Μπορεί ο Ναπολέων να εκτιμούσε τις...ανόθευτες σωματικές οσμές, αλλά οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έχουν τα ίδια γούστα με τον Μεγάλο Στρατηλάτη, η μάχη κατά της δυσοσμίας κρατά αιώνες, από την αρχαία Αίγυπτο ως την Αραβική Ανδαλουσία και τη σύγχρονη Αμερική.
Η πρώτη πατέντα αποσμητικού κατοχυρώθηκε το 1941, κάνοντας χιλιάδες ανθρώπους να ανασάνουν: Νενικήκα σε, Ναπολέων.
"Μην πλυθείς, σε τρεις μέρες έρχομαι": η γραπτή έκκληση του Ναπολέοντα προς τη Ζοζεφίνα μετά τη νίκη του στο Μαρένγκο έχει μείνει παροιμιώδης. Ωστόσο, οι ιδιομορφίες αυτής της πολιτικοστρατιωτικής ιδιοφυΐας δεν απηχούν το κοινό αίσθημα αναφορικά με τις "ευεργετικές" οσμές που αναδύονται από το ανθρώπινο σώμα όταν ο ιδρώτας εγκλωβίζεται σε συγκεκριμένα σημεία, συγκεντρώνοντας βακτήρια.
Η προσπάθεια του ανθρώπου να απαλλαγεί από τις δυσάρεστες αυτές οσμές ανάγεται στους αρχαίους χρόνους. Αν και οι αποδείξεις, όπως είναι φυσικό, έχουν προ πολλού...εξανεμιστεί, η επιβίωσης ώς τις μέρες μας - ή η επανεφεύρεση - συνταγών για τη δημιουργία αυτοσχέδιων αποσμητικών το πιστοποιούν. Η προσθήκη λίγης μαγειρικής σόδας στο νερό του μπάνιου και η εναπόθεση λίγης στις μασχάλες μετά το σκούπισμα με την πετσέτα κάνει θαύματα και το συγκεκριμένο υλικό ήταν γνωστό στους αρχαίους Αιγυπτίους.
Η συνταγή για την ανάμειξη 1/4 του κουταλιού γλυκερίνης με χυμό από 24 ραπάνια είναι κάπως πιο σύνθετη, ενώ και με λίγο βαμβάκι, κατά προτίμηση βουτηγμένο στο οινόπνευμα, που θα ποτίσουμε με λίγες σταγόνες από αιθέρια έλαια, λεμονιού π.χ. τη δουλειά μας την κάνουμε.
Ωστόσο, τον 9ο αιώνα στην Κόρδοβα της Ανδαλουσίας, ένας αναγεννησιακής ιδιοσυγκρασίας Πέρσης ή, σύμφωνα με άλλες πηγές, Κούδρος αφρικανικής καταγωγής, ο Abu Al Hasan Ali Ibn Nafi (787 - 857) ή χαϊδευτικά Ziryab, εφηύρε το πρώτο ιστορικά καταγεγραμμένο αποσμητικό. Ο πολυμαθής Ziryab, που στα ελληνικά σημαίνει "μαυροπούλι", κατέφυγε στην υπό αραβική κυριαρχία (με διακοπές από το 711 έως το 1492) Ιβηρική Χερσόνησο, όπου διακρίθηκε σε πολλούς τομείς - ποίηση, μουσική, σχεδιασμό ρούχων, αστρονομία, γεωγραφία - και, σε ό τι αφορά το αποσμητικό, στη βοτανολογία και την κοσμετολογία.
Η προσωνυμία "Μαυροπούλι" του αποδόθηκε εξαιτίας της σκουρόχρωμης επιδερμίδας του και κυρίως λόγω της εξαιρετικά μελωδικής φωνής του, γεγονός που έκανε τον διάσημη Ισπανό συνθέτη και κιθαρίστα Πάκο ντε Λουθία να του αφιερώσει το ομότιτλο άλμπουμ "Ziryab" που κυκλοφόρησε το 1990.
Η καινοτομία που εισήγαγε το "Μαυροπούλι" ήταν ότι δημιούργησε ένα είδος αποσμητικού που δεν άφηνε σημάδια στα ρούχα, πράγμα ιδιαίτερα σημαντικό για την εστέτ αραβική ελίτ της πολιτισμικά αλάνθαστης τότε Ανδαλουσίας.
Θα χρειαστεί να κάνουμε ένα άλμα δέκα αιώνων για να φτάσουμε στην πρώτη εμπορική κυκλοφορία αποσμητικού, το 1888, στις ΗΠΑ με την επωνυμία "Mum". Η ταυτότητα του εφευρέτη που το πατεντάρισε στη Φιλαδέλφεια της Πενσυλβανίας δεν έφτασε ως τις μέρες μας. Η μικρή εταιρεία που παρήγαγε το "αγνώστου πατρός" με υφή κέρινης κρέμας Mum αγοράστηκε το 1931 από την Bristol - Myers και τη δεκαετία του 1940 ο υπεύθυνος μάρκετινγκ της επιχείρησης, Edward Gelsthorpe, αποφάσισε να εισαγάγει ένα απλικατέρ στη συσκευασία με την περιστρεφόμενη μπαλίτσα, το οποίο λάνσαρε το 1952 με την ονομασία "Ban Roll -On".
Η σύγχρονη φόρμουλα των αποσμητικών ανήκει στον Jules Montenier, που εισήγαγε μια καινοτομία ώστε να μην ερεθίζεται το δέρμα. Την πατεντάρισε στις 28 Ιανουαρίου του 1941 και πρωτοχρησιμοποιήθηκε στο αποσμητικό Stopette που χαρακτηρίστηκε από το περιοδικό "Time" ως το πιο εμπορικό αποσμητικό των αρχών της δεκαετίας του '50.
Το 1947 ο ίδιος άνθρωπος πατεντάρει τον "κοινό περιέκτη και ψεκαστήρα υγρών" από πλαστικό, που για πρώτη φορά συναγωνίζεται στα ίσα το γυαλί ως δοχείο τέτοιου είδους προϊόντων.
Στις αρχές της δεκαετίας του 1960 η Gillette λανσάρει το Right Guard, το πρώτο αποσμητικό σε συσκευασία αεροζόλ, η φίρμα του οποίου μεταπωλήθηκε το 2006 στη Henkel. Η μη επαναχρησιμοποιούμενη συσκευασία αεροζόλ (αήρ + sol που σημαίνει διάλυμα) περιέχει ένα συμπιεσμένο, υγροποιημένο ή διαλυμένο αέριο υπό πίεση και είναι εφοδιασμένη με ένα εξάρτημα που επιτρέπει την εκτόξευση του περιεχομένυ σε μορφή στερεών ή υγρών σωματιδίων που αιωρούνται ως αφρός, πάστα ή σκόνη, σε υγρή ή αέρια κατάσταση.
Το γεγονός ότι το προωθητικό αέριο επιτρέπει τη χρήση του αποσμητικού από απόσταση, χωρίς να απαιτείται επαφή με τη δύσοσμη περιοχή της μασχάλης, κάνει ανάρπαστα αυτά τα νέου τύπου αποσμητικά που κατακτούν τη μισή αγορά τη δεκαετία του 1960 και σκαρφαλώνουν στο 82% μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του '70.
Έκτοτε τα αποσμητικά σπρέι αρχίζουν να "ξεθυμαίνουν", καθώς το αεροζόλ συσχετίζεται με ιατρικές βλάβες και οι πρωτοεμφανιζόμενες τότε οικολογικές ανησυχίες τους καταλογίζουν εγκληματική υπαιτιότητα για τη διεύρυνση της τρύπας του όζοντος.
Τα στικ και τα ρολ επιστρέφουν θεαματικά στο προσκήνιο.
Με την πάροδο των χρόνων το αποσμητικό "κλωνοποιεί" τον εαυτό του και δημιουργεί το αντιιδρωτικό αδελφάκι του. Της ίδιας οικογένειας, αλλά με διαφορετικά χαρακτηριστικά, το πρώτο (deodorant) καταπολεμά την οσμή, ενώ το δεύτερο (antiperspirant) προλαμβάνει την εφίδρωση.
Τα μεν αποσμητικά βασίζονται σε ύλη με αντιμικροβιακή σύσταση, όπως το αλκοόλ που κινητοποιεί τους ιδρωτοποιούς αδένες, αλλά ταυτόχρονα σκοτώνει προσωρινά τα μικρόβια και επιβραδύνει την ανάπτυξη των βακτηριδίων, ενώ περιλαμβάνουν και αρώματα ή φυσικά έλαια που επικαλύπτουν την οσμή του ιδρώτα.
Τα δε αντιιδρωτικά είναι αποσμητικά συνδυασμένα με ουσίες (συνήθως χημικές ενώσεις του αργιλίου) που σταματούν ή μειώνουν έως και 20% την εφίδρωση, ώστε να μη δημιουργείται η δελεαστική για τα βακτήρια υγρασία.
Ο ενοχοποιημένος και αποδιοπομπαίος ιδρώτας, ωστόσο (που μονάχα ένας Ναπολέοντας μπορούσε να εκτιμήσει), επιτελεί έργο σωτήριο για τον ανθρώπινο οργανισμό, αφού είναι ο φυσικός του "θερμοστάτης" Όταν ζεσταθούμε ή αν υπό την επίδραση διαφόρων ερεθισμάτων εκκρίνουμε ορμόνες όπως η αδρεναλίνη (ναι, σκεφτείτε διάφορες ντροπιαστικές στιγμές), ο ανθρώπινος οργανισμός "ανεβάζει θερμοκρασία" και το σώμα προσπαθεί με φυσικό τρόπο να την κατεβάσει.
Αν και τη στιγμή που ιδρώνουμε νομίζουμε ότι ζεσταινόμαστε περισσότερο, χωρίς την εφίδρωση δεν θα μπορούσαμε να αντέξουμε τη θερμότητα που εκλύει το "καυτό" κορμί μας.
Για να αποφύγουμε την κακοσμία, πάντως ο Ιπποκράτης, από τα βάθη του 4ου π.Χ. αιώνα, θα μας συμβούλευε να προσέχουμε τι τρώμε.
0 Σχόλια