Απεβίωσε: 31 Ιανουαρίου 1828, Βιέννη, Αυστρία
Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης, ποντιακής καταγωγής πρίγκιπας, γιος και εγγονός ηγεμόνων της Μολδοβλαχίας, στρατηγός του τσαρικού στρατού, αρχηγός της Φιλικής Εταιρείας και πολιτικός αρχηγός της Επαναστάσεως του 1821, υπήρξε από τις πιο τραγικές και συνάμα ιερές μορφές του Αγώνα.Εγκατέλειψε μια σπουδαία καριέρα και ζωή που θα ζήλευαν πολλοί και διέθεσε τη προσωπική και οικογενειακή του περιουσία για ένα όνειρο!
Τη δημιουργία ελεύθερου ελληνικού κράτους. Αφού άναψε τη φωτιά στις παραδουνάβιες χώρες, συνελήφθη, κλείστηκε στις φυλακές και θυσιάστηκε..
Τη δημιουργία ελεύθερου ελληνικού κράτους. Αφού άναψε τη φωτιά στις παραδουνάβιες χώρες, συνελήφθη, κλείστηκε στις φυλακές και θυσιάστηκε..
Όμως η θυσία του και όσα ακολούθησαν δεν πήγε χαμένη. Στο νότο, από τις φλόγες της φωτιάς, ξεπήδησε ολοζώντανο το όνειρο του Πρίγκιπα!
Ο Υψηλάντης γεννήθηκε την 1-12-1782 στην Κωνσταντινούπολη. Η ρίζα των Υψηλαντών βρίσκεται στην Τραπεζούντα του Πόντου και την αυτοκρατορική οικογένεια των Κομνηνών. Μετά την Άλωση της Πόλης και της Τραπεζούντας, οι Κομνηνοί πρόσθεσαν στο επίθετό τους και το "Υψηλάντης".
Πρωτότοκος γιος του Κωνσταντίνου Υψηλάντη, ανατράφηκε μέσα σε περιβάλλον που διαπνεόταν από έντονο πατριωτισμό.
Κατατάχτηκε στο σώμα των εφίππων σωματοφυλάκων του Τσάρου και διακρίθηκε στους πολέμους κατά του Ναπολέοντα, ενώ στη μάχη της Δρέσδης, το 1813, όταν πολεμούσε ως συνταγματάρχης σε ηλικία μόλις 31 έτους, έχασε το δεξί του χέρι.
Το τραγικό τέλος στις απάνθρωπες αυστριακές φυλακές.
Τον Μάρτιο του 1820 ο Εμμανουήλ Ξάνθος του προσφέρει την αρχηγία της Φιλικής Εταιρίας μετά την άρνηση του Κόμη Ιωάννης Καποδίστρια, και ονομάζει "Επίτροπο", που κατά τη βυζαντινή εθιμοτυπία σήμαινε αντιβασιλέας, νομικός διάδοχος του θρόνου της Αυτοκρατορίας της Ρωμανίας, και πολιτικός αρχηγός της Επαναστάσεως.
Στις 12 Απριλίου του ίδιου έτους υπογράφεται πρακτικό με το οποίο τα μέλη της Φιλικής Εταιρείας αναγνωρίζουν τον Αλέξανδρο Υψηλάντη ως "Γενικόν Έφορον της Ελληνικής Εταιρείας, ίνα εφορεύη και επιστατή εν πάσι όσα κρίνονται αναγκαία και ωφέλιμα", ενώ ο ίδιος εκδίδει αμέσως την προκήρυξη ανεξαρτησίας:
"Μάχου υπέρ πίστεως και πατρίδος".
Πρωτότοκος γιος του Κωνσταντίνου Υψηλάντη, ανατράφηκε μέσα σε περιβάλλον που διαπνεόταν από έντονο πατριωτισμό.
Κατατάχτηκε στο σώμα των εφίππων σωματοφυλάκων του Τσάρου και διακρίθηκε στους πολέμους κατά του Ναπολέοντα, ενώ στη μάχη της Δρέσδης, το 1813, όταν πολεμούσε ως συνταγματάρχης σε ηλικία μόλις 31 έτους, έχασε το δεξί του χέρι.
Το τραγικό τέλος στις απάνθρωπες αυστριακές φυλακές.
Τον Μάρτιο του 1820 ο Εμμανουήλ Ξάνθος του προσφέρει την αρχηγία της Φιλικής Εταιρίας μετά την άρνηση του Κόμη Ιωάννης Καποδίστρια, και ονομάζει "Επίτροπο", που κατά τη βυζαντινή εθιμοτυπία σήμαινε αντιβασιλέας, νομικός διάδοχος του θρόνου της Αυτοκρατορίας της Ρωμανίας, και πολιτικός αρχηγός της Επαναστάσεως.
Στις 12 Απριλίου του ίδιου έτους υπογράφεται πρακτικό με το οποίο τα μέλη της Φιλικής Εταιρείας αναγνωρίζουν τον Αλέξανδρο Υψηλάντη ως "Γενικόν Έφορον της Ελληνικής Εταιρείας, ίνα εφορεύη και επιστατή εν πάσι όσα κρίνονται αναγκαία και ωφέλιμα", ενώ ο ίδιος εκδίδει αμέσως την προκήρυξη ανεξαρτησίας:
"Μάχου υπέρ πίστεως και πατρίδος".
Στις 26-2-1821, κατά την δοξολογία που τελείται στο ναό των Τριών Ιεραρχών, ο Μητροπολίτης Βενιαμίν ευλογεί τη σημαία με έμβλημα το σταυρό και, κατά το βυζαντινό τυπικό, παραδίδει το ξίφος στον Υψηλάντη. Κατόπιν διενεργείται έρανος για τη συλλογή ενός εκατομμυρίου γροσίων και υπογράφεται σε διώροφο κτίριο στο Κισινάου της Μολδαβίας (πέρασε στην ιδιοκτησία του Ελληνικού δημοσίου πριν από τέσσερα χρόνια! η Διακήρυξη προς το Έθνος και η πρόσκληση εθελοντών.
Από όλη την Ευρώπη καταφθάνουν στη Μολδοβλαχία και συγκροτούν αμέσως τον Ιερό Λόχο περίπου 500 σπουδαστές. Η ορκωμοσία των Ιερολοχιτών γίνεται με τις φράσεις:
"Ορκίζομαι να χώσω και αυτής την υστέραν ρανίδα του αίματός μου υπέρ της θρησκείας και της πατρίδος μου. Να φονεύσω και αυτόν τον ίδιον τον αδελφόν αν τον εύρω προδότην της πατρίδος... Να μην παρατήσω τα όπλα προτού να ιδώ ελευθέραν την πατρίδα μου και εξολοθρευμένουν τους εχθρούς της.."
Μετά την ορκωμοσία οι νεοσύλλεκτοι τραγουδώντας το παρακάτω άσμα μεταβαίνουν στο αρχηγείο του Υψηλάντη.
"Φίλοι μου συμπατριώται
Δούλοι νάμεθα ως πότε
Των Αχρείων Μουσουλμάνων
Της Ελλάδας των Τυράννων".
Στις 4 Μαρτίου οι Έλληνες ναυτικοί εξοπλίζουν 15 πλοία και στις 17 του μήνα ο Υψηλάντης υψώνει τη σημαία στο Βουκουρέστι, αντιμετωπίζοντας το στρατό των πασάδων στο Γαλάτσι, το Δραγατσάνι, τη Σλατίνα, το Σκουλένι και το Σέκο.
Ο Ιερός Λόχος του Υψηλάντη καταστράφηκε στη μάχη του Δραγατσανίου στις 7 Ιουνίου 1821 και οι στρατιώτες άρχισαν να λιποτακτούν. Οργισμένος ο Υψηλάντης εξέδωσε προκήρυξη στη οποία χαρακτήριζε τους λιποτάκτες άνανδρους: "Τρέξατε εις τους Τούρκους, τους μόνους άξιους φίλους των φρονημάτων σας. Άνανδροι αγέλαι λαών"
Μόλις αποφυλακίστηκε, με παρέμβαση του Τσάρου και με βαριά κλονισμένη την υγεία, στις 24 Νοεμβρίου 1827, πέθανε εγκαταλελειμμένος στη Βιέννη στις 19 Ιανουαρίου 1828, σε ηλικία μόλις 46 ετών, χωρίς να προλάβει να βαδίσει στα ελεύθερα ελληνικά χώματα...
Πριν πεθάνει έμαθε ότι ο Καποδίστριας αναλαμβάνει κυβερνήτης της ελεύθερης πλέον Ελλάδος και είπε χαρούμενος:
Δόξα σοι ω Θεός!" Έπειτα άρχισε να απαγγέλλει με τα μάτια ψηλά στον ουρανό, το "Πάτερ Ημών". Δεν πρόφθασε να το τελειώσει, έγειρε το κεφάλι του και πέθανε ήσυχος και ευτυχισμένος που έμαθε ότι η πατρίς είναι ελεύθερη, μετά από 400 έτη σκληρού τουρκικού ζυγού...
Η κηδεία του έγινε στη Βιέννη. Στην τελευταία του κατοικία τον συνόδευσαν όλοι οι Έλληνες που διέμεναν στην αυστριακή πρωτεύουσα. Στο φέρετρό του ο νεκρός πρίγκιψ έφερε τη στολή του Ιερολοχίτη και το ξίφος με το οποίο ορκίσθηκε στην εκκλησία των Τριών Ιεραρχών στο Ιάσιο να αγωνιστεί για την απελευθέρωση της πατρίδας από τον δυνάστη.
Από τότε, τα οστά και η βαλσαμωμένη καρδιά του Πόντιου ηγέτη ουδείς γνωρίζει μετά βεβαιότητας που βρίσκονται.
Πόντιοι Μέλη Συλλόγων λένε ότι βρήκαν τον τάφο του στη Βιέννη αλλά δεν γνωρίζουν που βρίσκονται τα οστά. Το βέβαιον είναι ότι μεταφέρθηκαν στο Ιάσιο και η ρουμανική κυβέρνηση τα έστειλε στην Ελλάδα, πριν από αρκετά χρόνια, αεροπορικώς. Στην πατρίδα τα οστά παρέμειναν στα αζήτητα - αν είναι δυνατόν!! επί δύο χρόνια, στο τελωνείο του αεροδρομίου Ελληνικού, μέσα σε μικρό ξύλινο κιβώτιο με χάλκινη επένδυση.
Τα εκτελώνισε ο Αθηναίος δικηγόρος Κ.Πλεύρης και τα παρέδωσε στη Μητρόπολη.
Λέγεται, χωρίς να είναι εξακριβωμένο, ότι τα οστά του Υψηλάντη είναι θαμμένα στο προαύλιο του ναού Παμμεγίστων Ταξιαρχών στο Πεδίον του Άρεως, σε κενοτάφιο με επικλινές άγαλμα, μισοκατεστραμμένο από βανδάλους...
Όλα αυτά, πάντως, ουδένα τιμούν, και πολύ περισσότερο το Ελληνικό Κράτος.
* Από την Διακήρυξη του Υψηλάντη.
"Η ώρα ήλθεν, ω Άνδρες Έλληνες!
Προ πολλού οι λαοί της Ευρώπης, πολεμούντες υπέρ των ιδίων δικαιωμάτων και ελευθερίας αυτών, μας επροσκάλουν εις μίμησιν, αυτοί, καίτοι οπωσούν ελεύθεροι, επροσπάθησαν όλαις δυνάμεσι να αυξήσωσι την ελευθερίας, και δι αυτής πάσαν αυτών την Ευδαιμονίας.
Οι αδελφοί μας και φίλοι είναι πανταχού έτοιμοι.
Οι Σέρβοι, οι Σουλιώται, και όλη η Ήπειρος, οπλοφορούντες μας περιμένωσιν - ας ενωθώμεν λοιπόν με Ενθουσιαμόν!
Η Πατρίς μας προσκαλεί!.."
Τάσος Κοντογιαννίδης.
