Αμμόχωστος - Η διαμαντόπε​τρα της Κύπρου

Κτισμένη στην αγκαλιά του ανατολικού κόλπου, γεμάτη πορτοκαλιές και λεμονιές, με δρόμους πεντακάθαρους, ξενοδοχεία και τουριστικά καταλύματα, προστατευμένη από βράχους.
Η θάλασσα κρυστάλλινη, γαλάζια - έβλεπες τις ραβδώσεις της χρυσής αμμουδιάς.
Μια αμμουδιά πεντακάθαρη, που καθαριζόταν με ειδικά μηχανήματα κάθε μέρα. 
Όπου και αν απλωνόταν το βλέμμα σου, έβλεπες μια χρυσή αμμουδιά, γι αυτό και το τοπωνύμιο "Χρυσή Ακτή".
Πριν από την εισβολή του 1974 ήταν ο μεγαλύτερος και καλύτερος τουριστικός προορισμός της Κύπρου με δεκάδες πολυτελή ξενοδοχεία, χιλιάδες κλίνες, εξειδικευμένο προσωπικό, ωραία εστιατόρια και καφέ, ωραίους περιπάτους στην ύπαιθρο, μα προπαντός έντονη πνευματική ζωή.

Παρ όλη την τουριστική ανάπτυξη, τις 150 χιλιάδες και πλέον τουρίστες, που την επισκέπτονταν από τον Απρίλιο ως το Νοέμβριο, είχε διατηρήσει την πνευματική της προσωπικότητα.

Σχολεία, μουσεία, πινακοθήκες, συναυλίες, εκθέσεις εικαστικών τεχνών, βιβλιοθήκες, κι ακόμα η Ανόρθωση, το Λύκειο Ελλήνων, ο Επιστημονικός Φιλολογικός Σύλλογος και πολλά άλλα σωματεία που ανέπτυσσαν μεγάλη δραστηριότητα.
Ο Δήμος Αμμοχώστου πρωτοστατούσε σε πολλές εκδηλώσεις, όπως η Γιορτή του Κατακλυσμού (3ήμερο εορτών Αγίου Πνεύματος), κατάλοιπο των γιορτασμών προς τιμή της Αφροδίτης, η Γιορτή της Πορτοκαλιάς, που ήταν φαντασμαγορική και η πόλη ντυνόταν στα γιορτινά της. Στολισμός των δρόμων και του Πάρκου, του σταδίου, η παρέλαση των αρμάτων που το ένα ήταν καλύτερο από το άλλο, σωστά κομψοτεχνήματα, οι χορωδίες, οι μπάντες, οι χοροί, η αναγόρευση της Βασίλισσας της Πορτοκαλιάς, οι χοροί στα ξενοδοχεία.

Χιλιάδες κόσμος απ όλη την Κύπρο και το εξωτερικό.
Παντού γέλιο, χαρά, δημιουργία.
Το λιμάνι έδινε ζωή στην πόλη, που μετά το 1960 αναπτυσσόταν ραγδαία. Ήταν το μεγαλύτερο της Κύπρου και απ εδώ διεξάγονταν όλες οι εξαγωγές και εισαγωγές της χώρας.
Ένας ολοζώντανος πνεύμονας, όπου εργάζονταν εκατοντάδες άνθρωποι, Έλληνες και Τούρκοι χωρίς διάκριση.

Πάρκα, πολυκατοικίες, καινούργιες εκκλησίες του Αγίου Ιωάννη και της Αγίας Τριάδας, το Νέο Δημαρχείο - ένα αληθινό κόσμημα - το Νέο Ταχυδρομείο, το Τηλεγραφείο, το κτήριο των Δικαστηρίων. Δημόσια σχολεία, δημοτικά και γυμνάσια, αλλά και αρκετά ιδιωτικά. Νέα κτήρια τραπεζών.
Τότε ακριβώς έγινε και η ανέγερση του καλλιμάρμαρου κτηρίου του Λυκείου Ελλήνων Αμμοχώστου και του μεγαλύτερου κτηρίου της Ανόρθωσης και της πινακοθήκης - βιβλιοθήκης του Δήμου Αμμοχώστου.

Όλα γενικά έδιναν στην πόλη μας μια φαντασμαγορική μορφή.

Οι άνθρωποι φωτισμένοι, ταξιδεμένοι σ άλλες χώρες, πρόσφεραν αφειδώλευτα τις γνώσεις και εμπειρίες τους.
Ζωγράφοι, όπως οι Πωλ Γεωργίου, Ξάνθος και Φώτος Χατζησωτηρίου, Λευτέρης Οικονόμου, Γεώργιος Σκοτεινός, Αντής Χατζηαδάμας, Ιουλία Τουμαζή, Λένια Σαβεριάδου και άλλοι έκαναν συνεχώς εκθέσεις.
Ποιητές, όπως οι Κώστας Μόντης, Κυριάκος Χαραλαμπίδης, Θεοδόσιος Νικολάου, Κλαίρη Αγγελίδου, Πολύβιος Νικολάου, Στ. Ζυμπουλάκης, Νίκη Μαραγκού έδιναν το πνευματικό "παρών".
Ο θεατράνθρωπος φιλόλογος Παναγιώτης Σέργης ανέβαζε με τους μαθητές τους Ελληνικού Γυμνασίου Αμμοχώστου αρχαίες τραγωδίες στα προπύλαια του Θεάτρου της Σαλαμίνας.
Πνευματικοί ταγοί, όπως οι Κυριάκος Χατζηιωάννου και Βάσος Καραγιώργης, αντεπιστέλλοντα μέλη της Ακαδημίας Αθηνών, καθώς και οι Γιάννης Αναγνωστόπουλος, Γεώργιος Εμφιετζής, Δημήτρης Μαραγκός, Ευάγγελος Λουϊζος - που φιλοξένησε στο σπίτι του, "το σπίτι που πάει να γίνει δέντρο", τον Σεφέρη και τον Ελύτη - Θεοδόσης Νικολάου, Κυριάκος Πλύσης, Μαρία Π.Ιωάννου, Ελένη Χατζηπέτρου, ήταν μπροστάρηδες και καθηγητές.

Η Αμμόχωστος ήταν η πιο ζωντανή πόλη της Κύπρου.
Κρατούσε τα σκήπτρα σ όλους τους τομείς, γι αυτό και ύστερα από την προσφυγιά, οι ξεριζωμένοι κάτοικοί της την κρατούν μεσ στην καρδιά σαν τον πιο πολύτιμο θησαυρό.
Την τραγουδούν, τη ζωγραφίζουν, τη νοσταλγούν.
Κρατούν τη μνήμη της ακέραιη, ζωντανή.
Η Αμμόχωστος δεν θα πεθάνει, δεν θα τουρκέψει, γιατί είναι η μήτρα τους Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας.
Κλαίρη Αγγελίδου
Πρώην Υπουργός Παιδείας & Πολιτισμού της Κύπρου.
"ΚΟΙΤΙΔΕΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ"