Στη σχιζοφρένεια 53% των ασθενών αναφέρει συμπτώματα deja vu, τα οποία μάλιστα αυξάνονται με τη θεραπεία και ενώ βελτιώνονται τα άλλα συμπτώματα της νόσου (Adachi, Adachi et al. 2007)!
Η εξήγηση είναι ότι οι σχιζοφρενείς εμφανίζουν μικρότερο ποσοστό φαινομένων deja vu, σε αντίθεση με τους μη σχιζοφρενείς, που μπορεί να φτάνει το 76% όπως
αναφέραμε αλλού (Adachi, Adachi et al. 2006).
Σε αυτές τις παθήσεις, το φαινόμενο του deja vu εμφανίζεται συχνότερα μετά από νοητική ή σωματική καταπόνηση, έχει μεγαλύτερη διάρκεια και προκαλεί μεγάλη ψυχική αναστάτωση.
Ιδιαίτερα συχνά είναι τα φαινόμενα deja vu, στην διασχιστική διαταραχή ταυτότητας που παλαιότερα ονομάζονταν ως σύνδρομο πολλαπλών προσωπικοτήτων, ωστόσο έχει αποκλειστεί η πιθανότητα να ευθύνονται για την εμφάνιση της πάθησης. Απλά συνυπάρχουν(Adachi, Akanuma et al. 2008).
Στη μετατραυματική διαταραχή άγχους, η αιφνίδια επιστροφή των αναμνήσεων του ψυχικού τραυματισμού (flashback) λαμβάνει χαρακτηριστικά διάσχισης και συχνά ο ασθενής βιώνει φαινόμενα deja vu.
Μερικοί άνθρωποι με επιληψία αναφέρουν επίσης μια ζωηρή αίσθηση του deja vu, να προηγείται μιας κρίσης. Ο λόγος βρίσκεται στον εγκέφαλο.
Η γρήγορη πυροδότηση των νευρωνικών κυκλωμάτων στο κροταφικό λοβό, συμπεριλαμβανομένου του ιππόκαμπου, μπορεί να προηγηθεί και της επιληπτικής κρίσης και της αίσθησης του deja vu, ίσως εξηγώντας και τα δύο(O'Connor and Moulin 2008).
Οι ερευνητές έχουν προκαλέσει deja vu με την διέγερση αυτών των περιοχών του εγκεφάλου με ηλεκτρόδια(Kovacs, Auer et al. 2009), αλλά τέτοιες έρευνες μπορεί να μην εξηγούν την μεγάλη ποικιλία του φαινομένου, εν μέρει επειδή το σχετιζόμενο με την επιληψία deja vu , δεν φέρνει την ίδια αίσθηση αποπροσανατολισμού έως και του παραφυσικού, σε σχέση με τους μη επιληπτικούς.
deja vu, επιληψία
Ακόμα και σε επιληπτικούς ασθενείς χωρίς παθολογικά ευρήματα στην μαγνητική τομογραφία, ένας βαθμός μεταβολικής δυσλειτουργίας του κροταφικού λοβού θεωρείται απαραίτητος για την έκλυση των φαινομένων deja vu (Guedj, Aubert et al. 2010). Εκτός από την επιληψία κροταφικού λοβού, δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις όπου επιληψίες με επίκεντρο τον ινιακό λοβό, επεκτείνονται στον κροταφικό λοβό με συνέπεια την εμφάνιση των συμπτωμάτων deja vu. Τουλάχιστον δύο διαφορετικές μορφές deja vu εκδηλώνονται στην επιληψία(Adachi, Akanuma et al. 2010).
Μεγάλο ενδιαφέρον συγκεντρώνεται στις έρευνες για το γονίδιο LG11 του ανθρώπινου χρωματοσώματος 10.
Το LG11 κληρονομείται με πιθανότητα 50% από όποιον γονιό το έχει στο παιδί του και προκαλεί μια συγκεκριμένη μορφή επιληψίας, που η αύρα της παίρνει συχνά τα χαρακτηριστικά του deja vu, συνοδεύεται από ακουστικές ψευδαισθήσεις και ξεκινάει περίπου στην ηλικία των 20 ετών. Το γονίδιο LG11 έχει αρκετές παραλλαγές και δεν έχουν όλες ως συνοδά συμπτώματα της επιληπτικής κρίσης, το φαινόμενο του deja vu. Προς ώρας δεν γνωρίζουμε με ακρίβεια το ρόλο των 2 πρωτεϊνών στον εγκέφαλο, των οποίων φαίνεται ότι καθοδηγεί την παραγωγή (Tritschler, Huntzinger et al. 2010).
Το συχνό και μακράς διαρκείας deja vu μπορεί να γίνει μια ψυχοπαθολογική διαταραχή με δικό της όνομα, deja vecu: μια επίμονη ή χρόνια κατάσταση του deja vu (Thompson, Moulin et al. 2004). Οι αξονικές εγκεφάλου σε τέτοιες περιπτώσεις μερικές φορές αποκαλύπτουν διάχυτες βλάβες στους κροταφικούς λοβούς, αλλά καμία συγκεκριμένη σχέση ή αιτία, δεν είναι προφανής. Συχνά στους ηλικιωμένους, το σύνδρομο deja vecu συμβαδίζει με φτωχή μνήμη και την άρνηση ότι το deja vu είναι μια παραίσθηση!
deja vu
Δεν είναι σπάνιο μετά από τραυματισμούς ή σε περιπτώσεις όγκων του κροταφικού ή του βρεγματικού λοβού του εγκεφάλου, επίσης να παρατηρήσουμε τα φαινόμενα deja vu και jamais vu.
Σε καταστάσεις κοντινές με το θάνατο, κάνει συχνά την εμφάνισή του και το σύμπτωμα της εαυτοσκοπίας(να βλέπει κάποιος ολόκληρο τον εαυτό του από κάποια απόσταση) που έχει δώσει μεγάλη λαβή στην πνευματιστική φιλολογία.
Ειρήσθω εν παρόδω, ότι η υψηλή συχνότητα εμφάνισης εαυτοσκοπίας ακόμα και στα όνειρα,χαρακτηρίζει τις ψυχωσικές διαταραχές.
Ένα ακόμα ασυνήθιστο χαρακτηριστικό είναι η δυνατότητα πρόκλησης φαινομένων deja vuαπό συγκεκριμένες οσμές ειδικά αν έχουν συνδυαστεί στο παρελθόν μας με ισχυρά συναισθήματα. Είναι γνωστό ότι έχουμε τη δυνατότητα να θυμόμαστε σχεδόν δια βίου διάφορες οσμές, αλλά δεν γνωρίζουμε που ακριβώς αποθηκεύονται οι οσφρητικές μνήμες στον ανθρώπινο εγκέφαλο μια και πολλές περιοχές ενεργοποιούνται ταυτόχρονα από τα οσφρητικά ερεθίσματα. Βλάβες στην αμυγδαλή (εγκεφαλικός πυρήνας) ακόμα και από παράσιτα, μπορεί να προκαλέσουν οσφρητικά deja vu(Lee, Owen et al. 2009).
Τέλος να μην παραλείψουμε να ανφέρουμε ότι υπάρχουν ουσίες ακόμα και φάρμακα που κατά καιρούς ενοχοποιούνται για την εμφάνιση συμπτωμάτων deja vu (Taiminen and Jaaskelainen 2001).
Γενικά, η αιφνίδια εμφάνιση φαινομένων deja vu, deja vecu, jamais vu, σε κάποιον άνθρωπο ειδικά κάποιας ηλικίας, σημαίνει ότι πρέπει να τον παραπέμψουμε για πλήρη εργαστηριακό έλεγχο του εγκεφάλου με αξονική ή μαγνητική τομογραφία, λόγω αυξημένης πιθανότητας ύπαρξης μικρών εγκεφαλικών επεισοδίων ή όγκων (μεταστατικών συνήθως) ή διάχυτης εγκεφαλικής ατροφίας.
sevasmoskaieilikrineeia-sensor
0 Σχόλια