕ. Με εξαίρεση τη γενναία επένδυση – η οποία, ωστόσο, δεν συνοδεύτηκε από συμμετοχή στη διοίκηση – σε γνωστές επιχειρήσεις Τύπου (10,14% της Χ.Κ. Τεγόπουλος που εκδίδει την «Ελευθεροτυπία», 12,53% της Πήγασος, που εκδίδει το «Εθνος» και την «Ημερησία», καθώς και 33,33% της εταιρείας που εκδίδει το «Ποντίκι»), το χαρτοφυλάκιο αυτό δεν διακρίνεται από ιδιαίτερη συνοχή. Κάποιος μπορεί να εξαγάγει συμπεράσματα μονάχα από ένα απλό namedropping: Ο Κυριακίδης ελέγχει την Daily Press Magazines («Εspresso Κύπρου», περιοδικό «Top Scorer»), την Ημερήσιος Τύπος («Espresso», «Espresso της Κυριακής»), την Ημεροσκόπος (ραδιοφωνικός σταθμός Flash), τη Myenpi («Athens News»), την ΑΔΕΛΕ («Ισοτιμία») καθώς και τη ΝΕΠ (περιοδικά «L’Οfficiel», «Olive», «Parents», «Ντόρα η μικρή εξερευνήτρια» κ.ά.).
Ο Πέτρος Κυριακίδης επιχείρησε να αποκτήσει και το 10% του ραδιοφώνου «ΣΚΑΪ» αλλά το Εθνικό Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο δεν ενέκρινε το αίτημα μεταβίβασης. Οι εφημερίδες «Σφήνα» και «Veto» που αποκτήθηκαν στην αρχή της ξέφρενης πορείας έχουν πλέον κλείσει. Από την πρώτη στιγμή, η εξαγορά των περισσότερων από τις παραπάνω επιχειρήσεις από τον Πέτρο Κυριακίδη συνοδεύτηκε από πλήθος δημοσιευμάτων που μιλούσαν για την «επιρροή Λαυρεντιάδη».
Η στενή επιχειρηματική σχέση των δύο ανδρών έχει σίγουρα απασχολήσει τους ανθρώπους της Τράπεζας της Ελλάδος, την Αρχή Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες και της Χρηματοδότησης της Τρομοκρατίας και Ελέγχου των Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης, καθώς και τον αρμόδιο εισαγγελέα που ερευνά την υπόθεση της Proton. Ο Πέτρος Κυριακίδης είναι ένας άνδρας με ψαρά μαλλιά, πυκνό μούσι και θερμή σχέση με την Αρχιεπισκοπή της Κύπρου. Οσοι τον γνωρίζουν προσωπικά τον περιγράφουν ως «ιδιαιτέρως ευγενή» και «άνθρωπο με αδυναμία σε καθετί που σχετίζεται με την εναλλακτική ιατρική». Οπως και ο Λαυρεντιάδης, διαθέτει πολυπληθή προσωπική φρουρά, κυκλοφορεί με μια εντυπωσιακή πομπή από τζιπ. Οταν δεν τον συνοδεύουν, οι άνδρες της φρουράς του εντοπίζονται να αστειεύονται δυνατά στα λόμπι των επιχειρήσεών του, τρώγοντας ψητό κοτόπουλο.
Η επιχειρηματική διαδρομή του Κυριακίδη συνδέεται με πολλούς τρόπους με εκείνη του Λαυρεντιάδη. Η μεταξύ τους σχέση μοιάζει να υφίσταται σχεδόν από πάντα. Ο Μιχάλης Κυριακίδης, που σήμερα συμμετέχει σε πολλές επιχειρήσεις του πατέρα του και υπηρετεί ως πρόεδρος του Σωματείου Ελλήνων Ρεφλεξολόγων, υπήρξε παιδικός φίλος του Λαυρέντη Λαυρεντιάδη. Αντιστοίχως, ο Πέτρος Κυριακίδης υπήρξε αδελφικός φίλος με τον πατέρα του επιχειρηματία, Βασίλη. «Δεν μπορεί κάποιος να καταλάβει πού τελειώνει ο ένας και πού αρχίζει ο άλλος» σημειώνει άνθρωπος του περιβάλλοντός τους. «Πολλοί το αποδίδουν στην αγάπη και στην ανάγκη του Λαυρέντη για πατρική φιγούρα, άλλοι σε υπόγεια εταιρικά σχήματα». Η επιχειρηματική δραστηριότητα του Λαυρέντη Λαυρεντιάδη, όταν συνδυαστεί με εκείνη του Κυριακίδη, μοιάζει με ένα μεγάλο κουβάρι που περιπλέκεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα.
Από το 2005 πακέτα μετοχών της Νεοχημικής άρχισαν να μεταβιβάζονται σε ξένους θεσμικούς επενδυτές. Η επιχείρηση παρουσίασε διψήφιους δείκτες ανάπτυξης και προκάλεσε το ασυνήθιστο ενδιαφέρον μεγάλων ξένων θεσμικών. Κορωνίδα των παραπάνω κινήσεων υπήρξε η πώληση της πλειονότητας των μετοχών της Νεοχημικής στο αμερικανικό fund Carlyle έναντι ποσού που ανήλθε τον Μάιο του 2008 στα 700 εκατ. ευρώ. Η επαναγορά της Νεοχημικής σε αξιοσημείωτα χαμηλότερη τιμή συνέβη δύο χρόνια αργότερα, έπειτα από τον δικαστικό αγώνα της Carlyle. Ο ίδιος ο Λαυρεντιάδης απέδωσε τότε την κακή πορεία της σε κακοδιαχείριση των στελεχών της Carlyle η οποία κατά τα άλλα είναι ένας διεθνής χρηματοοικονομικός κολοσσός με εντυπωσιακό χαρτοφυλάκιο στην πολεμική βιομηχανία, στις μεταφορές, στην πληροφορική και σε πολλούς άλλους τομείς δραστηριοτήτων, ανάμεσα στις οποίες μια μεσαία ελληνική επιχείρηση πετροχημικών ίσως φαντάζει παράταιρη. Το ΒΗΜagazino επικοινώνησε με την Carlyle, αλλά οι εκπρόσωποί της αρνήθηκαν να σχολιάσουν την υπόθεση.
Στις αρχές του 2010 ο Λαυρέντης Λαυρεντιάδης, σε μια ακόμη εντυπωσιακά επιθετική κίνηση, αποφάσισε να επεκταθεί στην ελληνική τραπεζική αγορά και απέκτησε τον έλεγχο της Proton Bank. Η διαδικασία αδειοδότησης από την Τράπεζα της Ελλάδος διήρκεσε περισσότερο από όσο συνηθίζεται. Προκειμένου να ολοκληρωθεί ο τυπικός τραπεζικός έλεγχος «fit and proper» πέρασαν τέσσερις μήνες. Τελικά κρίθηκε ότι τα δικαιολογητικά επαρκούσαν και η τράπεζα μπορούσε να λειτουργήσει εκ νέου υπό νέα διεύθυνση.
Η ιστορία της Proton είναι μακρά και, σύμφωνα με πηγή από την Τράπεζα της Ελλάδος, «ανέκαθεν υπήρξε προβληματική». Ιδρύθηκε το 2001 από τον χρηματιστή Τζόνι Μαρκόπουλο και, έπειτα από τον θάνατό του το 2004, άλλαξε πολλές φορές ιδιοκτησία. Το 2005, έπειτα από την είσοδό της στο Χρηματιστήριο Αθηνών, απορρόφησε την «επίσης προβληματική», σύμφωνα με την ίδια πηγή, Omega Bank. Tο 2007 η διοίκηση της Proton ήρθε σε συμφωνία με την Τράπεζα Πειραιώς, με την τελευταία να αποκτά το 31% των μετοχών της πρώτης και ως εκ τούτου και τη διοίκησή της. Τον Ιανουάριο του 2010 το πακέτο μετοχών της Proton που κατείχε η Τράπεζα Πειραιώς περιήλθε στην ιδιοκτησία του Λαυρεντιάδη. Ανθρωπος του περιβάλλοντος του Λαυρεντιάδη σχολιάζει πως «η έμπνευση για την εξαγορά της Proton προέκυψε ως ανάγκη του συστήματος να διασωθεί η προηγούμενη μορφή της επενδυτικής τράπεζας», αλλά και πως ο επιχειρηματίας «είχε όραμα για την Proton και μάλιστα, ακόμη και τώρα, την επιθυμεί στο χαρτοφυλάκιό του».
Οι ελεγκτικοί μηχανισμοί της Τράπεζας της Ελλάδος είχαν επιβάλει ωστόσο περιορισμούς στον επιχειρηματία, διαβλέποντας πιθανά προβλήματα και παραλείψεις. Δύο από αυτούς ήταν να μην είναι ο Λαυρεντιάδης εκτελεστικός πρόεδρος καθώς και να γίνει αύξηση μετοχικού κεφαλαίου κατά 150 εκατ. ευρώ. Ο Λαυρεντιάδης προέβη σε αύξηση ύψους 120 εκατ. ευρώ.
Ως εκτελεστικός πρόεδρος τοποθετήθηκε ο κουμπάρος του, Ντάνιελ Σπέκχαρντ, του οποίου το εγγόνι έχει βαφτίσει η σύζυγος του Λαυρεντιάδη, Κατερίνα. Ο Σπέκχαρντ αφίχθη το 2007 στην Αθήνα από την αμερικανική πρεσβεία στη Βαγδάτη, όπου υπηρέτησε ως διπλωματικός ακόλουθος, και διατέλεσε πρεσβευτής των ΗΠΑ στην ελληνική πρωτεύουσα ως το 2010, προτού αναλάβει το ασυνήθιστο για διπλωμάτη πόστο του εκτελεστικού προέδρου σε επενδυτική τράπεζα. «Ο Λαυρεντιάδης είναι μεγάλος θαυμαστής των ΗΠΑ, ίσως από εκεί προέκυψε κοινός τόπος με τον Σπέκχαρντ» αναφέρει άνθρωπος από το περιβάλλον του.
Αν και οι δεσμοί του επιχειρηματία με τις Ηνωμένες Πολιτείες είναι κάτι που ο ίδιος ποτέ δεν έκρυψε, επισφραγίστηκαν επισήμως την 7η Δεκεμβρίου 2009 στο κτίριο «Αρίων» του Αστέρα Βουλιαγμένης. Στη δεξίωση για την παρουσίαση της έδρας Μελετών Νοτιοανατολικής Ευρώπης Λαυρέντη Λαυρεντιάδη στο think tank της Ουάσιγκτον, Center for Strategic and International Studies, παρευρέθη πλήθος κόσμου καθώς και εκλεκτοί προσκεκλημένοι ομιλητές. Η έδρα έχει σκοπό να «ηγηθεί της έρευνας για θέματα τοπικά, πολιτικής, ασφάλειας, οικονομίας και επιχειρηματικότητας που επηρεάζουν τις σχέσεις μεταξύ ΗΠΑ και Νοτιοανατολικής Ευρώπης» και λειτουργεί υπό τον καθηγητή Γιάνους Μπουγκάισκι. Εκτος από τον τελευταίο, παρών στην εκδήλωση ήταν και ο πρώην σύμβουλος εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ επί προεδρίας Κάρτερ, Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκι, ο οποίος συμμετέχει και στο ΔΣ του CSIS.
Ρίχνοντας μια ματιά στα υπόλοιπα μέλη του διοικητικού συμβουλίου του think tank, μπορεί κάποιος να παρατηρήσει πρωτοκλασάτα ονόματα της αμερικανικής πολιτικής, όπως ο γερουσιαστής των Δημοκρατικών Σαμ Ναν και ο πρώην υφυπουργός Αμυνας των ΗΠΑ Τζον Χαμρ. Ασφαλώς, ως αδιαμφισβήτητος αστέρας του ΔΣ ξεχωρίζει ο πρώην σύμβουλος εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ επί προεδρίας Νίξον, Χένρι Κίσινγκερ. Η κίνηση του επιχειρηματία για την ίδρυση της έδρας χαιρετίστηκε από τον ίδιο ως «ελληνική “φωνή” σε ένα κέντρο μελετών που δημοσιεύει κατά καιρούς εκθέσεις όπου επικρατούν οι τουρκικές θέσεις». Ωστόσο, όταν ο Μπρεζίνσκι ρωτήθηκε κατά την εκδήλωση από δημοσιογράφο σχετικά με το εθνικό ζήτημα της ονομασίας της πΓΔΜ απάντησε με τη διπλωματία του χιούμορ: «Εχω ήδη πρόβλημα με τα ονόματα των εγγονών μου».
Τον τελευταίο χρόνο στους κύκλους των ελεγκτών της Τράπεζας της Ελλάδος που ερευνούσαν τις συναλλαγές της Proton επικρατούσε ανησυχία. Ξεκινώντας από τον Ιανουάριο 2011 και κατά τους έξι μήνες ως τον Ιούνιο που οι ελεγκτές επεξεργάστηκαν τις καταγγελίες που δέχτηκαν για την Proton – εκείνη δηλαδή της υπεξαίρεσης των 51 εκατομμυρίων που, εγκαινιάζοντας έναν αμφιλεγόμενο νόμο, επιστράφηκαν προτού εκδικαστεί η υπόθεση αλλά και νωρίτερα η κίνηση τεσσάρων ιδιωτών να εξαγοράσουν το 7,33 % της Proton χωρίς τα απαραίτητα δικαιολογητικά – και ανακάλυψαν πλειάδα «σκελετών» στην ντουλάπα της πολύπαθης επενδυτικής τράπεζας, οι περισσότεροι από τους οποίους σχετίζονται με δανειοδότηση ζημιογόνων επιχειρήσεων συμφερόντων Λαυρεντιάδη. Το ποσό που ξοδεύτηκε σε επισφαλή δάνεια λέγεται πως αγγίζει τα 700 εκατ. ευρώ, τα οποία την προηγούμενη εβδομάδα ο Λαυρεντιάδης δήλωσε ότι προτίθεται να επιστρέψει. Οι ελεγκτές προώθησαν την υπόθεση στην Αρχή για το ξέπλυμα χρήματος και στον επικεφαλής της, Παναγιώτη Νικολούδη, και πλέον τη χειρίζεται ο αρμόδιος εισαγγελέας, Ιωάννης Δραγάτσης.
Τελικά, η Proton, δηλαδή οι καταθέτες της – ανάμεσα στους οποίους λέγεται ότι δεν συγκαταλέγεται ο Λαυρέντης Λαυρεντιάδης – και οι 550 εργαζόμενοι σε αυτή διασώθηκαν με μια αμφιλεγόμενη κίνηση του ελληνικού δημοσίου να εγγυηθεί για την τράπεζα. «Στην αντίθετη περίπτωση, υπήρχε τεράστιος κίνδυνος για το ήδη καταπονημένο ελληνικό τραπεζικό σύστημα» αναφέρει στέλεχος της Τράπεζας της Ελλάδος.
Δεν είναι γνωστό αν η αιφνιδιαστική παραίτηση των δύο οικονομικών εισαγγελέων Πεπόνη και Μουζακίτη τον Δεκέμβριο σχετίζεται με την υπόθεση Λαυρεντιάδη. Είναι γεγονός ότι οι περιπέτειες της Proton Bank βρίσκονταν ανάμεσα στις υποθέσεις που είχαν να διαχειριστούν. Είναι επίσης γνωστό ότι, ήδη από τον Οκτώβριο, ο Γρηγόρης Πεπόνης είχε αρνηθεί το κλείσιμο της υπόθεσης της υπεξαίρεσης των 51 εκατομμυρίων ευρώ και απαίτησε στο κείμενο να καταγραφούν όλες οι λεπτομέρειες. Σύμφωνα με δημοσιεύματα της περιόδου, τότε είχε απειλήσει με παραίτηση.
Την υπόθεση της Proton Bank επιχείρησε με ερωτήσεις να φέρει στο Κοινοβούλιο ο βουλευτής Β΄ Αθηνών του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρης Παπαδημούλης. Σε μία από αυτές συνέδεσε την έκρηξη βόμβας στο μέσον του περασμένου Νοεμβρίου κοντά στο σπίτι του Ιωάννη Γούσιου, διευθυντή Εποπτείας Πιστωτικού Συστήματος της Τράπεζας της Ελλάδος στο Χαλάνδρι, με την υπόθεση της Proton Bank. «Είναι μαφιόζικη ενέργεια για να κλείσουν στόματα» είχε ισχυριστεί.
Στο πολυσχιδές μωσαϊκό των υποθέσεων που σχετίζονται με τον επιχειρηματία ήρθε να προστεθεί η ποινική δίωξη για κλοπή που ασκήθηκε από την Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών εναντίον δύο μελών του διοικητικού συμβουλίου της Γερολυμάτος Cosmetics. Η δίωξη ασκήθηκε έπειτα από καταγγελίες εργαζομένων και αφορά την αφαίρεση εμπορευμάτων από το εργοστάσιο της επιχείρησης στο Κρυονέρι, αξίας περίπου 4 εκατ. ευρώ. Αν και η Γερολυμάτος Cosmetics φαίνεται να έχει πωληθεί πριν από περίπου δύο χρόνια, σύμφωνα με πληροφορίες της Τράπεζας της Ελλάδος που δημοσίευσε το «Βήμα της Κυριακής» (4.12.2011), το παρόν ιδιοκτησιακό καθεστώς συνδέεται άμεσα με τον Λαυρεντιάδη. Από την Τετάρτη 30 Νοεμβρίου, οι περίπου 350 εργαζόμενοι ειδοποιήθηκαν πως έπειτα από το σπάσιμο των συμβολαίων της επιχείρησης με την εταιρεία La Prairie και την Procter & Gamble ισχύει σύστημα «διαλείπουσας απασχόλησης» με τυπική εργασία μία ημέρα την εβδομάδα. Στις 15 Ιανουαρίου, νέα κατηγορία εμφανίστηκε στο ήδη ταραγμένο τοπίο της υπόθεσης. Σύμφωνα με την Αρχή για το ξέπλυμα χρήματος, προκύπτει κατηγορία για κακουργηματική υπεξαίρεση ακόμη 54 εκατομμυρίων ευρώ από την Proton.
Σήμερα, ο Λαυρέντης Λαυρεντιάδης κατοικεί στο σπίτι του στη Βάρκιζα μαζί με τη σύζυγο, τις δύο κόρες του και τον γιο του, έπειτα από ένα διάστημα κατά το οποίο είχε μετακομίσει στο Λονδίνο. Εξακολουθεί να κυκλοφορεί με πολυπληθή προσωπική φρουρά. Κατηγορείται για κακουργήματα, ενώ έπειτα από πέντε αναβολές αναμένεται να καταθέσει σχετικά στον εισαγγελέα, ο οποίος έχει δώσει εντολή να παγώσουν οι μετοχές του και να δεσμευτεί η περιουσία του. Ο ίδιος αρνείται κάθε κατηγορία, έχει προσφύγει στο Συμβούλιο της Επικρατείας ζητώντας την ακύρωση των αποφάσεων της Τράπεζας της Ελλάδος με την οποία ανακλήθηκε η άδεια λειτουργίας της Proton Bank και διορίστηκε προσωρινός επίτροπος, αλλά και την απόφαση του υπουργείου Οικονομικών που ίδρυε τη νέα Proton Bank. Σήμερα ο ίδιος διατηρεί την επενδυτική τράπεζα Lamda Privatbank στο Λίχτενσταϊν έπειτα από αποτυχημένη απόπειρα να ιδρύσει τράπεζα στην Ελβετία. Από το περιβάλλον του σημειώνουν πως ο ίδιος αντιμετωπίζει την υποθεση της Proton με «αυτοκρατορική υπομονή». Η αρχή του νέου έτους τον βρήκε με νέο συνήγορο τον Γιάννη Ηρειώτη. Πλέον αναμένεται να καταθέσει αύριο, όπως ορίζει η πέμπτη προθεσμία που πήρε από τον εισαγγελέα.
Σε μια πιο ανέμελη εποχή, την περίοδο που ο Λαυρέντης Λαυρεντιάδης εμφανιζόταν ως εν δυνάμει νέος πρόεδρος του Ολυμπιακού, οι δημοσιογράφοι συνήθιζαν να τον ρωτούν για την ομάδα, για την ιστορία της. Οταν ρωτήθηκε για τον αγαπημένο του παίκτη, δεν απάντησε κατονομάζοντας κάποιον, μα εκφράζοντας τον θαυμασμό του για τον Αττίλιο της εξέδρας, όπως τον παρατήρησε ως νεαρός φίλαθλος στο Παπαστράτειο Στάδιο του Πειραιά. Ο Αττίλιο, κατά κόσμον Βασίλης Δουρίδας, υπήρξε ο άνθρωπος που ξεσήκωνε την κερκίδα στους αγώνες του Ολυμπιακού με την πληθωρική φιγούρα και την τρομπέτα του. Επί δεκαετίες ήταν η ψυχή των ερυθρόλευκων οπαδών. Πέθανε το 1994, από πνευμονικό οίδημα, καθώς τα πνευμόνια του είχαν καταπονηθεί από την ατίθαση ζωή και την πολλή τρομπέτα.
7/12
Κλήθηκε για πρώτη φορά από τον εισαγγελέα να καταθέσει για την υπόθεση της Proton. Ελαβε νέα προθεσμία για τις 16/12.
11/12
Το «Βήμα» αποκαλύπτει το πόρισμα των ελεγκτών της Τράπεζας της Ελλάδος για την υπόθεση της Proton.
14/11
Προσέφυγε στο Συμβούλιο της Επικρατείας ζητώντας την ακύρωση των αποφάσεων της Τράπεζας της Ελλάδος και του υπουργείου Οικονομικών που ίδρυαν τη νέα Proton.
16/12
Ελαβε νέα προθεσμία κατάθεσης για τις 20/12.
20/12
Αλλαξε συνήγορο και ζήτησε νέα προθεσμία από τον εισαγγελέα.
Η κατάθεση μεταφέρθηκε για τις 10/1.
10/1
Δήλωσε την πρόθεσή του να επιστρέψει 200 από τα 700 εκατομμύρια ευρώ, στα οποία υπολογίζεται το ποσό των επισφαλών δανείων. Πήρε νέα προθεσμία για κατάθεση στις 15/1
Προκύπτει νέα κατηγορία υπεξαίρεσης 54 εκατομμυρίων που εντόπισε η Αρχή για το ξέπλυμα χρήματος.
18/1
Δήλωσε την πρόθεσή του να επιστρέψει ολόκληρο το ποσό των 700 εκατομμυρίων ευρώ. Λόγω των νέων κατηγοριών, πήρε νέα, πέμπτη στη σειρά, προθεσμία για τις 30/1.
23/1
H υπό εκκαθάριση Proton Bank υπέβαλλε νέα μήνυση εναντίον του, κατηγορώντας τον για μεθοδεύσεις, που είχαν ως στόχο τον «αθέμιτο» πλουτισμό του, μέσω επισφαλών δανειοδοτήσεων.
30/1
Αναμένεται να καταθέσει στον εισαγγελέα.
* Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο BHMagazino στις 29 Ιανουαρίου 2012
0 Σχόλια