Δημήτρης Καλούμενος​, ο φωτογράφος του Ξεριζωμού 1955

Μια εικόνα ισούται με χίλιες λέξεις. Πόσες λέξεις μπορούν να χωρέσουν όμως, όσο κι αν στριμωχτούν μέσα σε μια φωτογραφία του Δημήτρη Καλούμενου;

Ο φακός του αποθανάτισε σπάνια ντοκουμέντα των διωγμών του ελληνισμού, 7-8 τον Σεπτέμβριο του 1955.
Τα μάτια του έγιναν μάτια της ιστορίας, όταν ο Δημήτρης Καλούμενος, με τη φωτογραφική μηχανή κρεμασμένη στο λαιμό, κατέγραφε τον ξεριζωμό. Εκείνες τις τραγικές μέρες δε σταμάτησε να φωτογραφίζει την τουρκική θηριωδία με κίνδυνο την ίδια του τη ζωή. Εμπρησμοί, βιασμοί, βανδαλισμοί, εκτελέσεις, η απόγνωση και ο πόνος, οι λεηλασίες, ο διωγμός σφραγίστηκαν παντοτινά μέσα σ ένα μικρό "κλικ".

1η Ιανουαρίου 1912 - 15 Ιανουαρίου 2006

Οι Έλληνες της Πόλης ήταν ακόμη μια φορά στο έλεος της τουρκικής μανίας. Οι απόγονοι των φαναριώτικων οικογενειών στα χρόνια της Επανάστασης του '21, οι απόγονοι εκείνων που κατάφεραν να επιβιώσουν από τη σκλαβιά των 400 χρόνων, οι ξενιτεμένοι Έλληνες ακόμη μια φορά θα σήκωναν στους ώμους τους το Σταυρό του μαρτυρίου. Και μαζί μ αυτούς και ο Δημήτρης Καλούμενος. Ο άνθρωπος που μέσα σ αυτή την τραγωδία θ αφήσει αδιάψευστους μάρτυρες των γεγονότων, τις φωτογραφίες του.

Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη την Πρωτοχρονιά του 1912 κι αφού ολοκλήρωσε τις γυμνασιακές του σπουδές στο Ζωγράφειο Λύκειο Κωνστινουπόλης,ασχολήθηκε αρχικά με την οικογενειακή επιχείρηση αντιπροσωπείας φωτογραφικών ειδών. Η οικογένειά του απαρτιζόταν από φωτογράφους και ήταν η πρώτη στην Τουρκία που έκανε εισαγωγές φωτογραφικών ειδών.

Το 1932 συνεργάστηκε με το Αθηναϊκό Πρακτορείο και το 1940 έγινε ο επίσημος φωτογράφος του Πατριαρχείου Κωνστινουπόλης. Το 1941 ξεκινάει συνεργασία με την Αγγλική Πρεσβεία της Κωνσταντινούπολης ως τη λήξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και κατόπιν θα εργαστεί ως δημοσιογράφος - ανταποκριτής για τις εφημερίδες 'Εθνος Αθηνών και Μακεδονία Θεσσαλονίκης.

Το 1958 θα τον απελάσουν από την Τουρκία εξαιτίας της αντιτουρκικής του δράσης. Έρχεται στην Αθήνα για να συμβάλλει στην ίδρυση του Σωματείου Απελαθέντων Κωνσταντινουπολιτών, στο οποίο διετέλεσε Γεν.Γραμματέας για 15 χρόνια. Την ίδια περίοδο 1961 - 1967 εργάζεται στο περιοδικό Ρομάντζο και το 1974 θα δουλέψει για το Υπουργείο Τύπου και Πληροφοριών στο Γραφείο Τουρκικών Θεμάτων.
Παράλληλα οργανώνει εκθέσεις για τον Ελληνικό Στρατό και τις παρουσιάζει με σχετικές διαλέξεις.

'Αφησε την τελευταία του πνοή το μεσημέρι της 16ης Ιανουαρίου του 2006, σε ηλικία 94 ετών. Οι βραβεύσεις, οι τιμητικές διακρίσεις, τα μετάλλια και οι διακρίσεις του πολλές.
Οι φωτογραφίες του αποτελούν ιστορικά τεκμήρια των τραγικών γεγονότων της 6ης - 7ης Σεπτεμβρίου του 1958.
Η μοιραία νύχτα αποτυπώνεται για πάντα στο χαρτί και δημοσιεύεται σ ολόκληρο τον διεθνή Τύπο.

Δεν πέρασε ένας χρόνος από το θάνατό του και καινούργια φωτογραφικά ντοκουμέντα βγήκαν στο φως της δημοσιότητας. Η τραγωδία των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης, είναι χαραγμένη βαθιά στη μνήμη του Ελληνισμού, μα ο πόνος γίνεται ακόμη μεγαλύτερος όταν σταθεί κανείς μπροστά της, και κοιτάξει κατάματα τις εικόνες....
Πυραμίς
Τέσσα