Γιατροσόφια

Το γιατροσόφι, ή «ιατροσόφιον» στην καθαρεύουσα είναι το πρακτικό φάρμακο φαρμακευτικών φυτών, ενώ σε πολλά μέρη της Ελλάδας αποτελούν αξιόλογο μέρος της λαογραφικής παράδοσης του τόπου.

Αν και η χρήση τους έχει αμφισβητηθεί από τους οπαδούς της κλασικής ιατρικής, τα περισσότερα γιατροσόφια δεν παύουν να έχουν στέρεη επιστημονική τεκμηρίωση και να αποτελούν τον «πρόδρομο» των δημοφιλών φυτικών καλλυντικών και φαρμακευτικών σκευασμάτων που κυκλοφορούν στο εμπόριο και στα φαρμακεία στις μέρες μας.
Παρά το γεγονός ότι τα γιατροσόφια συνήθως βασίζονται σε σχετικά «αγνές» και «ακίνδυνες» πρώτες ύλες, οι γιατροί συνιστούν προσοχή στη χρήση τους, ειδικά αν το άτομο που πρόκειται να τα χρησιμοποιήσει έχει ιστορικό αλλεργικών αντιδράσεων. που χρησιμοποιούσε ο κόσμος παλιότερα - αλλά ακόμη και στη σημερινή εποχή - προκειμένου να αντιμετωπίσει μικρά ή και μεγαλύτερα προβλήματα υγείας. Υπάρχουν πολλών ειδών γιατροσόφια, και είναι σχεδόν σίγουρο ότι ο κάθε άνθρωπος τα έχει χρησιμοποιήσει σε κάποια στιγμή της ζωής του, συνήθως με την προτροπή κάποιου μεγαλύτερου σε ηλικία μέλους της οικογένειας. Τα περισσότερα γιατροσόφια βασίζονται στη χρήση τους:

* Τσίμπημα κουνουπιού: Βάζουμε στο σημείο λίγο ξίδι για να μειώσει την κοκκινίλα και τη φαγούρα.
* Μώλωπας: Για να μη μελανιάσει, βάζουμε σε ένα πανάκι λίγο κρεμμύδι - όχι ψιλοκομμένο αλλά σε φέτες κοπανισμένες, ώστε να έχει και λίγο ζουμί από το κρεμμύδι - και από πάνω ραντίζουμε με αλάτι. Στη συνέχεια, δένουμε με ένα πανί και η μελανιά περιορίζεται.
* Κάψιμο: Βάζουμε στην καψιά λίγη οδοντόκρεμα ή πολτό ντομάτας και απαλύνεται ο πόνος.
* Τσίμπημα σφήκας ή μέλισσας: Αφού αφαιρέσουμε το τυχόν κεντρί, τρίβουμε επάνω στην περιοχή ένα μεταλλικό αντικείμενο (π.χ. κλειδί, ή πηρούνι) ώστε να μειωθεί ο πόνος και να μην πρηστεί.
* Τσίμπημα σκορπιού: τα παλιά χρόνια, όπου οι άνθρωποι ζούσαν και δούλευαν περισσότερο στην ύπαιθρο, τα τσιμπήματα από σκορπιούς ήταν συχνό φαινόμενο. Όταν λοιπόν σκότωναν ένα σκορπιό, τον άφηναν στον ήλιο να ξεραθεί καλά και έπειτα τον έτριβαν σε σκόνη. Τη σκόνη αυτή τη πρόσθεταν στο γάλα των παιδιών τους, ώστε να μειωθεί ο πόνος και ο κίνδυνος στην περίπτωση που τα τσιμπούσε σκορπιός.

Aν πριν από ένα διαγωνισμό ή κάποιο άλλο αγχογόνο γεγονός δεν μπορείτε να χαλαρώσετε και να κοιμηθείτε, αναζητήστε τις κατευναστικές και υπνωτικές ιδιότητες του φρέσκου βασιλικού. Bάλτε 25 γρ. φύλλα φρέσκου βασιλικού σε 1/2 λίτρο κρύο νερό και αφήστε το αφέψημα να βράσει σε χαμηλή φωτιά, με το καπάκι κλειστό, για 10 λεπτά. Aφού κρυώσει το αφέψημα, πιείτε 3-4 φλιτζάνια μέσα στην ημέρα. Έτσι, όταν έρθει η ώρα του ύπνου, θα μπορέσετε εύκολα να κοιμηθείτε. Aν η νευρικότητα και το άγχος σας είναι πολύ έντονα, μπορείτε να ξεκινήσετε τη θεραπεία αυτή αρκετές ημέρες πριν.

ΑΚΜΗ
Ένα από τα καλύτερα φάρμακα που διαθέτει η φύση για να καταπολεμήσετε τα αντιαισθητικά σπυράκια και να καταπραΰνετε τον ερεθισμό του δέρματος που προκαλεί η ακμή είναι η ντομάτα. Πλύνετε καλά μια ώριμη, βιολογική κατά προτίμηση ντομάτα, κόψτε τη σε λεπτές φέτες και απλώστε τη για 15΄ σε καλά καθαρισμένο πρόσωπο. Μετά, πλύντε το πρόσωπό σας με ένα φυσικό σαπούνι που έχει ουδέτερο pH και σκουπιστείτε. Η αντισηπτική δράση της ντομάτας θα βοηθήσει στον περιορισμό της υπερβολικής παραγωγής σμήγματος. H μικροβιοκτόνος δράση της θα εμποδίσει την περαιτέρω επιμόλυνση των ανοιχτών πόρων, ενώ οι βιταμίνες θα επισπεύσουν την ίαση και η δροσιστική της υφή θα σας ανακουφίσει από την αίσθηση φουντώματος.
Θέλετε να «σβήσετε» την ακμή με φυσικό τρόπο; Aν ναι, κόψτε μερικές φέτες ντομάτας και απλώστε τις για 15 λεπτά το πρωί και ξανά πάλι το βράδυ, όπου υπάρχουν σπυράκια. Ξεβγάλτε καλά το πρόσωπό σας και πλύνετέ το απαλά με ένα ουδέτερο σαπούνι. Τα άλατα και οι βιταμίνες που περιέχει η ντομάτα είναι μικροβιοκτόνα, επουλωτικά και αντιτοξικά και θα εξαφανίσουν τα σπυράκια.

ΑΥΠΝΙΑ
Aν έχετε δύσκολο ύπνο ή ξυπνάτε στη μέση της νύχτας και δεν μπορείτε να ξανακοιμηθείτε, επωφεληθείτε από τις ηρεμιστικές και υπνωτικές ιδιότητες του μαρουλιού. Bράστε τα φύλλα ενός βιολογικού μαρουλιού σε 1/2 λίτρο νερό για 15 λεπτά σε χαμηλή φωτιά. Πριν κοιμηθείτε, πιείτε αφού το σουρώσετε μια μεγάλη κούπα από το υγρό. Aυτό το γιατροσόφι, σε μικρότερη ποσότητα, μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε και στα παιδιά.

ΑΔΥΝΑΜΙΑ,ΑΤΟΝΙΑ
Nιώθετε αδυναμία και κόπωση; Yπάρχει ένα κλασικό γιατροσόφι που θα σας δώσει άμεσα την ενέργεια που σας λείπει. Xτυπήστε τον κρόκο ενός αυγού με όση ζάχαρη θέλετε και με μία κουταλιά ρούμι, μέχρι να ασπρίσει και να αφρίσει. Στη συνέχεια, ρίξτε από πάνω ένα ποτήρι γάλα ή νερό ζεστό και πιείτε το ρόφημα. H λεκιθίνη που περιέχει ο κρόκος θα σας δυναμώσει, ενώ το αλκοόλ από το ρούμι θα επιδράσει διεγερτικά και τονωτικά στον οργανισμό σας.
Αν νιώθετε αδυναμία και ατονία, μια θεραπεία με ωμό λάχανο θα σας αναζωογονήσει και θα σας δυναμώσει. Πλούσιο σε φυτικές ίνες, μέταλλα και βιταμίνες (με πρώτη και καλύτερη τη βιταμίνη C), το λάχανο έχει θαυμάσια τονωτικά αποτελέσματα. Aν, λοιπόν, αναρρώνετε από μια ίωση και νιώθετε καταβολή των δυνάμεών σας, το καλύτερο φάρμακο είναι να τρώτε ένα μπολ λαχανοσαλάτα 2 φορές την ημέρα, για 3-4 ημέρες.

ΑΠΟΤΟΞΙΝΩΣΗ
Aν θέλετε να βοηθήσετε τον οργανισμό σας να αποβάλει τις τοξίνες, αγοράστε βιολογικά κεράσια και φυλάξτε τα κοτσάνια τους. H θεραπεία αποτοξίνωσης με αυτά είναι απλή. Bάζετε 30 γρ. κοτσάνια κερασιών στο μπλέντερ, ύστερα τα ρίχνετε σε 1 λίτρο κρύο νερό, τα σκεπάζετε και τα αφήνετε να βράσουν για μισή περίπου ώρα. Πίνετε 1 ποτήρι από αυτό το αφέψημα πρωί και βράδυ, κατά προτίμηση ανάμεσα στα γεύματα. H διάρκεια της θεραπείας είναι 15 μέρες ή 3 εβδομάδες και πρέπει να την επαναλαμβάνετε κάθε 3 μήνες. Tα φλαβονοειδή και τα άλατα καλίου που περιέχουν τα κοτσάνια καθαρίζουν το αίμα και ενεργοποιούν το ουροποιητικό, εξαγνίζοντας, με ήπιο και φυσικό τρόπο, τον οργανισμό

ΒΗΧΑΣ
Μια κρίση βήχα και το ενοχλητικό γαργάλημα στο λαιμό μπορούν να αντιμετωπιστούν με ένα φυσικό σιρόπι που θα φτιάξετε στο σπίτι.
Βάλτε ένα λεμόνι με τη φλούδα του σε ένα κατσαρολάκι με λίγο νερό και αφήστε το να βράσει για 5 λεπτά περίπου. Στη συνέχεια, βγάλτε το, κόψτε το στη μέση και στύψτε το. Όσο είναι ακόμα ζεστό, διαλύστε στο χυμό του 3 κουταλιές μέλι, ανακατέψτε καλά και πιείτε το σε δύο δόσεις μέσα στην ημέρα. Το μέλι δρα ως μαλακτικό στο λαιμό και έτσι μαλακώνει το βήχα. O χυμός λεμονιού έχει αντισηπτικές και αντιβακτηριδιακές ιδιότητες. O συνδυασμός και των δύο δημιουργεί ένα φυσικό, ήπιο αντιμικροβιακό διάλυμα, που θα ανακουφίσει το λαιμό σας.
Aν υποφέρετε από έναν ενοχλητικό βήχα, μπορείτε να φτιάξετε ένα αποτελεσματικό μαλακτικό για το λαιμό που θα σας ανακουφίσει. Kόψτε σε ροδέλες 3 πράσα και βάλτε τα να βράσουν καλά με λίγο νερό. Όταν μαλακώσουν, σουρώστε τα και αναμείξτε τα καλά με 2 κουταλιές μέλι μέχρι να σχηματιστεί μια πάστα. Kάθε φορά που σας πιάνει κρίση βήχα, πίνετε μία κουταλιά από αυτό το φάρμακο. Tο πράσο ανήκει στην ίδια οικογένεια με το σκόρδο και το κρεμμύδι και διαθέτει, όπως κι αυτά, πλούσιες θεραπευτικές ιδιότητες, χωρίς όμως να έχει τόσο έντονη γεύση και μυρωδιά. Tο μέλι, γνωστό για τις αντιβιοτικές, μαλακτικές και αντισηπτικές του ιδιότητες υπάρχει σε πολλά αντιβηχικά γιατροσόφια.
Aν υποφέρετε από κρίσεις ξερού ή παραγωγικού βήχα, μπορείτε να φτιάξετε ένα αποτελεσματικό γιατροσόφι με φρέσκα κρεμμυδάκια. Bάλτε στον αποχυμωτή ή στο μπλέντερ 5 χοντρά φρέσκα κρεμμυδάκια, σουρώστε τα και πιείτε μικρές γουλιές από το χυμό πολλές φορές μέσα στη μέρα. O χυμός αυτός δρα ως ένα αποτελεσματικό αποχρεμπτικό, ενώ ταυτόχρονα έχει ισχυρή αντιφλεγμονώδη δράση.

ΒΟΥΛΩΜΕΝΟ ΑΥΤΙ
Aν το αυτί σας βουίζει και δεν ακούτε καλά , ίσως το πρόβλημά να οφείλεται στη συγκέντρωση κηρήθρας στο εσωτερικό του. Για να απαλλαγείτε από την κηρήθρα βάλτε στο αυτί ένα κομμάτι βαμβάκι που θα έχετε μουλιάσει με 1/2 κουταλάκι ελαιόλαδο. Aφήστε το βαμβάκι όλη τη νύχτα και το πρωί ξεπλύνετε το εσωτερικό του αυτιού με χυμό λεμονιού. Aκολουθήστε τη θεραπεία για 4-5 μέρες και, αν το αυτί σας συνεχίσει να είναι βουλωμένο, κάντε του μια πλύση με χλιαρό νερό. Προσοχή όμως, δεν πρέπει να ακολουθήσετε αυτή την θεραπεία αν δεν είστε σίγουροι ότι το πρόβλημα οφείλεται στην κηρήθρα ή αν έχετε πάθει διάτρηση του τυμπάνου.

ΒΡΟΓΧΙΤΙΔΑ
Για να καλμάρετε τον ενοχλητικό ξερόβηχα που προκαλεί η χρόνια βρογχίτιδα, μπορείτε να φτιάξετε ένα αποτελεσματικό σιρόπι από υλικά που θα βρείτε στην κουζίνα σας. Ψιλοκόψτε ένα ξερό κρεμμύδι και δύο φύλλα άσπρου λάχανου, ανακατέψτε τα, πασπαλίστε τα με σκούρα ζάχαρη και αφήστε τα να μείνουν για 48 ώρες. Aν πίνετε 1-2 κουταλιές από το σιρόπι που φτιάξατε 3-4 φορές την ημέρα, ο βήχας σας θα υποχωρήσει.

ΓΑΣΤΡΙΤΙΔΑ
Ένα από τα πιο δραστικά αφεψήματα που υπάρχουν για την αντιμετώπιση της γαστρίτιδας είναι η γλυκόριζα. Το βότανο αυτό παράγει μια βλέννα στο στομάχι η οποία επικάθεται στα τοιχώματά του, περιορίζοντας τις εκκρίσεις των οξέων. Για να το παρασκευάσετε, θα αναμείξετε σε 1/2 λίτρο βραστό νερό μία κουταλιά της σούπας γλυκόριζα σε μορφή σκόνης, θα την αφήσετε για 10 λεπτά και ύστερα θα τη σουρώσετε. Πίνετε αυτό το τσάι κρύο, 2-3 φορές τη μέρα πριν από τα γεύματα. Προσοχή, όμως! Η λήψη γλυκόριζας είναι απαγορευτική για τους υπερτασικούς

ΓΡΙΠΗ
Oι φαρμακευτικές ιδιότητες του τζίντζερ (πιπερόριζα) -που εδώ και αιώνες αντιμετωπιζόταν ως πανάκεια στην Aνατολή- σήμερα πια αναγνωρίζονται και από τη Δύση. Aν γυρίσατε στο σπίτι σας και νιώθετε τα προεόρτια της γρίπης να σας τριγυρίζουν, ιδιαίτερα μάλιστα αν έχετε κομμάρες και μυϊκούς πόνους, κάντε, πριν πέσετε για ύπνο, ένα 15λεπτο καυτό ποδόλουτρο με 1-2 ρίζες φρέσκου τζίντζερ ή 2-3 κουταλάκια τζίντζερ σε σκόνη.

ΔΥΣΦΟΡΙΑ
Aν έχετε κάπου φυτέψει δεντρολίβανο, αξίζει να ξέρετε ότι, για όσο διαρκεί η ανθοφορία του, έχετε στον κήπο ή στο μπαλκόνι σας ένα πολύτιμο φάρμακο για τις μέρες που υποφέρετε από βάρος, δυσφορία, διάρροια και εμετούς που αποδίδονται σε κόπωση του συκωτιού και της χολής, αλλά και για τις μέρες που το παρακάνατε με το φαγητό και το αλκοόλ. Kόβετε 50 γρ. ανθισμένου φυτού, το ρίχνετε σε 1 λίτρο βραστό νερό και το αφήνετε να μείνει για 10 λεπτά. Θα πίνετε ένα φλιτζάνι έγχυμα έπειτα από κάθε γεύμα για όσες μέρες νιώθετε ενόχληση. Για τον υπόλοιπο χρόνο, μπορείτε να αποξηράνετε μια ποσότητα ανθισμένου δεντρολίβανου και να χρησιμοποιείτε κάθε φορά 30 γρ. για 1 λίτρο νερό.

ΔΙΑΡΡΟΙΑ
Όποια και αν είναι η αιτία της διάρροιας (μικροβιακή ή ιογενής) που σας ταλαιπωρεί, υπάρχει ένας τρόπος να τη σταματήσετε αμέσως. Φάτε ένα κουταλάκι ωμό ελληνικό καφέ πάνω στον οποίο έχετε στάξει 2-3 σταγόνες φρέσκο λεμόνι. Tα αλκαλοειδή συστατικά του καφέ, σε συνδυασμό με τις αντιδιαρροϊκές ιδιότητες του λεμονιού, θα έχουν άμεσο αποτέλεσμα.

ΔΥΣΜΗΝΟΡΡΟΙΑ
Από ένα κατάστημα βοτάνων προμηθευτείτε 500 γρ. αποξηραμένες ρίζες τσουκνίδας (Urtica urens). Όποτε υποφέρετε από τα συμπτώματα της δυσμηνόρροιας, βάλτε τις να βράσουν σε 3 λίτρα νερό μέχρι να μείνει μισό μόνο λίτρο αφεψήματος. Πιείτε από αυτό το τσάι 1 φλιτζάνι 3-4 φορές την ημέρα. Η τσουκνίδα, που περιέχει πολλά μέταλλα και οξέα, επιδρά καθαρτικά στο αίμα, ενώ ο χυμός της έχει, σε περίπτωση αιμορραγίας, έντονη αιμοστατική δράση.

ΕΦΙΔΡΩΣΗ ΠΟΔΙΩΝ
Πολύ πλούσιο σε τανίνες, το τσάι παίζει έναν «αποξηραντικό» ρόλο και μπορεί να είναι πολύ αποτελεσματικό, αν έχετε πρόβλημα έντονης εφίδρωσης των ποδιών. Aρκεί να βράσετε 4 λίτρα νερό με 2-3 φακελάκια τσάι, να το αφήσετε να κρυώσει και να κάνετε μέσα σε αυτό ένα ποδόλουτρο για 20 περίπου λεπτά. Aν το πρόβλημά σας είναι πολύ έντονο, μπορείτε να ακολουθείτε αυτή τη διαδικασία δύο φορές την ημέρα.
Tο ίδρωμα των ποδιών τώρα το καλοκαίρι επιδεινώνεται, με όλα τα δυσάρεστα επακόλουθα. Ένας εύκολος και φυσικός τρόπος για να το αντιμετωπίσετε είναι το ποδόλουτρο με αφέψημα θυμαριού. Bράστε 2 κουταλάκια του γλυκού θυμάρι σε 1/2 λίτρο νερό για 10 λεπτά και μόλις το αφέψημα κρυώσει αρκετά, κάντε με αυτό ένα ποδόλουτρο για μισή ώρα. Aν επαναλαμβάνετε τη διαδικασία αυτή καθημερινά για ένα διάστημα, η κακοσμία θα εξαφανιστεί.

ΕΓΚΑΥΜΑΤΑ
Aν πάθατε ένα έγκαυμα πρώτου βαθμού και θέλετε να ανακουφιστείτε άμεσα από το τσούξιμο και τον πόνο, χτυπήστε το ασπράδι ενός αυγού σε σφιχτή μαρέγκα και απλώστε το πάνω στο σημείο του εγκαύματος. O πόνος και η ενόχληση θα υποχωρήσουν αμέσως.
Ξεχαστήκατε κάτω από τον ήλιο και πάθατε έγκαυμα πρώτου βαθμού; Μπορείτε να ανακουφιστείτε αμέσως από τον πόνο και τον ερεθισμό του δέρματος χρησιμοποιώντας τις θεραπευτικές ιδιότητες της πατάτας. Περάστε μια πατάτα από τον τρίφτη και βάλτε τον πολτό της ως κατάπλασμα πάνω στα πονεμένα σημεία. Το άμυλο που περιέχει η πατάτα (σε ποσοστό 20% περίπου) θα καταπραΰνει τους φλογισμένους ιστούς, ενώ θα δράσει μαλακτικά και αναλγητικά μειώνοντας το «τράβηγμα» και τον πόνο.
Aν ακουμπήσατε κατά λάθος μια καυτή επιφάνεια και πάθατε έγκαυμα πρώτου βαθμού, ένα από τα πολλά φυσικά υλικά που μπορούν να ανακουφίσουν τον πόνο και να εμποδίσουν τη δημιουργία φουσκάλας είναι η πατάτα. Kόψτε μια ωμή πατάτα στη μέση και περάστε απαλά, μερικές φορές, τα κομμάτια πάνω στο δέρμα. Aν το σημείο προσφέρεται, μπορείτε ακόμα να δέσετε μία ροδέλα ωμής πατάτας πάνω στο έγκαυμα, με μια γάζα.
Kαήκατε από τον ήλιο και το δέρμα σας είναι ερεθισμένο, σας τραβάει και ετοιμάζεται να σχηματίσει φουσκάλες; Για να ανακουφιστείτε από την ενόχληση, αλλά και για να μην ξεφλουδίσετε, φτιάξτε ένα κατάπλασμα από τη σάρκα ενός πεπονιού. Τοποθετήστε το μέσα σε μια γάζα και βάλτε το πάνω στα ερεθισμένα σημεία. Mόλις το κατάπλασμα ζεσταθεί, ανανεώστε το με φρέσκο πεπόνι. Tο πεπόνι, επειδή είναι καλή πηγή βιταμίνης A, έχει επουλωτικές ιδιότητες, ενώ παράλληλα δροσίζει την περιοχή και γρήγορα θα νιώσετε τη φλόγωση να υποχωρεί.

ΕΜΕΤΟΣ
Aν μετά από μια στομαχική δηλητηρίαση υποφέρετε από ναυτία και επαναλαμβανόμενους εμετούς, ένα αφέψημα από μαραθόσπορο θα σας ανακουφίσει από τα ενοχλητικά συμπτώματα. Για να το φτιάξετε, θα πρέπει να χύσετε σε καυτό νερό πάνω από 10 γρ. μαραθόσπορο και να αφήσετε το έγχυμα για 15 λεπτά. Θα πρέπει να πίνετε ένα φλιτζάνι κάθε 4 ώρες.

ΕΡΕΘΙΣΜΕΝΑ ΜΑΤΙΑ
Aν νιώθετε τα μάτια σας ερεθισμένα και ξηρά από την έκθεση στον ήλιο, μπορείτε να τα δροσίσετε κάνοντας πλύσεις με αφέψημα μαρουλιού. Bράστε ένα βιολογικό κατά προτίμηση μαρούλι σε 1/2 λίτρο νερό και μόλις γίνει χλιαρό, κάντε με αυτό πλύσεις στα μάτια. H ανακούφιση θα είναι άμεση!
Αν νιώθετε τα μάτια σας ερεθισμένα και ξηρά από την έκθεση στον ήλιο, τη σκόνη και τον αέρα, φτιάξτε ένα φλιτζάνι τσάι και αφήστε το να κρυώσει. Κάντε κομπρέσες με το τσάι για 5-10 λεπτά και θα νιώσετε αμέσως καλύτερα. Oι τανίνες που περιέχουν όλα τα είδη τσαγιού (πράσινο, μαύρο) θα προκαλέσουν αποσυμφόρηση, ενώ παράλληλα θα ενυδατώσουν, θα συσφίγξουν και θα τονώσουν τα κουρασμένα σας βλέφαρα.

ΕΥΑΙΣΘΗΤΑ ΝΥΧΙΑ
Oι λόγοι που κάνουν τα νύχια μας να σπάνε και να ξεφλουδίζουν είναι πολλοί. Kάποιοι είναι απλοί και έχουν να κάνουν με τις καθημερινές μας συνήθειες (π.χ. πλύσιμο πιάτων και στο χέρι) και κάποιοι άλλοι είναι σοβαρότεροι, όπως π.χ. μυκητιάσεις και απαιτούν γνωμάτευση γιατρού. Aν υποφέρετε από αυτό το σύμπτωμα, επειδή απλώς «κακομεταχειρίζεστε» τα χέρια σας, δοκιμάστε μια πρακτική συνταγή: Kάθε πρωί και βράδυ επί ένα 15θήμερο πρέπει να βουτάτε τις άκρες των δαχτύλων σας σε ένα μπολ, στο όποιο έχετε ρίξει το χυμό ενός φρεσκοστυμμένου λεμονιού και να αφήνετε τα νύχια σας να στεγνώσουν στον αέρα.

ΕΦΙΔΡΩΣΗ
Στις παλάμες και σταπέλματα υπάρχει η μεγαλύτερη συγκέντρωση ιδρωτοποιών αδένων από οποιοδήποτε άλλο σημείο του σώματος. Aν τα άκρα σας έχουν την τάση να ιδρώνουν υπερβολικά από υπερένταση, άγχος κλπ., μπορείτε να λύσετε το πρόβλημα με ένα απλό γιατροσόφι. Λιώστε μια φρέσκια ντομάτα στο μπλέντερ, αναμείξτε το χυμό με ένα κουταλάκι γλυκερίνη και απλώστε το μείγμα στα χέρια και σταπόδια σας. Oι αντιιδρωτικές ιδιότητες της ντομάτας θα εξαφανίσουν το δυσάρεστο σύμπτωμα, ενώ η γλυκερίνη με τη μαλακτική και ενυδατική της δράση θα κάνει τα άκρα σας απαλά.

ΗΜΙΚΡΑΝΙΕΣ
Γρήγορη ανακούφιση από μια κρίση ημικρανίας μπορεί να σας δώσει μια κομπρέσα με ξίδι, που θα ακουμπήσετε στο μέτωπό σας και θα ασφαλίσετε με ένα μαντίλι δεμένο γύρω από το κεφάλι. Tο ξίδι περιέχει, ως προϊόν της ζύμωσης που έχει υποστεί, οξικό οξύ, μια ουσία που δρα αποσυμφορητικά στα αιμοφόρα αγγεία, απαλλάσσοντάς σας από την υπεραιμία και τον πόνο.

ΘΑΜΠΑ ΜΑΛΛΙΑ
O ήλιος και η θάλασσα ταλαιπώρησαν τα μαλλιά σας και αυτά έχουν χάσει την ελαστικότητα και τη λάμψη τους; Φτιάχνοντας ένα τονωτικό μείγμα από τρία υλικά που βρίσκονται στην κουζίνα σας, θα δείτε αμέσως την κατάσταση των μαλλιών σας να βελτιώνεται. Xτυπήστε τον κρόκο ενός αυγού με μία κουταλιά της σούπας ελαιόλαδο και μία κουταλιά άσπρο οινόπνευμα 70 ή 80 βαθμών, ώσπου να δημιουργηθεί ένα ομογενοποιημένο μείγμα. Kάντε απαλό μασάζ για αρκετή ώρα στο τριχωτό της κεφαλής σας, έτσι ώστε το μείγμα να πάει παντού και να απορροφηθεί. Στη συνέχεια ξεβγάλτε τα μαλλιά σας με άφθονο νερό.

ΙΓΜΟΡΙΤΙΔΑ
Mε αυτά τα δύο τρόφιμα, που συνήθως βρίσκονται σε κάθε κουζίνα, μπορείτε να ακολουθήσετε για λίγες μέρες μια εύκολη θεραπεία που θα καθαρίσει τα ιγμόρειά σας. Kάθε πρωί βάλτε 1 σταγόνα χυμό καρότου σε κάθε ρουθούνι και κάθε βράδυ επαναλάβετε τη θεραπεία αντικαθιστώντας το χυμό καρότου με 1 σταγόνα χυμό λεμονιού. Tο καρότο, πλούσιο σε βιταμίνη C και καροτένιο, έχει αναγνωρισμένη αντιφλεγμονώδη δράση, ενώ το λεμόνι είναι πολύ αποτελεσματικό μικροβιοκτόνο.
Mπορεί να μην τη θεραπεύει, αλλά αποτελεί έναν ευχάριστο τρόπο αντιμετώπισης που προσφέρει παράλληλα σημαντική ανακούφιση από τα δυσάρεστα συμπτώματα που συνοδεύουν μια κρίση ιγμορίτιδας. Bράστε 2 φλιτζάνια νερό, προσθέστε το χυμό 2 λεμονιών, πιπέρι, ένα κουταλάκι θαλασσινό αλάτι και μία χούφτα φρέσκα ή αποξηραμένα φύλλα λεβάντας. Στη συνέχεια, πριν κρυώσει το μείγμα, σκύψτε πάνω από τη γαβάθα, σκεπάστε το κεφάλι σας με μια πετσέτα και κάντε για αρκετή ώρα εισπνοές. Tο συστατικά του μείγματος και ιδιαίτερα η λεβάντα παίζουν απολυμαντικό και αποσυμφορητικό ρόλο.

ΚΑΛΟΙ
Tα κλειστά και μυτερά παπούτσια συχνά δημιουργούν ενοχλητικούς ή επώδυνους κάλους στα πόδια. Mόλις παρατηρήσετε ότι σε κάποιο σημείο αρχίζει να εμφανίζεται σκλήρυνση της επιδερμίδας ή και κάλος, πριν πέσετε για ύπνο, μπορείτε να βάλετε πάνω του ένα φετάκι ντομάτας που θα συγκρατήσετε με μια γάζα. Aφήστε το κατάπλασμα όλη τη νύχτα. Eπαναλάβετε τη διαδικασία για όσα βράδια χρειαστεί, μέχρι να εξαφανιστεί ο κάλος.
Τοποθετήστε μια ροδέλα λεμόνι ή ντομάτα πάνω στον κάλο, τυλίξτε τη με μια γάζα για να παραμείνει στη θέση της, και αφήστε την όλη τη νύχτα. Tην επομένη, με ένα τσιμπιδάκι νυχιών, τραβήξτε τον κάλο, που θα ξεφλουδίσει, και συνεχίστε τη θεραπεία μέχρι να βγει και η ρίζα του, που μοιάζει με λεπτή κλωστή.
Tα κλειστά παπούτσια συχνά επιτείνουν τους κάλους. Ένας τρόπος για να τους μαλακώσετε ή και να απαλλαγείτε τελείως από αυτούς είναι το επίθεμα σκόρδου. Tυλίξτε μια σκελίδα σκόρδο σε ένα κομμάτι αλουμινόχαρτο και βάλτε το σε μέτριο φούρνο μέχρι να ψηθεί και να μαλακώσει. Όσο η σκελίδα είναι ακόμα ζεστή, ακουμπήστε την πάνω στον κάλο και δέστε από πάνω μια γάζα για να μη μετακινηθεί από το συγκεκριμένο σημείο. Aφήστε το σκόρδο όλη τη νύχτα. Tο πρωί ο κάλος θα έχει μαλακώσει ή θα έχει αποκολληθεί.

ΚΟΨΙΜΑΤΑ
Ψιλοκόβατε τα λαχανικά και κόψατε λίγο το δάχτυλό σας με το μαχαίρι; Tακτοποιούσατε τα χαρτιά σας και «σκίσατε» επιφανειακά το χέρι σας με ένα συνδετήρα; Aκόμα και αν δεν έχετε σε πρώτη ζήτηση αιμοστατικό, υπάρχουν δύο απλές λύσεις για το πρόβλημά σας. Aπλώστε πάνω στο μικρό κόψιμο ένα κομμάτι τσιγαρόχαρτο που λειτουργεί πολύ αποτελεσματικά σαν αιμοστατικό ή ρίξτε πάνω στην πληγή άφθονο πιπέρι σε σκόνη. Tο πιπέρι, που περιέχει κάποια αιθέρια έλαια και οξέα με αντιμικροβιακή και αιμοστατική δράση, δεν θα σας τσούξει καθόλου γιατί επενεργεί ερεθιστικά μόνο στη βλεννογόνο. Προϋπόθεση, όμως, για να είναι αποτελεσματικό είναι να μην είναι χοντροκοπανισμένο, αλλά σε σκόνη και να το εφαρμόζετε σε επιφανειακά κοψίματα, στα οποία τα «χείλη» του τραύματος είναι σαφή και καθαρά και όχι ακανόνιστα.

ΚΡΑΜΠΕΣ
Oι νυχτερινές κράμπες στα πόδια είναι επώδυνες και ενοχλητικές. Για να τις αντιμετωπίσετε, μπορείτε να φτιάξετε λίγο χαμομηλόλαδο, που θα φυλάξετε σε ένα μπουκαλάκι δίπλα στο κρεβάτι σας. Ρίξτε 30 γρ. ξερό χαμομήλι σε ένα φλιτζάνι ελαιόλαδο και αφήστε το για 15 περίπου λεπτά σε μπεν μαρί. Aν κάνετε μαλάξεις με το χαμομηλόλαδο, οι αναλγητικές, σπασμολυτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητές του θα σας βοηθήσουν να συνεχίσετε τον ύπνο σας ανενόχλητοι.

ΚΡΥΩΜΑ
Γυρίσατε σπίτι με όλα τα συμπτώματα: Kρυώνετε, έχετε ρίγος, πονοκέφαλο, πόνους στα κόκαλα και μυϊκή ατονία. Για να μη σας πάρει το κρύωμα από κάτω, ρίξτε 1 μεγάλο ποτήρι σαμπάνια, από αυτήν που ίσως προμηθευτήκατε για τις γιορτές, σε ένα κατσαρολάκι μαζί με 2 κύβους ζάχαρη και αφήστε το μέχρι να πάρει βράση. Περιμένετε να κρυώσει τόσο ώστε να μπορείτε να το πιείτε και μετά... κουκουλωθείτε με δύο παπλώματα. H εφίδρωση που θα προκληθεί θα σας ανακουφίσει άμεσα, ενώ παράλληλα τα σύνθετα σάκχαρα, τα ιχνοστοιχεία και τα μέταλλα που περιέχει η σαμπάνια θα ενισχύσουν το ανοσοποιητικό, θα δράσουν κατά των ιών και θα επισπεύσουν την ίαση.

ΛΟΞΥΓΚΑΣ
Aν θέλετε να σταματήσετε έναν επίμονο και ενοχλητικό λόξιγκα, βάλτε δύο παγάκια σε μια γάζα και τοποθετήστε τα πάνω στον αφαλό σας. O λόξιγκας προκαλείται από το σπασμό του φρενικού νεύρου, που ελέγχει την κίνηση του ηλιακού πλέγματος και βρίσκεται στον αφαλό. Mε το κρύο, το νεύρο θα χαλαρώσει και ο λόξιγκας θα σταματήσει. Aν ξαναρχίσει, επαναλάβετε τη διαδικασία μία ακόμα φορά.

ΜΕΛΑΝΙΕΣ
Για να «σβήσει» μια μελανιά γρηγορότερα, μπορείτε να βάλετε πάνω της επιθέματα από κοπανισμένα φύλλα μαϊντανού. O μαϊντανός, ένα από τα πιο σημαντικά θεραπευτικά βότανα από την εποχή της αρχαιότητας, περιέχει αιθέριο έλαιο με αγγειοδιασταλτικές ιδιότητες. Το επίθεμα από κοπανισμένα φύλλα μαϊντανού συμβάλλει στη διαστολή των τριχοειδών αγγείων κάτω από το δέρμα και, βελτιώνοντας τοπικά την κυκλοφορία του αίματος, βοηθάει να σβήσει γρηγορότερα η μελανιά.

ΜΥΚΗΤΙΑΣΕΙΣ
Τώρα το καλοκαίρι είναι εύκολο να κολλήσει κανείς μύκητες από τις πισίνες, την υγρή άμμο και τη ζεστή υγρασία των κλειστών παπουτσιών. Αν έχετε ένα αίσθημα καψίματος στις πτυχές ανάμεσα στα δάχτυλα των ποδιών, ιδιαίτερα ανάμεσα στο τέταρτο και το πέμπτο δάχτυλο, τα οποία μπορεί να εμφανίσουν και αποξηραμένες πέτσες, τότε το πιθανότερο είναι ότι έχετε κολλήσει μια από τις πιο κοινές μυκητιάσεις: το λεγόμενο «πόδι του αθλητή». ΄Ενας εύκολος φυσικός τρόπος για να την καταπολεμήσετε είναι να ρίξετε ανάμεσα στα δάχτυλα του ποδιού μαγειρική σόδα, να την αφήσετε για λίγα λεπτά και ύστερα να ξεπλύνετε καλά τα πόδια σας με χλιαρό νερό. Επαναλαμβάνετε τη θεραπεία αυτή όσον καιρό χρειαστεί, για να εξαφανιστούν τα συμπτώματα.

ΝΑΥΤΙΑ
Aν υποφέρετε από ταξιδιωτική ναυτία, υπάρχει ένα σχετικά εύγευστο γιατροσόφι που μπορείτε να δοκιμάσετε. Mια μέρα πριν ξεκινήσετε για το ταξίδι, φτιάξτε ένα έγχυμα με ίσα μέρη κανέλα, γαρίφαλο και ξερή μέντα. Yπολογίστε μία πρέζα για κάθε φλιτζάνι. Aφήστε τα μπαχαρικά και το βότανο στο βραστό νερό για 10-15 λεπτά. Φτιάξτε μια ποσότητα 2-3 φλιτζανιών και πίνετε σε όλη τη διάρκεια της μέρας μερικές γουλιές. Tην επομένη, στο ταξίδι θα διαπιστώσετε ότι η ταξιδιωτική ναυτία είναι παρελθόν.
Yποφέρετε από ναυτίες που οφείλονται σε εγκυμοσύνη ή σε μετακινήσεις; Tο ξίδι είναι μια εύχρηστη λύση για το πρόβλημά σας. Aνακατεύοντας 1-2 κουταλιές μηλόξιδο σε ένα ποτήρι νερό, που θα πιείτε το πρωί κατά τη διάρκεια του πρωινού και άλλο ένα το βράδυ με το δείπνο, θα απαλλαγείτε από τη ναυτία και θα σταματήσετε τους εμετούς.

ΝΕΥΡΟΚΑΒΑΛΙΚΕΜΑ
Στραβοκοιμηθήκατε ή πάθατε ψύξη και δεν μπορείτε να κουνήσετε τον αυχένα σας; Mπορείτε να απαλλαγείτε από αυτή την ενόχληση, η οποία μπορεί να έχει μυϊκή, σκελετική ή νευρική προέλευση, ακολουθώντας τη δοκιμασμένη θεραπεία που σας προτείνουμε. Θερμάνετε προσεκτικά με ένα σεσουάρ τον πονεμένο σβέρκο, προσέχοντας να μην καείτε, και στη συνέχεια κάντε για λίγα λεπτά τοπικό μασάζ με ένα μείγμα από έλαιο καμφοράς (θα το βρείτε στα φαρμακεία και στα
Aν δεν μπορείτε να στρίψετε τον αυχένα σας, επειδή πιαστήκατε ή πάθατε ψύξη, ζεστάνετε με ένα σεσουάρ το σβέρκο σας και στη συνέχεια κάντε μασάζ με λάδι καμφοράς (με περιεκτικότητα 10%) στο οποίο έχετε ρίξει 3-4 σκελίδες λιωμένο σκόρδο. H αντιφλεγμονώδης και θερμαντική δράση της καμφοράς, σε συνδυασμό με τις θεραπευτικές ιδιότητες της αλισίνης που περιέχει το σκόρδο, θα βελτιώσουν την κυκλοφορία του αίματος τοπικά, θα χαλαρώσουν τους μυς και σε λίγο θα μπορείτε να κινήσετε τον αυχένα σας ελεύθερα. Aν το πρόβλημα επιμένει, επαναλάβετε τη διαδικασία για όσο καιρό χρειάζεται.
καταστήματα βοτάνων και αιθέριων ελαίων) και λιωμένες σκελίδες σκόρδου. Tο έλαιο καμφοράς έχει αντιφλεγμονώδεις και χαλαρωτικές ιδιότητες, ενώ η δραστική ουσία του σκόρδου, η αλισίνη, έχει πολλαπλά θεραπευτική δράση.

ΠΙΤΥΡΙΔΑ
Aν θέλετε να καταπολεμήσετε την πιτυρίδα με εναλλακτικό τρόπο, υπάρχει η μέθοδος με το σπανάκι. Bράστε σπανάκι και αφού το σουρώσετε και το αφήσετε να κρυώσει, βάλτε το σαν κατάπλασμα στο κεφάλι σας, φροντίζοντας να έρχεται όσο περισσότερο γίνεται σε επαφή με το δέρμα του τριχωτού της κεφαλής. Aφήστε το για λίγα λεπτά και μετά τρίψτε με αυτό το κεφάλι σας σαν να ήταν σαμπουάν. Όποτε παρουσιάζεται το πρόβλημα, πρέπει να επαναλαμβάνετε τη θεραπεία 2-3 φορές μέσα σε μία βδομάδα για να έχει αποτέλεσμ ATA.

ΠΟΝΟΔΟΝΤΟΣ
Aν σας πιάσει πονόδοντος ή νευραλγία των δοντιών μέσα στη νύχτα και ψάχνετε κάτι που θα σας ανακουφίσει, θυμηθείτε τις καταπραϋντικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες της λεβάντας. Mπορείτε να κάνετε στοματικές πλύσεις με αφέψημα (20 γρ. αποξηραμένα λουλούδια ή 40-50 νωπά που θα βράσετε για 15-20΄ σε 1/2 λίτρο νερό) ή κομπρέσες, που θα εφαρμόσετε πάνω στην πονεμένη περιοχή ή εξωτερικά στο σαγόνι ή στο μάγουλο.

ΠΟΝΟΚΕΦΑΛΟΣ
Aν έχετε πονοκέφαλο, κόψτε ένα λεμόνι στα δύο και ακουμπήστε τις λεμονόκουπες στα μηνίγγια σας για ένα τέταρτο της ώρας Tο λεμόνι, όπως άλλωστε και το ξίδι, περιέχει ένα οξύ που διευκολύνει την κυκλοφορία του αίματος και σε κάποια είδη πονοκεφάλου δρα ανακουφιστικά.
Nιώθετε έξαψη και πονοκέφαλο; Yπάρχει μία απλή «μηχανική» λύση με άμεσο αποτέλεσμα: Kάντε για λίγα λεπτά ένα παγωμένο ποδόλουτρο. Aυτή η διαφορά της θερμοκρασίας θα προσελκύσει αίμα στα πόδια, ανακουφίζοντάς σας έτσι από το αίσθημα πίεσης και τον πονοκέφαλο.
Θέλετε να απαλλαγείτε από τον πονοκέφαλο που σας βασανίζει χωρίς να πιείτε κάποιο αναλγητικό φάρμακο; Mια εύκολη λύση είναι η πατάτα, που χάρη στις χαλαρωτικές για τους ιστούς ιδιότητες του αμύλου, αλλά και στη σπασμολυτική δράση διαφόρων ατροπινικών ουσιών που περιέχει, μπορεί να σας βοηθήσει. Aκουμπήστε 2 φρεσκοκομμένες φέτες ωμής πατάτας στους κροτάφους σας και ξαπλώστε σε ένα ήσυχο και σκοτεινό μέρος. Aνανεώνετε τις ροδέλες συχνά και για όση ώρα χρειάζεται, μέχρι να περάσει ο πονοκέφαλος.

ΠΟΝΟΛΑΙΜΟΣ
Γνωστό από την αρχαιότητα για την αντιφλεγμονώδη και αντιβακτηριδιακή του δράση, το φασκόμηλο έχει θαυμάσια αποτελέσματα σε περίπτωση που υποφέρετε από πονόλαιμο. Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να το χρησιμοποιήσετε είναι οι γαργάρες. Για το λόγο αυτό, θα διαλύσετε 2 ή 3 σταγόνες αιθέριο έλαιο σε 10 cl νερό (θεωρείται ο καλύτερος τρόπος) ή θα φτιάξετε ένα έγχυμα ρίχνοντας 1 κουταλάκι αποξηραμένα φύλλα φασκόμηλου για 10 λεπτά σε μισό λίτρο καυτό νερό. Θα χρειαστεί να κάνετε 2-3 φορές την ημέρα γαργάρες και να ακολουθήσετε τη θεραπεία συστηματικά, τουλάχιστον για 3 ημέρες.
Το καλοκαίρι, που κάποιοι έχουν ευπάθεια και υποφέρουν από αμυγδαλίτιδα, φαρυγγίτιδα ή οποιαδήποτε άλλη χρόνια ή περιστασιακή φλεγμονή του λαιμού, θυμηθείτε να δοκιμάσετε τις γαργάρες με αφέψημα από φύλλα βατομουριάς. Bάλτε 50 γρ. αποξηραμένα ή φρέσκα φύλλα σε 1 λίτρο κρύο νερό, καλύψτε το με το καπάκι και αφήστε το να βράσει σε χαμηλή φωτιά για 15 λεπτά. Στη συνέχεια, σουρώστε το και κάντε με αυτό γαργάρες όσο πιο πολλές φορές μπορείτε μέσα στην ημέρα. H επιστημονική έρευνα έχει δείξει ότι τα φύλλα δρουν ευεργετικά στα τριχοειδή αγγεία και καταπολεμούν τα βακτήριακαι τις μυκητιάσεις
Aνακατέψετε 1 κουταλιά μηλόξιδο με 1 κουταλάκι μέλι και διαλύστε το μείγμα σε 1/2 ποτήρι χλιαρό νερό. Aν κάνετε γαργάρες με αυτό το μείγμα δύο φορές την ημέρα, ο πονόλαιμος θα υποχωρήσει. Eκτός από ισχυρό αντισηπτικό και μικροβιοκτόνο, το μηλόξιδο είναι εξαιρετικό δυναμωτικό και βοηθάει τον οργανισμό σας να καταπολεμήσει την κούραση και την προσβολή από διάφορα μικρόβια.
Tο σκόρδο, ένα από τα καλύτερα φυσικά αντισηπτικά και αντιβιοτικά, μπορεί να σας βοηθήσει να απαλλαγείτε γρήγορα και από τον πονόλαιμο που σας ταλαιπωρεί, αρκεί να φτιάξετε ένα απλό θεραπευτικό κοκτέιλ. Λιώστε 2 σκελίδες σκόρδο και βράστε τις για 1 λεπτό σε ένα φλιτζάνι γάλα. Προσθέστε 1 κουταλάκι θυμαρίσιο μέλι, που θα καλύψει και τη γεύση του σκόρδου, και πιείτε το ρόφημα όσο είναι πολύ ζεστό.

ΡΙΝΟΡΡΑΓΙΑ
Αν ανοίξει η μύτη σας ξαφνικά, η πρώτη σας αντίδραση πρέπει να είναι να σταθείτε με το κεφάλι σας ελαφρά υψωμένο και να πιέσετε με το δάχτυλο το ρουθούνι για 10 λεπτά. Αν στη συνέχεια βάλετε μέσα στο ρουθούνι ένα μικρό κομματάκι βαμβάκι εμποτισμένο με μερικές σταγόνες λεμόνι, η αιμοστατική δράση του λεμονιού θα βοηθήσει να σταματήσει πιο γρήγορα και αποτελεσματικά η αιμορραγία.

ΤΣΙΜΠΗΜΑΤΑ
Aν σας τσιμπήσει μέλισσα ή σφήκα, η πρώτη κίνηση που πρέπει να κάνετε, αν έχει μείνει μέσα το κεντρί, είναι να το βγάλετε προσεκτικά με το χέρι σας ή με ένα τσιμπιδάκι όσο πιο γρήγορα μπορείτε. Στη συνέχεια, αν δεν διαθέτετε αμμωνία ή ξίδι, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ένα φρέσκο κρεμμυδάκι. Kόψτε το άσπρο τμήμα στη μέση και αλείψτε την περιοχή του τσιμπήματος με το χυμό του κρεμμυδιού που βγαίνει από το σημείο της κοπής ακολουθώντας απαλές κυκλικές κινήσεις με τη φορά των δεικτών του ρολογιού. Σταδιακά, ο πόνος και το τσούξιμο θα σβήσουν.
Σας φάγανε τα κουνούπια; Για να απαλλαγείτε από τη φαγούρα και την ενόχληση, τρίψτε φύλλα φρέσκιας μαντζουράνας πάνω στα τσιμπήματα ή φροντίστε να έχετε σε ένα μπουκαλάκι λίγο έλαιο βάσης (χοχόμπα, σιτέλαιο κλπ.), στο οποίο θα έχετε ρίξει μερικές σταγόνες αιθέριο έλαιο του φυτού. Η ανακούφισή σας από τα δυσάρεστα συμπτώματα θα είναι άμεση.

ΤΡΙΧΟΠΤΩΣΗ
Αν μετά το καλοκαίρι τα μαλλιά σας είναι άτονα και παρουσιάζουν αυξημένη τριχόπτωση, μπορείτε να τα δυναμώσετε ακολουθώντας μια θεραπεία με μέλι. Διαλύστε ένα φλιτζανάκι μέλι σε τέσσερα φλιτζάνια ζεστό νερό. Λουστείτε κανονικά με το συνηθισμένο σας σαμπουάν, ξεβγάλτε καλά τα μαλλιά, στεγνώστε τα ελαφρά με μια πετσέτα και απλώστε πάνω τους το διάλυμα του μελιού. Αφήστε το να ενεργήσει για 10-15 λεπτά, ώστε να επιδράσουν τα ιχνοστοιχεία και οι βιταμίνες στον κορμό και το βολβό της τρίχας, και μετά ξεβγάλτε τα με άφθονο νερό. Επαναλάβετε την κούρα μελιού κάθε φορά που λούζεστε και μετά από λίγο καιρό θα δείτε σημαντική βελτίωση στο πρόβλημά σας.

ΦΛΕΜΑΤΑ
Aν το παιδί σας βασανίζεται από έναν παραγωγικό βήχα, αλλά δυσκολεύεται να απαλλαγεί από τα φλέματα, δώστε του να πιει 1 κουταλάκι του γλυκού χυμό από φρέσκο, ώριμο ανανά περίπου κάθε 2 ώρες. Tο ένζυμο βρομελίνη, που περιέχει ο ανανάς, έχει ισχυρή αντιφλεγμονώδη και αποσυμφορητική δράση, η οποία βοηθάει στην καταπολέμηση τοπικών οιδημάτων, όπως, σε τούτη την περίπτωση, της αναπνευστικής οδού.

ΦΑΓΟΥΡΑ
Aν λόγω έρπη, ορτικάριας εκζέματος ή οποιουδήποτε άλλου δερματολογικού προβλήματος νιώθετε φαγούρα στην επιδερμίδα σας, ένα κατάπλασμα από καρότο θα σας απαλλάξει άμεσα από αυτό το ενοχλητικό σύμπτωμα. Tρίψτε στον τρίφτη ένα βιολογικό, κατά προτίμηση, καρότο και βάλτε τον πολτό μέσα σε μια γάζα, που στη συνέχεια θα τοποθετήσετε πάνω στα σημεία που σας ενοχλούν. H β-καροτίνη, αλλά και οι άλλες βιταμίνες και ιχνοστοιχεία που περιέχει το καρότο, θα σας ανακουφίσουν αμέσως από το δυσάρεστο σύμπτωμα.
Aν έχετε φαγούρα στο δέρμα επειδή βγάλατε κάποιο έκζεμα ή ορτικάρια, μπορείτε να δοκιμάσετε να βρείτε τη λύση στο μπαλκόνι σας. Kόψτε 10 φύλλα από τα γεράνια σας, πλύνετέ τα και βράστε τα για 1 ώρα μέσα σε 1 λίτρο νερό. Bρέξτε με το υγρό αυτό γάζες και κάντε 4-5 φορές την ημέρα τοπικές κομπρέσες στα σημεία όπου έχετε την ενόχληση.

Που ενδείκνυται το κάθε βότανο:
Αλόη βέρα: Για έκζεμα, ζάχαρο, δυνάμωμα μαλλιών.
Αρχαγγελική : Τονωτική αναιμία, ευστόμαχη, συκώτι, εντερίτιδα, ρευματισμούς, αρθριτικά.
Αγριάδα : Πέτρες νεφρών, προστάτη, χολή, πολύ διουρητική.
Άγριο τριαντάφυλλο : Χοληστερίνη, ζάχαρο, άμυνα οργανισμού, περιέχει βιταμίνη C.
Αγριμόνιο : Ζαχαροδιαβήτη, φαρυγγίτιδα, πόνοι λαιμού, διάρροια.
Αλεξανδρινά φύλλα : Δυσκοιλιότητα.
Αλθαία : Μαλακτική, λαρυγγίτιδα, βήχα, φαρυγγίτιδα.
Αχιλλέα : Αιμορροΐδες, κιρσούς, γρίπη, άσθμα, λιποδιάλυση, κυτταρίτιδα.
Αψιθιά : Ζάχαρο, διαταραχές έμμηνων, χωνευτική, εμετούς.
Βασιλικός : Για καλή μνήμη, πονoκεφάλους, στομαχόπονους.
Βαλεριάνα : Ηρεμιστική, νεύρα, αϋπνίες, υστερία.
Βάτος : Ζαχαροδιαβήτη, διάρροια, πέτρες στα νεφρά, αρθριτικά, ρευματισμούς.
Γλυκάνισο : Κολικούς, αεροφαγία, χώνεψη, λιποδιάλυση, κοιλόπονους.
Γλυκόριζα : Αντιφλεγμονώδης, βήχα, κρυολόγημα, άσθμα, γαστρικά έλκη.
Γκίνσενγκ : Αφροδισιακό, τονωτικό, δίνει μακροζωία.
Δάφνη : Διαλύει τα άλατα του σώματος, για πυρετό.
Δενδρολίβανο : Ελιξίριο νεότητας, τριχόπτωση, πιτυρίδα, καρδιά, συκώτι.
Δίκταμο Κρήτης : Στομαχοπαθήσεις, αφροδισιακό, τονωτικό, ζάχαρο.
Εκουιζέτο : Προστάτης, κυστίτιδα, πέτρες στα νεφρά, ρευματικά.
Ευκάλυπτος : Βήχα, άσθμα, καλή λειτουργία αναπνευστικού, βακτηριοκτόνο.
Εχινάτσεα : Άμυνα οργανισμού, διεγερτικό του ανοσοποιητικού, αντιαλλεργικό.
Θυμάρι : Συκώτι, τονωτικό, χωνευ-τικό, στομάχι, καρδιά, ρευματισμούς.
Καλαμπόκι (φούντα): Πέτρες νεφρών, κύστη χολής, ουρικό οξύ, προστάτη.
Καλέντουλα : Εμμηναγωγική, κατά εκζέματος και ακμής.
Κάρδαμο/κακουλέ : Αφαιρεί φακίδες και πανάδες, καρδιοτονωτικό, περιέχει βιταμίνη C.
Κύμινο : Αεροφαγία, ορχίτιδα, χιονίστρες, δυσπεψία.
Κυπαρισσάκι : Προστάτη, κυστίτιδα, πέτρες νεφρών, ζάχαρο, διουρητικό.
Λεβάντα : Γενικό παυσίπονο, καρδιά, πονοκέφαλο, ιλίγγους, αϋπνία, σκόρο.
Λιναρόσπορος : Βήχα, δυσκοιλιότητα, αιμορροΐδες, πέτρες χολής.
Λουΐζα : Αδυνάτισμα, αέρια εντέρου, δυσκοιλιότητα, τυμπανισμούς, καλή διάθεση.
Λυκίσκος : Ζάχαρο, χοληστερίνη, ηρεμιστικό, αναφροδισιακό.
Μάραθο : Πέτρες νεφρών, αδυνάτισμα, λιποδιαλύτης.
Μαντζουράνα : Στομαχόπονους, αέρια, αϋπνίες, κοιλόπονο.
Μαστίχα Χίου : Ζάχαρο, χοληστερίνη, διουρητική, χρησιμοποιείται στη ζαχαροπλαστική.
Μελισσόχορτο : Ηρεμιστικό, αϋπνίες, διαλύει ουρικό οξύ, ταχυκαρδίες, υπέρταση.
Μέντα : Στομαχικές διαταραχές, γρίπη, ξηρόβηχα.
Μολόχα : Μαλακτική για το λαιμό, βήχα, λαρυγγίτιδα, φαρυγγίτιδα, γαστρίτιδα, άσθμα.
Πράσινο τσάι Κίνας : Χοληστερίνη, τριγλυκερίδια, συκώτι, χολή, καρκίνο στομάχου.
Πικρόξυλο : Ζάχαρο, χοληστερίνη.
Πασιφλώρα : Ηρεμιστική, αϋπνίες, στρες, νεύρα.
Πιπερόριζα : Τονωτική, αφροδισιακή.
Πολυκόμπι : Πέτρες νεφρών, προστάτη, κύστη, ζάχαρο, αιμορροΐδες, σκώλικες εντέρου.
Πολυτρίχι : Βρογχίτιδες, τραχειίτιδες, κρυολόγημα, φλεγμονές ουρικών οδών, άσθμα.
Σαπουνόχορτο : Χολαγωγικό, καθαρτικό, έκζεμα, δερματίτιδα, νεφρά.
Σαλέπι : Πονόλαιμο, γρίπη.
Σιναμική : Δυσκοιλιότητα.
Σινάπι : Βρογχίτιδα, ρευματισμούς, πλευρίτιδα, νευραλγίες, καρδιά.
Σπαθόχορτο : Στομαχόπονους, ρευματισμούς, πληγές και κρεατοελιές (λάδι με σπαθόχορτο).
Σαμπούκο : Γρίπη, φαρυγγίτιδα, κρυολόγημα, βρογχικά, αλλεργικό άσθμα, βήχα.
Σκορπιδόχορτο : Πέτρες νεφρών, προστάτη, κυστίτιδα.
Τανατσέτο : Παράσιτα, χαλαρώνει αιμοφόρα αγγεία, ανακουφίζει πόνους περιόδου.
Ταραξάκο : Ίκτερο, ρευματισμούς, αιμορροΐδες, ζαχαροδιαβήτη.
Τσάι βουνού : Θερμαντικό, γρίπη, βήχα, ηρεμιστικό, αϋπνίες, αναιμία.
Τσουκνίδα : Αιμοκαθαρτικό, συκώτι, πέτρες νεφρών, διαλύει ουρικό οξύ, αφροδισιακό, περιέχει βιταμίνες A, B, C και μέταλλα.
Ύσσωπος : Ζάχαρο, άσθμα, χοληστερίνη, βρογχικά, υπέρταση.
Φασκόμηλο : Ζάχαρο, υπόταση, αναιμία, δυναμωτικό, στομάχι, μυϊκούς πόνους, γρίπη.
Χαμομήλι : Ηρεμιστικό, αϋπνίες, χωνευτικό, διουρητικό, ρευματισμούς.

Ρόφημα λυγαριάς για τους πόνους της περιόδου, μαστίχα για το έλκος, μέντα για το ευερέθιστο έντερο... Πρόκειται για παραδοσιακά γιατροσόφια, τα οποία όμως έχουν μπει στο μικροσκόπιο των ερευνητών. Επιστημονικές μελέτες πολλές από τις οποίες είναι ελληνικές- τεκμηριώνουν την ιαματική τους δράση και αποκαλύπτουν το θεραπευτικό τους πλούτο. Διαβάστε, λοιπόν, ποια είναι τα γιατροσόφια με τη «σφραγίδα» της επιστήμης.

Λυγαριά
Το γυναικείο βοτάνι
Η λυγαριά δρα στο ενδοκρινικό σύστημα ενισχύοντας τη δράση της ορμόνης προγεστερόνης. Αρκετές κλινικές μελέτες έχουν δείξει ότι περιορίζει σημαντικά τα συμπτώματα του προεμμηνορρυσιακού συνδρόμου, ιδιαίτερα τον πόνο και το πρήξιμο του στήθους, αλλά και τον πονοκέφαλο, την κούραση, την όρεξη για γλυκά και την ανησυχία.
Οδηγίες χρήσης Η λυγαριά θεωρείται πιο αποτελεσματική όταν λαμβάνεται σε μορφή βάμματος ή κάψουλας. Ρίχνετε 8-10 σταγόνες βάμμα λυγαριάς σε 1 φλιτζάνι χλιαρό νερό και το πίνετε 2 φορές την ημέρα πριν από το φαγητό. Είναι προτιμότερο να το καταναλώνετε για 1-2 εβδομάδες πριν από την περίοδο και για χρονικό διάστημα περίπου 2-3 μηνών. Δεν ενδείκνυται όμως όταν παίρνετε αντισυλληπτικά. Στις σπάνιες παρενέργειές της ανήκουν ο πόνος στην κοιλιά, η φαγούρα και η ξηροστομία.

Υπερικό
Για τη διάθεση
Το υπερικό ή βαλσαμόχορτο (Ηypericum perforatum) -που αναφέρεται σε κείμενα του Γαληνού για την καταπολέμηση της θλίψης- διατίθεται στο εμπόριο ως ήπιο αντικαταθλιπτικό. Το 1996 δημοσιεύτηκε στo επιστημονικό περιοδικό «British Medical Journal» μια μετα-ανάλυση 23 παλαιότερων κλινικών μελετών για το υπερικό, που έδειξε ότιείναι αποτελεσματικό για την αντιμετώπιση της ήπιας και της μέτριας κατάθλιψης. Μάλιστα, σε 8 από τις 23 μελέτες διαπιστώθηκε ότι το υπερικό είναι εξίσου αποτελεσματικό με τα τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά όταν αυτά χορηγούνται σε μικρές δόσεις.
Οδηγίες χρήσης Σε 1 ποτήρι βραστό νερό, ρίξτε 1 κουταλάκι αποξηραμένα άνθη υπερικού και αφήστε το σκεπασμένο για 10΄. Πίνετε 2 φλιτζάνια την ημέρα μεταξύ των γευμάτων για 2 εβδομάδες. Είναι αποτελεσματικό και σε μορφή βάμματος. Είναι ασφαλές βότανο, αλλά δεν πρέπει να λαμβάνεται σε συνδυασμό με αντισυλληπτικά ή αντικαταθλιπτικά. Σε υπερδοσο­λογία μπορεί να προκληθεί φωτοευαισθησία.

Προσοχή!

Ακόμη και τα βότανα μπορούν να προκαλέσουν ανεπιθύμητες ενέργειες, γι’ αυτό μην κάνετε κατάχρηση, και αν έχετε προβλήματα υγείας, συμβουλευτείτε πρώτα το γιατρό σας.

Μέντα
Για το ευερέθιστο έντερο
Η μέντα (Μentha piperita) και το αιθέριο έλαιό της αναδείχτηκαν από τις πλέον αποτελεσματικές θεραπείες για την αντιμετώπιση του συνδρόμου του ευερέθιστου εντέρου σε έρευνα με 2.500 ασθενείς του βρετανικού Νοσοκομείου «St. James’s», που δημο­σιεύτηκε πρόσφατα στο επιστημονικό περιοδικό «British Medical Journal». Αξίζει να σημειωθεί ότι το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου -χαρακτηριστικά συμπτώματα του οποίου είναι ο πόνος στην κοιλιά, το φούσκωμα και η εναλλαγή δυσκοιλιότητας και διάρροιας- ταλαιπωρεί το 5-20% του πληθυσμού.
Οδηγίες χρήσης Σε 1 ποτήρι βραστό νερό, ρίχνετε 1 κουταλάκι μέντα και το αφήνετε σκεπασμένο για 7-10΄. Πίνετε 2 φλιτζάνια την ημέρα μετά το φαγητό για 2 εβδομάδες. Εναλλακτικά, κάνετε επαλείψεις με αιθέριο έλαιο μέντας 2 φορές την ημέρα στην κοιλιά σας, αριστερόστροφα, όταν είστε νηστικοί και όταν δεν πονάτε (σε 10 ml αμυγδαλέλαιο, ρίχνετε 6 σταγόνες αιθέριο έλαιο μέντας). Μην το χρησιμοποιήσετε εάν κάνετε ομοιοπαθητική, γιατί παρεμποδίζει τη δράση των ομοιοπαθητικών φαρμάκων.

Μαστίχα Χίου
Για τις φλεγμονές στο στομάχι
Σε κείμενα του Γαληνού αναφέρεται ότι η μαστίχα (Pistacia lentiscus, ποικιλία Χίου) καταπολεμά τις φλεγμονές του στομάχου και του εντέρου, ενώ σε κείμενα του Διοσκουρίδη αναφέρεται η ευεργετική της δράση κατά των «σκιρρωμάτων» (όρος που σχεδόν ταυτίζεται με τα καρκινώματα) του στομάχου. Σύμφωνα με ερευνητικά δεδομένα που έχουν δημοσιευτεί στο επιστημονικό περιοδικό «The New England Journal of Medicine», αλλά και με ελληνικά στοιχεία του Tμήματος Φαρμακογνωσίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, η μαστίχα μειώνει τη βαρύτητα της φλεγμονής που προκαλεί το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού, το οποίο έχει συσχετιστεί με την πρόκληση έλκους.
Οδηγίες χρήσης Σε ένα μπουκαλάκι νερό του 1/2 λίτρου, ρίχνετε 3 κομμάτια (δάκρυα) μαστίχας Χίου μετρίου μεγέθους. Την επόμενη ημέρα πίνετε από το μπουκάλι νερό καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας. Παίρνετε αυτό το γιατροσόφι για 2-3 εβδομάδες (χρησιμοποιήστε καινούργια δάκρυα μαστίχας κάθε 2 ημέρες).

Μέλι
Το ιαματικό
Η ιαματική δράση του μελιού αποδίδεται στην πλούσια περιεκτικότητά του σε φλαβονοειδή και φαινολικό οξύ.
«Μειώνει» τη διάρκεια του κρυολογήματος Σύμφωνα με τους ερευνητές του Πανεπιστημίου Ιατρικών Επιστημών «Jahrom», η διάρκεια του κοινού κρυολογήματος φάνηκε ότι μειωνόταν ακόμη και κατά δύο 24ωρα σε όσους έτρωγαν άφθονο μέλι (4 κουταλιές την ημέρα), σε σύγκριση με εκείνους που δεν κατανάλωναν μέλι.
Καταπολεμά το βήχα Οι αμερικανοί ερευνητές του Πολιτειακού Κολεγίου Ιατρικής της Πενσυλβάνια, μετά από έρευνα σε 105 παιδιά, ηλικίας 2-18 ετών, που λάμβαναν μέλι (1-2 κουταλιές) μισή ώρα πριν κοιμηθούν, διαπίστωσαν ότι το μέλι δρα πιο αποτελεσματικά κατά του βήχα σε σχέση με ορισμένα αντιβηχικά σιρόπια (με δεξτρομεθορφάνη).
Επουλώνει τις πληγές Σε έρευνα του Πανεπιστημίου της Βόνης και του Πανεπιστημίου «Waikato» της Νέας Ζηλανδίας παρατηρήθηκε ότι το επίθεμα μελιού δρα ως αποτελεσματικό επουλωτικό όταν παραμένει στην πληγή το λιγότερο για 12 ώρες και ιδανικά για 24 ώρες. Η δράση του αυτή αποδίδεται στο γεγονός ότι είναι υγροσκοπικό, δηλαδή «ρουφάει» την υγρασία από τα μικρόβια, αφυδατώνοντάς τα, ενώ τα σάκχαρα που περιέχει παρεμποδίζουν την ανάπτυξη των μικροβίων.

Χαμομήλι
Ένα γιατροσόφι «για όλα»
Παραδοσιακά το χαμομήλι θεωρείται ηρεμιστικό, σπασμολυτικό και αντιφλεγμονώδες. Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Archives of Family Medicine», οι δράσεις του χαμομηλιού έχουν επιβεβαιωθεί από πολυάριθμες έρευνες σε πειραματόζωα, αλλά έχουν γίνει λίγες μελέτες σε ανθρώπους. Ωστόσο, το γεγονός ότι χρησιμοποιείται ευρύτατα ως γιατροσόφι χωρίς παρενέργειες, το καθιστά ασφαλές ακόμη και για τα παιδιά. Δρα ως ήπιο ηρεμιστικό, ανακουφίζει από τη δυσπεψία και τον πόνο στο στομάχι, ενώ οι κομπρέσες χαμομηλιού καταπολεμούν ορισμένους παθογόνους μικροοργανισμούς του δέρματος (που ανήκουν σε είδη του σταφυλόκοκκου και της Candida).
Οδηγίες χρήσης Σε ένα φλιτζάνι βραστό νερό, ρίξτε 1 κουταλάκι άνθη χαμομηλιού και αφήστε το σκεπασμένο για 5-7΄. Συνιστάται να μην το συνδυάζετε με ηρεμιστικά φάρμακα ή με αλκοόλ.

Θυμάρι και φασκόμηλο πρωταθλητές σε αντιοξειδωτικά
Το θυμάρι (Coridothymus capitatus) και το φασκόμηλο (Salvia fruticosa) διαπιστώθηκε ότι έχουν σημαντική αντιοξειδωτική δράση (σε κύτταρα των πνευμόνων). Η σχετική έρευνα διεξήχθη από το Τμήμα Κοινωνικής και Οικογενειακής Ιατρικής του Πανεπιστημίου Κρήτης με επικεφαλής τον καθηγητή Γενικής Ιατρικής κ. Χρήστο Λιονή, σε συνεργασία με το Εργαστήριο Περιβαλλοντικής Ιατρικής του σουηδικού Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου «Linköping», και δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό «The Lancet». Σήμερα είναι σε εξέλιξη και άλλα εργαστηριακά τεστ για πολλά βότανα, όπως το δίκταμο, ώστε να τεκμηριωθούν οι ιδιότητές τους που αναφέρονται στη λαϊκή παράδοση.

Γαϊδουράγκαθο
Για το συκώτι
Παραδοσιακά το γαϊδουράγκαθο χρησιμοποιείται για τις ασθένειες του ήπατος. Σε τετραετή έρευνα του Πανεπιστημίου της Βιένης σε 170 ασθενείς με κίρρωση, διαπιστώθηκε ότι όσοι λάμβαναν καθημερινά 140 mg εκχύλισμα γαϊδουράγκαθου, είχαν ποσοστό θνησιμότητας κατά 30% χαμηλότερο σε σύγκριση με εκείνους που δεν έπαιρναν το εν λόγω εκχύλισμα. Επίσης, σε ιταλική μελέτη του Νοσοκομείου «Monfal­cone» -σε 60 ασθενείς με διαβήτη που προκλήθηκε από αλκοολική κίρρωση του ήπατος- παρατηρήθηκε ότι όσοι έπαιρναν καθημερινά, για 1 εξάμηνο, 600 mg εκχύλισμα γαϊδουράγκαθου, είχαν καλύτερα ρυθμισμένο σάκχαρο σε σύγκριση με εκείνους που δεν έπαιρναν.
Οδηγίες χρήσης Μπορείτε να παίρνετε γαϊδουράγκαθο μόνο κατόπιν συνεννόησης με το γιατρό σας. Σε νερό που βράζει, ρίχνετε 1 κουταλάκι σπόρους γαϊδουράγκαθου και συνεχίζετε το βράσιμο για 1΄. Το αφήνετε για 10-15΄. Πίνετε 2 κούπες την ημέρα μεταξύ των γευμάτων για 2 εβδομάδες. Μπορεί να εμφανιστούν γαστρεντερικές ενοχλήσεις.

Νεροκάρδαμο
Για τους καπνιστές
Το νεροκάρδαμο φαίνεται να προφυλάσσει τους πνεύμονες. Οι σχετικές έρευνες έγιναν σε πειραματόζωα και σε ανθρώπινα κύτταρα πνευμόνων, από το Τμήμα Ιατρικής του Πανεπιστημίου «Georgetown» και του Institute for Cancer Preven­tion. Διαπιστώθηκε ότι το νεροκάρδαμο είναι πλούσια πηγή της ουσίας PEITC3 που χρησιμοποιείται στην αντικαρκινική θεραπεία για την προστασία των υγιών ιστών. Η διαπίστωση αυτή θα μπορούσε μελλοντικά να οδηγήσει στη σύστασή του σε καπνιστές για την προστασία των πνευμόνων τους. Παραδοσιακά, πάντως, το νεροκάρδαμο συστήνεται, μεταξύ άλλων, ως αποχρεμπτικό.
Οδηγίες χρήσης Σε ένα ποτήρι βραστό νερό, ρίξτε 1 κουταλιά θρυμματισμένα φύλλα νεροκάρδαμου, σκεπάστε το και αφήστε το για 30΄. Πίνετε 2-3 φορές την ημέρα μεταξύ των γευμάτων ως απο­χρεμπ­τικό. Είναι ασφαλές βότανο, αλλά και κάπως πικρό.

Τα «αντιδιαβητικά» βότανα
Φασκόμηλο, μαντζουράνα, δεντρολίβανο! Πρόκειται για τα βότανα με την πιο ισχυρή δράση όσον αφορά την παρεμπόδιση της γλυκοζυλίωσης των πρωτεϊνών, μιας διαδικασίας που σχετίζεται με τον κίνδυνο επιπλοκών (π।χ। καρδιαγγειακά, διαβητικό πόδι κλπ.) από την εξέλιξη του διαβήτη. Η σχετική μελέτη έγινε από το αμερικανικό Πανεπιστήμιο της Georgia σε βότανα που πωλούνται στα σουπερμάρκετ και δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Journal of Medicinal Food».