Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών: Ίδρυση Ιωάννης Δομπόλης 1837

Ίδρυση: 3 Μαΐου 1837, Αθήνα
Η ίδρυση του Καποδιστριακού Πανεπιστήμιου με τη βοήθεια του Ηπειρώτη Ιωάννη Δομπόλη.
Γενικός ταμίας και πρόβουλος Οικονομικών - δηλαδή υπουργός Οικονομικών - του Καποδίστρια διετέλεσε ο Ηπειρώτης έμπορος Ιωάννης Δομπόλης (1769 - 1850).
Εύπορος ομογενής της Ρωσίας, γνώρισε τον Καποδίστρια το 1809, αναλαμβάνοντας τη διαχείριση της περιουσίας του. Του ανατέθηκε η ευθύνη του ταμείου της Φιλομούσου Εταιρείας (1815 - 1820) και όταν ο Καποδίστριας ανέλαβε κυβερνήτης, εγκαταστάθηκε μαζί του στην Ελλάδα.

Υπήρξε ίσως ο μόνος υπουργός Οικονομικών της νεότερης Ελλάδας ο οποίος όχι μόνο κατέθετε στο κοινό ταμείο τους μισθούς του, αλλά πρωτοστάτησε στην ίδρυση της Εθνικής Χρηματικής Τράπεζας, προσφέροντας εξ ιδίων επτακόσια (700) δίστηλα.
Κληροδότησε το μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας του - περισσότερα από 2.500.000 ρούβλια το 1908 - στο Ελληνικό Δημόσιο για τη δημιουργία του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου, στόχος που επιτεύχθηκε το 1911.

Δεν παρέλειψε, ωστόσο, να τιμήσει την ιδιαίτερη πατρίδα του, την Ήπειρο, διαθέτοντας σημαντικά ποσά για υποτροφίες σε Ηπειρώτες σπουδαστές.
Επίσης, εξαιρετικά σημαντικό μέρος των χρημάτων του έμεινε, σύμφωνα με την επιθυμία του, σε ρωσική τράπεζα για τοκισμό και εξανεμίστηκε κατά τη Ρωσική Επανάσταση.

"'Οτε γνώρισα τον μακαρίτην Ιωάννην Καποδίστριαν υπεσχέθημεν να μεταχειρισθώμεν παν μέσον προς διάδοσιν της δημοσίας εκπαιδεύσεως εν Ελλάδι. Προς τούτο προσπάθησα να αυξήσω τα κεφάλαιά μου δια των κόπων μου και διά μεγάλης οικονομίας" έγραψε στη διαθήκη του (1848).

Η είδηση έφτασε στην Ελλάδα το 1851 προκαλώντας ενθουσιασμό, ενώ ο Τύπος ζητούσε τη δημοσιοποίησή της "ως πνευματικήν ιδιοκτησίαν του Ελληνικού Λαού!"
Ελευθέριος Σκιαδάς