Ο άνθρωπος πειραματίστηκε από πολύ παλιά με φυτά, καλάμια, βαρέλια, σκάφανδρα, καμπίνες κατάδυσης, και το 1930, βρήκε τη λύση για να μείνει κάτω από το νερό στα λάστιχα που εξασφάλιζαν στεγάνωση, με τη ανάπτυξη του υπόλοιπου καταδυτικού εξοπλισμού, λίγα χρόνια αργότερα η κατάκτηση του βυθού ήταν πλέον γεγονός.
Η ανάγκη να διασωθούν από τους κινδύνους που τους περιέβαλλαν ώθησε τους αρχαίους Έλληνες και Πέρσες, κατά τις διηγήσεις του Ηροδότου, να βουτήξουν το κεφάλι κάτω από την επιφάνεια του νερού, χρησιμοποιώντας ένα κούφιο φυτό που εξείχε ελαφρώς από την επιφάνεια, ώστε να αναπνεύσουν.
Η καταδυτική αυτή μέθοδος κράτησε πάνω από 2.000 χρόνια, για να συναντήσουμε τον 14ο αιώνα τον πιο μακρινό πρόγονο της μάσκας θαλάσσης.
Έτσι όπως τουλάχιστον απεικονίζεται σε γκραβούρες που αφορούν την εποχή, οι ψαράδες φορούν ένα είδος γυαλιών φτιαγμένων από ταρταρούγα, όταν βουτάνε στο βυθό για μαργαριτάρια.
Ήταν αυτή η μάσκα αδιαπέραστη από το νερό;
Κανείς δεν το ξέρει.
Στη συνέχεια, φαίνεται να εγκαταλείπεται η ιδέα της μάσκας και να κερδίζει έδαφος η ιδέα ενός καταδυτικού θαλάμου.
Στην αρχή ήταν ένα είδος βαρελιού με στεγανά, αλλά ο δύτης πέθαινε από ασφυξία μετά από μισή ώρα κατάδυσης καθώς σωνόταν το οξυγόνο.
Το 15ο αιώνα ο Λεονάρντο ντα Βίντσι προσπαθεί να λύσει το γρίφο της κατάδυσης σχεδιάζοντας μια πλήρη στολή με μάσκα, ένα πλαίσιο δηλαδή που έμοιαζε με καμπάνα γεμάτη αέρα.
Η στολή ήταν τόσο πλήρης που περιελάμβανε ακόμη και ουροσυλλέκτη!
Σε σχήμα καμπάνας είναι και ο καταδυτικός θάλαμος που κατασκευάζει το 1690 ο Edmund Halley.
Η καταδυτική καμπίνα ενώνεται, μέσω μεταλλικών σωλήνων, με δύο βαρέλια που βυθίζονται επίσης στο νερό και τροφοδοτούν το δύτη με οξυγόνο.
Ακολουθεί το 1715 ο υποβρύχιος δρύινος κύλινδρος του Άγγλου Jhon Lethbridger, όπου ο δύτης μπορεί να μείνει στα 60 πόδια για μισή ώρα, αλλά με τα χέρια να εξέχουν από την κατασκευή ώστε να κολυμπάει.
Η αυτόνομη μάσκα επανέρχεται στην επιφάνεια από τον Charles Antony Deane, έναν Άγγλο εφευρέτη ο οποίος διαθέτει δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για το λεγόμενο "κράνος καπνού" ένα κράνος χρήσιμο, όπως φανερώνει η ονομασία του, για τους πυροσβέστες.
Το ίδιο κράνος με την προσθήκη βάρους για να βυθίζεται, και με σωλήνα, για να παίρνει οξυγόνο από την επιφάνεια, γίνεται μια χρήσιμη, κυρίως για το πολεμικό ναυτικό, μάσκα θαλάσσης.
Το βαρύ και διόλου πρακτικό αυτό σκάφανδρο γίνεται εντέλει εξάρτημα στη στολή κατάδυσης και η ανάγκη για μια απλή ελαφριά και πρακτική μάσκα θαλάσσης παραμένει αναπάντητη μέχρι το 1930.
Τότε ο Αμερικανός αεροπόρος Guy Gilpatric κατασκευάζει γυαλιά προστατευμένα με λάστιχο, προορισμένα για το χόμπι του, την ελεύθερη κατάδυση.
Ακολουθεί στην ίδια λογική ο Γάλλος Frederic Dumas, ένας από τους πατέρες της σύγχρονης μάσκας, που έφτιαχνε μάσκες από ένα στρογγυλό κομμάτι γυαλί και λάστιχο από σαμπρέλα αυτοκινήτου.
Από κει και πέρα πολλοί δοκιμάζουν την τύχη τους με τη μάσκα αλλά τα πράγματα δεν είναι εύκολα. Όσοι χρησιμοποιούσαν τα γυαλιά που αναφέραμε παραπάνω, π.χ. αντιμετώπιζαν μεγάλα προβλήματα καθώς, λόγω της πίεσης του νερού, ο σκελετός πίεζε επικίνδυνα τα αιμοφόρα αγγεία των ματιών. Χρειαζόταν να μπει αέρας για να εξισορροπηθεί η πίεση.
Έτσι μπήκε η μύτη μέσα στη μάσκα.
Τι να το κάνεις όμως αφού από την πίεση πονούσαν τα αυτιά, με κίνδυνο κιόλας να σπάσει το τύμπανο;
Για να αντιμετωπιστεί και αυτό το πρόβλημα έπρεπε να πιέσει κανείς τη μύτη με τα δύο δάκτυλα και μετά να φυσήξει με τη μύτη κλειστή, για να επέλθει ισορροπία στην πίεση των αφτιών.
Πώς να γίνει αυτό όμως όταν η μύτη είναι μέσα στη μάσκα;
Παράλληλα τις δεκαετίες '30 και '40 ολοκληρώθηκε ο εξοπλισμός της κατάδυσης, αφού ανακαλύφτηκαν τα βατραχοπέδιλα - έλικες κολύμβησης ονομάζονται τότε - από έναν αξιωματικό του γαλλικού ναυτικού, ενώ σύντομα προστίθεται ο αναπνευστήρας.
Ασφαλής αυτονομία σε αέρα, αν κάποιος θέλει να φτάσει στο βυθό, εξασφαλίζεται το 1945. Θεωρείται ότι η πρώτη μπουκάλα οξυγόνου που ενσωματώθηκε πάνω στη μάσκα ήταν ιδέα του Ζακ Ιβ Κουστό το 1945, ωστόσο είχε προηγηθεί το 1926 ο καπετάνιος Yves Le Prieur που ανακάλυψε ένα είδος αυτόνομου σκάφανδρου, το οποίο δοκίμασε 11 χρόνια αργότερα μαζί με έναν νεαρό αξιωματικό, του Κουστό.
Ο τελευταίος το βελτίωσε με τη βοήθεια ενός άλλου μηχανικού, του Emile Gagnan ,κερδίζοντας τον τίτλο του εφευρέτη της μπουκάλας για αυτόνομη κατάδυση.
Από τότε μέχρι σήμερα η μάσκα άλλαξε, βελτιώθηκε, εξελίχθηκε.
Άλλη φτιαγμένη 100% από σιλικόνη για υποβρύχιο ψάρεμα, άλλη με μυωπικούς φακούς ή εξαιρετικά μικρού όγκου για αθλητές των καταδύσεων, όλες άνοιξαν - χάρη στην ανθρώπινη εφευρετικότητα - ένα παράθυρο με θέα στον απέραντο βυθό.
Αθηνά Γκόρου
0 Σχόλια