Ελληνικές παροιμίες

• Βάζει η μυλωνού τον άντρα της με τους πραματευτάδες.
• Βαθιά βροντή, κοντή βροχή. (Παξοί)
• Βαθύ ποτάμι δεν κάνει κρότο.
• Βαίνω κατά κρημνών.
  • Πάω κατά διαβόλου. (Πλάτωνας, Νόμοι 944α)
• Βάλ' το μάνταλο στην πόρτα να κοιμάσαι ξένοιαστος.
• Βάλανε το λύκο να φυλάει τα πρόβατα.
• Βάλανε τον τρελό να βγάλει το φίδι απ' την τρύπα.
• Βάλε αλεύρι, κάμε πίτα.
• Βάλε-βγάλε παπά τη βράκα σου. (Κρήτη)
• Βάλε ελιά για τα παιδιά σου και μηλιά για την κοιλιά σου. (Παξοί)
• Βάλε κλειδί στη γλώσσα σου.
• Βάλε λάδι κι έλα βράδυ.
• Βάπτισμα του πυρός.
• Βάρα γροθιά του μαχαιριού να δεις ποιος θα πονέσει.
• Βάρα με μία με τ' σκούφια σ'.
• Βαράτε με κι ας κλαίω!
• Βαρβαρίτσι, Νικολίτσι, Σάββα τι ήθελες στη μέση; (Παξοί)
• Βασιλική διαταγή και τα σκυλιά δεμένα.
• Βασιλικός κι αν μαραθεί, τη μυρωδιά την έχει.
• Βαστάτε Τούρκοι το λαγό να κατουρήσει ο σκύλος. (Παξοί)
• Βγάζει απ΄ τη μυίγα ξύγγι.
• Βγήκε η πομπή τσι στράτες, κοροϊδεύει τσου διαβάτες. (Παξοί)
• Βέργα που λυγάει δε σπάει.
• Βλέπεις το λύκο, κι εσύ ψάχνεις τ’ αχνάρια.
  • Το λύκο τον βλέπεις, τον τορό (χνάρι) γυρεύεις?
• Βλέπω το δέντρο και χάνω το δάσος.
• Βίαιος διδάσκαλος ο πόλεμος.
  • Ο πόλεμος διδάσκει κάθε είδους βιαιότητα. (Θουκυδίδης, ΙΙΙ, 82.2)
• Βίον καλόν ζης αν γυναίκα μη έχεις.
  • Καλή ζωή ζει εκείνος που δεν έχει γυναίκα.
• Βίος αβίωτος.
• Βίος ανεόρταστος μακρά οδός απανδόκευτος.
  • Ζωή χωρίς γιορτές, μακρύς δρόμος χωρίς πανδοχείο. (Δημόκριτος, 230)
• Βλὰξ ἄνθρωπος ἐπὶ παντὶ λόγῳ ἐπτοῆσθαι φιλεῖ.
• Βλέπεις φαί, κάτσε φάε. Βλέπεις ξύλο, σήκω φύγε.
• Βοήθα με να σε βοηθώ ν’ανεβούμε το βουνό.
• Βοήθα μ', εφτωχέ, μη γίνουμαι άμμον εσέν. (Ποντιακή)
  • Βόηθα με φτωχέ μη γίνω σαν και σένα. (Παξοί)
• Βοηθείστε οι στραβοί τον ανοιχτομάτη.
• Βοήθα παπά, να θάψουμε πέντε-έξι.
  • Βρήκαμε παπά, να θάψουμε πέντε-έξι.
• Βοή λαού, οργή θεού.
• Βόιδι πήγε, μοσχάρι γύρισε.
• Βουνό με βουνό δε σμίγει.
• Βους επί γλώσση μέγας.
  • Λέγεται για κάποιον που κρατά από δωροδοκία ή από ανωτέρα βία το στόμα του κλειστό.
• Βρακί δεν έχει να φορέσει, στολίδια γυρεύει.
  • Βρακί δεν έχει ο κώλος μας, γαρίφαλο στ' αυτί μας.
• Βρέξει χιονίσει η πινιάτα θα γιομίσει. (Παξοί)
• Βρες δουλειά, να βρεις βασίλειο.
• Βρες μου ένα ψεύτη να σου βρω κι εγώ ένα κλέφτη.
• Βρέχει καρεκλοπόδαρα.
• Βρήκε ο γύφτος τη γενιά του κι αναγάλιασε η καρδιά του.
• Βρήκε ο γύφτος τη γενιά του κι αναστέναξε η καρδιά του.
• Βρήκε ο γύφτος λάδι αλείφει και τα αρχίδια του
• Βρήκε ο γύφτος βούτυρο κι άρχισε ν΄αλείφει και το γκόλο του (Καστοριά)
• Βρήκε ο Φίλιππος τον Ναθαναήλ. (Θρησκ.)
• Βρομάει μπαρούτι.
• Βροντάν τα σίδερα, βροντάν κι οι σακοράφες.
• Bρώμα και δυσωδία.
  • Για χαρακτηρισμό κάποιου φαύλου προσώπου ή ανήθικης κατάστασης. Από τη φράση «σκωλήκων βρώμα και δυσωδία» (τροφή σκουληκιών και δυσοσμία) στη νεκρώσιμη ακολουθία.
• Βαράει το σαμάρι ν' ακούσει το γαϊδούρι.
• Βρηκε ο γαιδαρος βρακι να φορεσει στο Δαφνι(=τρελοκομειο)

• Δάκρυα τα προοίμια της τέχνης.
  • Λέγεται για τις μεγάλες δυσκολίες που αντιμετωπίζει κανείς, όταν ασχολείται με την τέχνη. (Λουκιανού, Ενύπνιον 1.6)
• Δανεικά τα κρούταλα στο γάμο
• Δαμόκλειος σπάθη.
  • Π.χ. «Το ένταλμα κρεμόταν ως δαμόκλειος σπάθη πάνω από το κεφάλι μου».
  • Από τη γνωστή ιστορία με τη δοκιμασία του Δαμοκλή, ενός αυλικού του τυράννου των Συρακουσών Διονυσίου.
• Δάσκαλε που δίδασκες και νόμο δεν εκράτεις.
  • Γραμματικέ που δίδασκες και νόμο δεν εκράτεις.
• Δείξε μου το φίλο σου και θα σου πω ποιος είσαι.
• Δε δίνει στον άγιο του λιβάνι.
  • Δε δίνει στον άγγελο θυμιάμα. (Σέρρες)
    • Δε δίνει στον άγγελό του νερό.
• Δε θα χάσει η Βενετιά βελόνι.
• Δε με θέλεις μία οργιά, δε σε θέλω μία τριχιά.
• Δε με νοιάζει που πεθαίνω, παρά που όσο ζω μαθαίνω.
• Δε φοβάται το βουνό απ' τα χιόνια.
• Δε χαλάει ο διάολος τη φωλιά του.
• Δε χορεύει πάντα όποιος πλερώνει τα βιολιά.
• Δει δέ χρημάτων.
  • Υπάρχει ανάγκη χρημάτων, χρειάζονται χρήματα.
• Δεινής ανάγκης ουδέν ισχυρότερον.
• Δεινόν προς κέντρα λακτίζειν.
  • μεταφορ. ματαιοπονείς, η επίθεσή σου εναντίον μου αποβαίνει εις βάρος σου, το χτύπημά σου γίνεται μπούμερανγκ.
• Δέκα μέτρα, μία κόβε. (Παξοί)
• Δεκέμβριος, Χριστού γέννηση και καλός μας Χρόνος.
• Δεμένο σκυλί, πρόβατα δε φυλάει.
• Δεν έγινα παπάς ν' αγιάσω, έγινα για να περάσω.
• Δεν είδα απ' τα μάτια, θα ιδώ απ' τα φρύδια;
• Δεν είμαι φαγάς, είμαι παραπονιάρης.
• Δεν είναι άγιοι όλοι όσοι πάνε στην εκκλησία.
• Δεν είναι Γιάννης, είναι Γιαννάκης.
• Δεν έχει λάδι και κρασί; Εχει βουτυρο και μαρμελαδα
• Δεν έχει στον ήλιο μοίρα.
• Δεν ιδρώνει το αυτί του. (δεν πολυνοιάζεται)
• Δεν κάνουνε όλοι οι μπουμπούλοι μέλι. (Παξοί)
• Δεν καταλαβαίνει Χριστό.
• Δεν κόβει ούτε Οβραίου μύτη.
• Δεν μου κάνει ούτε κρύο, ούτε ζέστη.
• Δεν ξέρει ο κλέφτης που να δέσει τ'άλογό του.
• Δεν τρέχει κάστανο.
• Δεν τρώει το μαστοράκι αβγά.
• Δεν τρώει το ψωμί χαράμι.
• Δεν υπάρχει καπνός χωρίς φωτιά.
• Δεν φοβάται ο παστουρμάς τ' αλάτι.
• Δέρνει τους μικρούς να τρομάξουν οι μεγάλοι.
• Δες μάνα και πάρε κόρη.
• Δέσαμε το γάιδαρό μας.
• Δέσε το αρνί, όπου θέλει ο νοικοκύρης και μη σε νοιάζει αν το φάει ο λύκος.
• Δεύρο έξω.
  • Βγες έξω, παρουσιάσου. (Ιω. ΙΑ.43, «Λάζαρε, δεύρο έξω»)
• Δήλιον πρόβλημα.
  • Πολύ δύσκολο πρόβλημα.
• Δήλιος κολυμβητής.
  • Άριστος κολυμβητής.
• Διαίρει και βασίλευε (λατ. divide ut regnes).
• Διάλεξε, ξεδιάλεξε, στην κοπριά κατάντησε.
• Διά γυναικός ερρύη τα φαύλα.
  • Φράση του Θεόφιλου στην Εικασία (η απάντηση που του έδωσε η Εικασία ήταν «διά γυναικός πηγάζει τα κρείττονα», δηλ. από τη γυναίκα πηγάζουν τα καλύτερα).
• Δια πυρός και σιδήρου.
  • Με κάθε μέσο, με τη βία.
• Δίκαιον της πυγμής.
  • Δίκαιο του ισχυρότερου.
• Δίς καί τρίς τό καλόν.
• Δις παίδες οι γέροντες
  • Δυο φορές παιδιά οι γέροι. (Πλάτωνας, Νόμοι, 646Α)
• Δίχως νερό ο μύλος δεν αλέθει.
• Δόξα νάχεις τρυγητή μου που 'δα τρίχα στο μουνί μου. (Επτάνησα)
• Δος καματερόν κι έπαρ' διαταγωγόν. (Ποντιακή)
• Δόσις ολίγη τε φίλη τε.
  • Προσφορά μικρή αλλά έγκάρδια. (Όμηρος, Οδ. Ζ208)
• Δουλειά δεν είχε ο Διάολος, γαμούσε τα παιδιά του.
  • Δουλειά δεν είχε ο διάολος κι αύτωνε τα παιδιά του.
• Δουλειά δεν είχε το μουνί και μάθαινε τσαγκάρης. (Επτάνησα)
• Δούλεψε να φας και κλέψε να 'χεις.
• Δούλεψε στα νιάτα σου να 'χεις στα γηρατειά σου.
• Δρακόντειος νόμος.
  • Πολύ σκληρός νόμος.
• Δράξασθε παιδείας.
  • Εκμεταλλευτείτε κάθε ευκαιρία για μόρφωση. (Ψαλμ. 2.12)
• Δράττομαι της ευκαιρίας.
  • Βρίσκω την ευκαιρία.
• Δρυός πεσούσης πας ανήρ ξυλεύεται.
  • Οταν κανείς δυστυχήσει όλοι κοιτάζουν να επωφεληθούν από τη δυστυχία του.
• Δυό γάιδαροι μαλώνανε σε ξένο αχυρώνα.
• Δυο γελάν, κάτι ξέρουν. Ένας γελάει, τρελός είναι.
• Δυο καρπούζια στην ίδια μασχάλη, δεν χωράνε.
• Δυό λαλούν και τρείς χορεύουν.
• Δυο το λάδι, δυο το ξίδι, πέντε το λαδόξιδο.
• Δύσκολα νιάτα, καλά γεράματα.
• Δύσκολο να γενεί του χοίρου η τρίχα μετάξι. (Παξοί)
• Δυστυχώς επτωχεύσαμεν.
  • Από τη γνωστή φράση του Χ. Τρικούπη.
• Δώδεκα Απόστολοι, καθένας με τον πόνο του.
• Δώθε παν' οι άλλοι.
• Δώρο αν είναι και μικρό, μεγάλη χάρη έχει.
• Δώσε θάρρος στο χωριάτη, να σ' ανέβει στο κρεβάτι.
• Δώσε πλούτη, δίνεις γνώση, δώσε φτώχεια, δίνεις τρέλα.
• Δώσε τόπο στην οργή.
• Δώσ' σε 'μένα και στο γιο μου, νά κι ο άντρας μου στην πόρτα.
• Δως του πιρούνι κι ας βγάλει τα μάτια του.