Σινάπι, η πρώτη ύλη της μουστάρδας

Σαν μικρές στρογγυλές χάντρες, ξανθοί ή σκούροι καστανοί, οι σπόροι του σιναπιού είναι υπεύθυνοι για τη γεύση, το άρωμα και το χρώμα της μουστάρδας, ενώ αρωματίζουν εξαιρετικά σαλάτες ή τουρσιά.
Βρούβες τρώτε;
Ε, τότε φρέσκια μουστάρδα ή, αν προτιμάτε, φρέσκο σινάπι. 
Για να ξεκαθαρίσουμε καλύτερα τα πράγματα, η βρούβα είναι ένα από τα είδη σιναπιού, μαζί με τη λαψάνα, που από τα σπόρια τους γίνονται διαφορετικά είδη μουστάρδας.

Η λέξη μουστάρδα προέρχεται από το μούστο (mustum ardens = καυτερός μούστος) με τον οποίο οι Λατίνοι έκαναν σιναπισμούς, σάλτσες δηλαδή από σιναπάλευρο. 

Τα διάφορα είδη σιναπιού αναφέρονται από την αρχαία Κίνα (καλλιεργούσαν πολλές ποικιλίες), την αρχαία Αίγυπτο (βρέθηκαν σπόρια σε μνήματα), την αρχαία Ελλάδα ( ο Αθήναιος αναφέρει σάλτσες με κοπανισμένο σινάπι) και την Αρχαία Ρώμη ( ο Απίκιος με τις σάλτσες και ο αγρονόμος Κολουμέλος με την πρώτη συνταγή). 
'Ισως η πιο εντυπωσιακή ιστορία σιναπιού να αφορά τον Μέγα Αλέξανδρο: Όταν ο Δαρείος ο Γ΄ απέστειλε στον Μέγα Αλέξανδρο ένα σάκο με σπόρους σουσαμιού, για να δηλώσει τον μεγάλο αριθμό των στρατευμάτων του, εκείνος του ανταπέστειλε έναν σάκο σιναπόσπορο, υπονοώντας τη δύναμη του δικού του!.
Την άνοιξη, τα φρέσκα φύλλα σιναπιού δίνουν σαλάτες με γεύση ανώτερης της πολυφορεμένης ρόκας και ισοδύναμη με το σχεδόν αγνοημένο κάρδαμο.

Μπορούν να μαγειρευτούν, αλλά τότε βγάζουν γεύση λάχανου, στην οικογένεια του οποίου ανήκουν.
Σιναπισμοί ή μουστάρδες υπάρχουν πολλές και διάφορες, οι πιο πολλές παράγονται από μαύρο σινάπι (συχνά αποφλοιωμένο), όπως η διάσημη γαλλική, καυτερή Ντιζόν ή βορδελέζικη με μαύρο μούστο, η πιο χωριάτικη της Μω, με κομμάτια σπόρων ή και ολόκληρους, η γλυκιά αγγλική, η
καφετιά γερμανική, η πράσινη με αρωματικά βότανα και τόσες άλλες.
Τα σινάπια είναι και από τα βασικά υλικά στα ινδικά μείγματα μπαχαρικών - οι Ινδοί συνηθίζουν να καβουρντίζουν τα σπόρια, μειώνοντας την καυστικότητα και προσδίδοντας μια ελαφριά γεύση φουντουκιού.
Από θεραπευτικής πλευράς, χρησιμοποιούνται ως επιθέματα για μυϊκούς και ρευματικούς πόνους, ως εμετικό, ως ορεκτικό και το λάδι τους για χειρομαλάξεις.
Σιναπόσπορο και σκόνη μουστάρδας βρίσκουμε και στα ράφια των μπαχαρικών στα σούπερ μάρκετ, αλλά και στα μαγαζιά μπαχαρικών.
Αλέξανδρος Γιώτης

Σινάπι: ένα πολύτιμο φάρμακο
- Nα επιλέγεις αυτό που δεν είναι πάρα πολύ ξερό και φρυγμένο, αλλά χοντρό και, όταν σπάσει, μέσα χλωρό και σαν ζουμερό, γαλαζωπό- γιατί αυτό είναι φρέσκο και δυνατό.
- Έχει την ιδιότητα να θερμαίνει, να λεπταίνει, να απορροφά προς τα έξω και να καταστέλλει τη φλεγμονή, όταν μασιέται.
- Ο χυμός του, αν ανακατευτεί με υδρομέλι ή κρασόμελο, ενδείκνυται για γαργάρες στις αμυγδαλίτιδες και στις χρόνιες τραχύτητες (ερεθισμούς) και στα σκληρώματα του λάρυγγα.
- Αν λιωμένο επαλειφθεί στα ρουθούνια, προκαλεί φτερνίσματα, και επαναφέρει τους επιληπτικούς και τις κατειλημμένες από υστερικούς πνιγμούς. (νευρική διαταραχή που αποδιδόταν στη πίεση που προκαλεί στα σπλάχνα η κίνηση της μήτρας [προερχόμενος από την υστέρα =τη μήτρα])
- Γίνεται κατάπλασμα και σε όσους έχουν λήθαργο αφού ξυριστεί το κεφάλι τους.
[Ο λήθαργος την εποχή του Ιπποκράτη σήμαινε οξύ εμπύρετο νόσημα, χαρακτηριζόμενο από βήχα με άφθονη απόχρεμψη, τρόμο των χεριών οιδήματα των βλεφάρων, παραλήρημα, υπνηλία και απώλεια των ούρων και των κοπράνων, η νόσος μοιάζει με άτυπη περιπνευμονία, έχει υψηλό κίνδυνο θανάτου και μη θεραπευμένη μεταπίπτει σε εμπύημα.
Ο λήθαργος των μεταγενέστερων , τον ορίζουν ως πρωτοπαθή ή δευτεροπαθή εγκεφαλική νόσο, με συμπτώματα από το κεντρικό νευρικό σύστημα. (Γαληνός ΧΙΧ σελ. 413, ΧΙV σελ. 741).]
- Αν ανακατευτεί με σύκα και μπει ως κατάπλασμα μέχρι να δημιουργηθεί κοκκινίλα, κάνει καλό στις ισχιαλγίες, τις παθήσεις της σπλήνας και γενικά κάθε χρόνιο πόνο, όπου θέλουμε να μεταφέρουμε από το βάθος στην επιφάνεια με τη λογική της πάθησης άλλου μέλους.
- Ως κατάπλασμα θεραπεύει και τις αλωπεκίες, και μαζί με μέλι, λίπος ή έμπλαστρο κεριού καθαρίζει το πρόσωπο και εξαφανίζει τις μελανιές στα μάτια.
- Μαζί με ξίδι επαλείφεται στη λέπρα και τους κακοήθεις λειχήνες
- Πίνεται και στους περιοδικούς πυρετούς ξερό και πασπαλισμένο στο ποτό σαν αλεύρι.
- Προστίθεται με ωφέλεια στα έμπλαστρα που απορροφούν και σε όσα είναι κατάλληλα για την ψώρα.
- Λιωμένο αν εισαχθεί στα αυτιά με σύκο, ωφελεί τη βαρηκοΐα και τους ήχους.
- Ο χυμός του μαζί με μέλι ενδείκνυται για επαλείψεις στην αμβλυωπία και τις τραχύτητες (ερεθισμούς) των βλεφάρων.
- Από τον σπόρο του λαμβάνεται χυμός, όταν είναι ακόμα χλωρός, και αυτό που βγαίνει ξεραίνεται στον ήλιο.